Псыпэ

ГъащIэр лъэны­къуэ зэмылIэужьыгъуэ куэду зэрызэхэ­лъым ещхьу, бгъэды­хьэкIэ зыбжанэкIэ утепсэ­лъыхь хъунущ КIыщокъуэ Алим и къекIуэкIыкIамрэ и дуней тетыкIамрэ. А лIы щэджащэр уэ хьэрычэт щIы, сэ берычэт хэслъхьэнщ жызыIэ Алыхьталэм и псалъэхэм тету къызэрыгъуэгуры­кIуам щыхьэт то­хъуэ абы къызэпича гъуэгуанэ узыншэр икIи, Тхьэм и шыкурщи, гъуэгуанэ­ш­хуэр: абыи хьэзыру уафэм зыри къыхурадзыхакъым - хуэфащэпсу Алыхьыр къызыхуэупсахэм ящыщти, гъуэгур убзыхуа хъуащ. «Зы хьэрфыр зы былым уасэ щыхъуну зэман къэкIуэнущ» жызы­Iэрейуэ щыта Пщымахуэ, Алим и адэм, и псалъэ пэжхэр зриIуэкIыр и жылэгъухэм я закъуэтэкъым - абы щIипIыкIырт и бынхэри. Алимрэ абы къыдалъхуахэмрэ я сабиигъуэр зыхиубыда лъэхъэнэм «хьэрфыр былым уасэм пащIу» зэман къызэрыхъунур мэкъумэшыщIэхэм я фIэщ пщIын щхьэкIэ, дамэкъуэ куэд пкъутэн хуейт. Ауэ а гугъуехьми къиухуакъым Алыхьым и ФIыцIагъэри зыIэщIэлъ урыс тхылъри зыIэпылъ КIыщокъуэ Пщымахуэ.
Къуажэ сабийр тхылъым ешэлIэнымкIэ Пщымахуэ иригъэкIуэкIа лэжьыгъэшхуэр зыхуэдизыр зыщIэжхэм ящыщ Щхьэлыкъуэ ноби дэсщ. «Фи быныр евгъаджэ» жиIэу унащхьэ-унащхьэкIэ жылэр къызэхэзыкIухьу щыта Пщымахуэ псом япэ школым иришэлIар езым и бынхэращ. Пщымахуэ щIэныгъэ зэрыбгъэдэлъыр, абы и бын зэрыщимыгъэуэнур зыщIэ икIи зылъагъу жылэ­дэс­хэ­ми куэду къахэкIащ КIыщокъуэхэ я гъуэгум теувахэр.
ЩIэныгъэм и псыпэр Щхьэлыкъуэм япэу къезыгъэжэхар Пщымахуэщ, а псыпэм япэ дыдэ кърикIуа дыщэ бдзэжьей щIэблэу убж хъунущ Пщымахуэ и бынхэр.
КIыщокъуэ Пщымахуэ адыгэ лъэпкъым къыхуэ­щхьэ­пэн бын дыгъэл къыщIэхъуащ - абы и къуитIымрэ и пхъуитхумрэ хэт тхакIуэщ, хэт дохутырщ, хэти егъэджакIуэщ… Пщымахуэрэ Куэзрэ я Насып вагъуэ мыужьыхыжу, я Шыхугъэлъагъуэ хэмыгъуэ­щэжу игъащIэ псокIэ уэгум къинащ абыхэм я къуэ, адыгэлI щэджащэ, лъэпкъым и набдзэ хъуну зи натIэм пасэу къритха Алим. Сыт хуэдизрэ ущытхъу­ми, ущытхъуIуэнукъым а лIы телъыджэм. Апхуэдэу щIыжысIэр ар си къуажэгъуу зэрыщыт къудейр-къым. Сэ фIыуэ слъагъухэм Алыхьым къарит апхуэ­дэ къуажэгъу - абы къикIыр зэрыадыгэ лъэпкъыу дехъулIауэ аращ. Дэ къытхэкIащ ПащIэ Бэчмырзэ, ЩоджэнцIыкIу Алий, КIуащ БетIал, КIыщокъуэ Алим, Темыркъан Юрэ сымэ хуэдэ гъуазэхэр. Абы­хэм я щIэин хъугъуэфIыгъуэ мыкIуэдыжхэрщ, я IэужьыфIхэрщ, я акъыл нэхум и нур мыужьы­хыжырщ нобэ ди лъэпкъыр зыгъэлъэпкъыр. КIыщокъуэ Алим къызэпича гъуэгуанэшхуэм и лъэужьыр акъыл нэхум дэблэу, гупсысэ шэщIарэ Шыхулъа­гъуэу уэгум зриукъуэдиящи, Тхьэм ищI ди лъэпкъым куэду къыхэкIын а «Шум и гъуэгум» пызыщэн!