Щэнхабзэ

Щэлэуатыр нэхъыбэху нэхъыфIщ

Щэлэуат хъужыр ЛIыкIуэ лъапIэу щэлатымрэ сэламымрэ зэхам Алыхьталэм и фIыгъуэр къеуэлIэну узэрыхуэлъаIуэ псалъэхэрщ. Псалъэм папщIэ, нэмэзым хэт Iэтэхьиятым и кIэм жаIэ хабзэ «Iэллахьуммэ, щэлли гьэла Мухьэммэдин…» псалъэхэри щэлэуатым и зы лIэужьыгъуэщ. Апхуэдэхэр куэд дыдэ мэхъу, кIыхьи кIэщIи яхэту. Ауэ шэч закъуи къытумыхьэу, уигу илъыпхъэр зыщ: щэлэуат нэхъыбэ къэпхьыху, уи дежкIэ нэхъыфIщ. Бегъымбар лъапIэу щэлатрэ сэламрэ зэхам Алыхьталэм и пащхьэм щиIэ увыпIэр апхуэдизкIэ лъагэщи, уеблэмэ ар зыгъэлъапIэ хъуэхъу къызыкIэлъымыкIуэ духьэм жэуап имыIэнкIэ шынагъуэщ.

ГъущIапщэ Арсен и пшыхь

Урысейм ХудожествэхэмкIэ и академиемрэ Урысейм и СурэтыщIхэм я зэгухьэныгъэмрэ зэгъусэу къыхалъхьа жэрдэмым ипкъ иткIэ Къэбэрдей-Балъкъэрым и цIыхубэ сурэтыщI ГъущIапщэ Арсен и гъэлъэгъуэныгъэр Иджырей гъуазджэмкIэ унэм щекIуэкIащ. СурэтыщIым и IэдакъэщIэкIхэр зрагъэлъагъуну щIэхъуэпсхэр КъБР-м и къэралыгъуэр илъэси 100 щрикъум ирихьэлIэу къызэIуаха паркым ит гъуазджэщым мы махуэхэм щопэкIу.

АдыгэбзэкIэ хьэмэрэ?..

Литературэ тхыгъэ зэдзыкIыгъэхэм я фIыгъэкIэ лъэпкъ зэмылIэужьыгъуэ куэдым къыхэкIа тхакIуэхэм я IэдакъэщIэкIхэм щыгъуазэ дохъу. Апхуэдэ тхыгъэхэр ди пащхьэ къилъхьэным, пэжыр жыпIэмэ, лэжьыгъэшхуэ пыщIащ. Дыкъызэджэнур къызэрытщыхъунур куэдкIэ елъытащ ар зэзыдзэкIым и Iэзагъым, абы бзэхэр фIыуэ зэрищIэм. АтIэ апхуэдэ лэжьыгъэхэм зезыпщыт псоми къехъулIэу пIэрэт ар? А упщIэм и жэуапыр къыщыдгъуэтынущ литературэ зэдзэкIыгъэхэм теухуауэ тхакIуэ, литературэ критик Къэжэр Хьэмид игъэхьэзыра тхыгъэм.

Бзылъхугъэхэм я теплъэмрэ гъащIэмрэ къыхагъэщ

КъБР-м и Лъэпкъ музейм щагъэлъа­гъуэ «Образ женщины в творчестве современных художников Северного Кавказа» зыфIаща лэжьыгъэхэр. А фIэщыгъэм щIэту ирагъэкIуэкIа зэпеуэм щытекIуа сурэт нэхъыфIхэр хагъэхьащ абы. Ар къызэрагъэпэщащ Художест­вэхэм­кIэ Урысей Академиемрэ (РАХ) УФ-м и СурэтыщIхэм я зэгухьэныгъэм­рэ, «Традиции и новаторства в творчестве современных художников Северного Кавказа» Iуэхум хыхьэу.

«Ислъэмей»-м и уэрэдбзу

Нобэ цIыхубэ щэнхабзэр, ди адыгэ уэрэдыжьхэм я шыфэлIыфэр къыпхуэмыцIыхужыну зэрызихъуэжар щыслъагъукIэ, сымыгъэщIэгъуэн слъэкIыркъым. Си щытыкIэр гурыIуэгъуэ фхуэсщIын ипэ, уэрэд стхын щыщIэздза 2007 гъэмкIэ згъэзэжынщ. ИтIанэ сыхуэкIуэнщ мы тхыгъэр къесхьэжьэну гукъыдэж къызэзытамкIэ.

Махъшэ Iущ

ЛIыкIуэ лъапIэу Алыхьым и нэфIыр зыщыхуар псэущхьэхэм епсалъэу, я гум илъыр къищIэу щытащ щыжаIэм деж, ар куэдым ягъэщIагъуэ, нэхъыбэжым я фIэщ хъуркъым. Ауэ апхуэдиз зэман дэкIауэ, апхуэдэ хъыбархэр ди деж къызэрысар щыхьэту зыхурикъуи щыIэщ. IуэрыIуатэ псоми къазэрыщыщIым ещхьу, ди деж къэсыху хъыбарым зэхъуэкIыныгъэ гуэрхэр къыхэхуауэ щытми, къыхэпхыфыну ущием и уасэр нэхъ мащIэ хъуакъым.

Махуэ гуэрым ЛIыкIуэ лъапIэу щэлатрэ сэламрэ зэхам деж лIы гуэр къэкIуащ, и махъшэр Iэдэжу и гъусэу.

Гупсэхугъуэ зыхэпщIэну ухуеймэ

       КъурIэн лъапIэм ит сурэ къэс фIыгъуэ щхьэхуэ бгъэдэлъщ, зыгуэр щхьэкIэ гузавэ цIыхум къигъэсэбэпыфыну. «Iимам Рэббани» цIэмкIэ къацIыху, ислъам щэнхабзэм зи цIэр фIыкIэ къыхэщ, Индием щыщ щихъ цIэрыIуэ Сирхинди Ахьмэд и тхыгъэхэм щытопсэлъыхь

«Фил» («Пылыр») сурэр къызэрыбгъэщхьэпэфынум.

          «Бийм и пащхьэм е шынагъуэ щызыхищIэ щIыпIэхэм деж щыту, «Фил» сурэр къэзыбжа цIыхум и гур зы щхьэкIи къыхэмыщтыжу хъунущ. Пщэдджыжьымрэ пщыхьэщхьэмрэ, нэгъуэщI мыхъуми, 11-рэ къеджэн хуейщ а сурэм».

Хабзэр убзэнкъым…

Ди хабзэм и фащэ нэ­хъыфI, нэхъапэ дыдэхэм ящыщщ адыгагъэмрэ адыгэ­ нэмысымрэ Iыгъыныр, гъэ­зэщIэныр. Абы къызэщIе­у­бы­дэ цIыхум и щIыхьыр имыгъэпудыныр, и щхьэ хуищIыж пщIэр, захуагъэр, пэжыгъэр, укIытэр, нэхъыжьыр гъэ­лъэпIэныр, бзылъхугъэр лъы­тэныр, сабийм хуэса­къы­ныр, нэгъуэщI Iуэхугъуэ куэди.  Адыгэ хабзэм къызэщIиубыдэ псори нобэ ямыгъэзэщIэжми, жылагъуэм и дауэдапщэ нэхъ инхэр абы и Iыхьэ гуэрхэм тету иджыри ирагъэкIуэкI.

Зыпхъумэжыну сыт щыгъуи игъуэщ

   «Айн» е «айнэ» - апхуэдэу йоджэ иджыри къэс зи цIэ зэхэдмыха лъэпкъым. «ЦIыху пэж дыдэхэр» - аращ псалъэм къикIыр езыхэм я бзэмкIэ. Мы лъэпкърауэ хуагъэфащэ нобэ уей-уей жезыгъэIэ Японием я щэнхабзэм и лъабжьэр зыгъэтIылъари къэралым иубыд щIыпIэхэм япэу къитIысхьари. 

Псалъэ нэхъ дахэхэр къызыхуалъыхъуэхэр

Дэтхэнэми къыдгурыIуэу къы­щIэ­кIынщ егъэджакIуэ IэщIагъэм и мы­хьэнэр зэрыиныр. 

Страницы

Подписка на RSS - Щэнхабзэ