Литературэ

«Адыгэ псалъэ» газетым и лэжьакIуэхэр.  2004 гъэ, накъыгъэм и 15

МЭЩБЭШIЭ Исхьакъ

Адыгэ Республикэм и Гимн

Тихэгъэгу кIасэу тигупсэр
Адыгэ чIыгушъ, терэI.
Зы бын-унагъоу лъэпкъыбэр
ЩызэгурыIоу щэрэI.

ШIум факIу, лъыкIуат,
Республикэу тиунэ дах.
Егъэхъу, зыIат,
Республикэу тигугъэ лъаг,
Уилъэпкъи хъишъэр фэIуат.

Псэужамэ, и ныбжьыр илъэс 80 ирикъуат усакIуэ, тхакIуэ гъуэзэджэ, адыгэлI щыпкъэ, лъэпкъ усыгъэм гущэ хуэхъуа, Хьэгъундыкъуей къуажэжьым и бын нэхъыфIхэм ящыщ Анзор Мухьэмэд.

1980 гъэм и кIэухым Налшык и «Спартак»-м аргуэру ибгынащ Совет Союзым футболымкIэ и япэ лигэр. Зэман кIыхькIэ ар къыщыхутащ къэралым топ джэгумкIэ и лъащIэ дыдэм.

Исполняется 100 лет со дня смерти классика мировой литературы, турецкого прозаика, адыга Омера Сейфеддина Хатко
(1884 - 1920 гг.)

Дакъикъэхэр щыгъэу зэкIэлъызыгъажэ зэманыр Тхьэшхуэ пэлъытэ къызэрытхуэхъум и щыхьэтщ абы къыщыдэхъулIэхэм дыщыщIэгупсысыжкIэ. Хэт ищIэнт Нало Заур сытетхыхьыну апхуэдэ лIыгъэ къыщыслъыкъуэкIын зэман сихуэну, согупсыс сэ нобэ.

Илъэс пщIы бжыгъэ ­хъуауэ Урысейм и щIэныгъэ, творческэ IэнатIэхэм, дунейпсо утыкум къыщацIыху Бэчыжь Лейлэ. Абы и щIэныгъэ нагъыщэхэм­рэ зыпэрыта, ноби зэрихьэ IэнатIэхэмрэ къедбжэкIын едгъажьэмэ, а Iуэхум дытезэшэнкIэ хъунущ.

«Удзыпэ тхьэлъэIу» фIищащ уса­кIуэ Къуныжь ХьэIишэт и тхыгъэ къы­хэщыпыкIахэр зэрыт тхылъым. Абы щызэхуэхьэса усэ­хэмрэ поэмищым-рэ гъуджэм хуэ­дэу къощ уса­кIуэм и псэр, сатыр къэс къыдоджыкI ар зэ­рынабдзэгуб­дзаплъэр.

Адыгэ усыгъэм зи лъагъуэ ­бгъуфIэ щыпхызыша лирик гъуэ­зэджэхэм ящыщщ Къэрэшей-Шэрджэсым и цIыхубэ усакIуэ Нэхущ Мухьэмэд.

УНАГЪУЭ Iуэхум дыкъыдэмыхуэу гъат­хэ махуэ хуабэхэр хуэму екIуэ­кIырт. Илъэситху фIэкIа сымыхъуа­ми, зэбгъэтIылъэкI мыхъун къалэн Iэджэ пщэрылъу сиIэт. Ди адэ-а­нэр лэжьакIуэ кIуа нэужь, си къуэш­ нэхъыщIэхэм сакIэлъыплъын, ди анэш­хуэ Фаризэт сыдэIэпыкъун хуейт. А псом и щIыIужкIэ, пхъэ тыкъырхэмрэ нартыху жэпкъхэмрэ зэман-зэманкIэрэ пэшхьэкум издзэн хуейт, мафIэр зэхэмыкIыжын щхьэкIэ.

 Пушкин Александр

XXXII
Хэмылъу шэч, къыхуэлъэгъунут
Зыхуейм Татьянэ и пIейтейр,
Хуэдгъэгъу ар щхьэдэIуххэм хъунут:
Ягуэшырт-тIэ дэлэн ин Iейр
(ЖытIэнти пэжыр, шыугъэIуэр);
Сагъызу я щхьэтепIэ щIыIур,
Бащырбэхэм цимлянскэр итщ,
Ефэнур, IэфIыр къахьыр, хуитщ;
Къахьащ абдж бгъузэ, ар зракIэ,
Бгы псыгъуэхэм сигу къагъэкIыж
Зизи; сэ си псэм хэмыкIыж,
Уезгъэщхьырт уэ абдж псынщIэ
щхъуакIэм;
ФIылъагъуныгъэм и абдж щыкъу,
Узэрыслъагъур сримыкъут.