Гъэлъэгъуэныгъэхэр
Лъэпкъ къэрал библиотекэм, Мэлбахъуэ Тимборэ и цIэр зезыхьэм, гъуазджэхэмкIэ и къудамэм щагъэлъагъуэ художник, гуащэ телъыджэхэр зи IэрыкI Хъуран Жаннэ и лэжьыгъэхэр.
Жаннэ и гуащэхэр зэ нэхъ мыхъуми зылъэгъуахэм ахэр гъэщIэгъуэн ящымыхъуу къанэркъым. Зи теплъэкIи, фащэкIи зэкIуж а хьэпшыпхэр художникым апхуэдизкIэ уи фIэщ хъууэ къохъулIэри, зэ еплъыгъуэкIэ псэ яIутым хуэдэу къыпщохъу. Арагъэнщ гуащэхэр зэрыджэгу хьэпшып мыхъуу, хьэщIэщхэр ирагъэдахэу къыщIагъэсэбэпыр е саугъэт папщIэу благъэхэмрэ Iыхьлыхэмрэ щIрихуэупсэр. IэкIэ ягъэхьэзыр дэтхэнэ зы хьэпшыпми хуэдэу, Жаннэ и таурыхъ гуащэхэр уасэншэщ, псом хуэмыдэу абыхэм щIоупщIэ коллекционерхэр.
- Илъэс зыбжанэкIэ Налшык сыпэIэщIэу сыпсэуну къыщысхуихуам Москва цIыхугъэ къыщысхуэхъуащ гуащэхэр зэхуэхьэсыным дахьэх, Москва, Германием, Италием, Америкэм и Штат Зэгуэтхэм, нэгъуэщI щIыпIэхэм щыщ коллекционерхэр, - жеIэ Жаннэ. - ЦIыхум гуащэр къыхихыу къыпщыхъу щхьэкIэ, езы гуащэращ цIыхур къыхэзыхыр. Уигу ирихьа гуащэр къэпщэхуну сыт хуэдизрэ ущIэмыхъуэпсми, ар зэбгъэхъулIэфынукъым, къыхэпха гуащэр абыкIэ мыарэзымэ.
Хъураным и Iэдакъэ къыщIэкIащ урыс классикхэм я художественнэ тхыгъэхэм къыхэщ лIыхъужьхэр. Апхуэдэхэщ Печорин Григорий, Бэллэ, Сирано де Бержерак сымэ, нэгъуэщIхэм я теплъэхэм къатрищIыкIахэр. Литературэ персонажхэм къадэкIуэу, Жаннэ и гуащэхэм яхэтщ киномрэ макъамэмрэ я цIыху цIэрыIуэхэри. Аращ художникым и «Вивальди», «Гъэм и теплъэгъуэхэр» сериехэр зытриухуар.
- ГъащIэм щыщ теплъэгъуэхэр къэзгъэлъэгъуэну сфIэфIщ, - къыддогуашэ Жаннэ, - Тхыдэ напэкIуэцIхэм къыхэна лIыхъужьхэм я теплъэхэр къэзгъэщIыну, цIыху гъэщIэгъуэнхэм я къалэ сыухуэну си хъуэпсапIэщ. Псом хуэмыдэу XV лIэщIыгъуэм и кIэуххэмрэ XVI лIэщIыгъуэм и пэщIэдзэхэмрэ Европэм щыпсэуахэм я теплъэхэр утыку къисхьэну си мурадщ. КъызэхъулIэмэ, Испаниемрэ Франджымрэ я пащтыхьхэр, Николай II-мрэ и унагъуэмрэ я теплъэхэр сщIынущ. Языныкъуэ си лэжьыгъэхэм лъабжьэ яхуэхъуащ сызэджа художественнэ тхыгъэхэмрэ таурыхъхэмрэ хэт образхэр, адрейхэм къыщызгъэлъэгъуащ си усэхэм къыхэщхэр.
Гуащэхэм я теплъэхэм къадэкIуэу, Жаннэ къохъулIэ и гуащэхэр къызытрищIыкIа цIыхухэр щыпсэуа зэманым щыIа тхыдэ фэилъхьэгъуэхэр ящитIэгъэнри. Аращ абы и лэжьыгъэхэм хигъэфIыкI и «Адыгэ пщащэр» и анэшхуэм и шылэхъар лъапIэмкIэ щIигъэдэхари.
Хъурей Жаннэ Санкт-Петербург зэIузыщэ, промышленность псынщIэмкIэ и институтыр къиухащ. Ар декоративно-прикладной гъуазджэм и унэтIыныгъэ зэмылIэужьыгъуэхэм щолажьэ. И хьэпшыпхэр щигъэхьэзыркIэ пхъэ, фэ, щэкI, мывэ лъапIэхэр, нэгъуэщIхэри къегъэсэбэп. И щхьэзакъуэ выставкэхэр 2003, 2007 гъэхэм къызэригъэпэщащ. Абы и сурэтхэмкIэ ягъэдэхащ тхакIуэ цIэрыIуэ зыбжанэм я къыдэкIыгъуэхэр.
