Дунейм щыхъыбархэр

Мыхьэнэшхуэ зиIэ Iуэхухэм унафэ тращIыхь

УФ-м и Къэрал Думэм япэ къеджэгъуэу къищтащ къэрал унафэр зыIэщIэлъ президентыр иджыри пIалъитIкIэ а къулыкъум пэрытыну хуит щIыным теухуа законопроектым.

Апхуэдэ жэрдэмыр къыхалъхьащ депутатхэу Крашенинников Павелрэ Савастьяновэ Ольгэрэ, сенатор Клишас Андрей сымэ.
 Дэфтэрым къызэрыхилъхьэмкIэ, «Урысей Федерацэм и президент хэхыныгъэхэм я IуэхукIэ» законым щыубзыхуауэ щытыпхъэщ президентыр и къулыкъум тетыну щыхуит пIалъэм УФ-м и Конституцэм халъхьа зэхъуэкIыныгъэхэм къару ягъуэтыным и пэ къихуэу а цIыхур президент къулыкъум нэхъапэм зэрыпэрыта илъэсхэр хэгъэхьэн зэрыхуэмейр. Къызыдэбжапхъэр зэхъуэкIыныгъэхэм къару щагъуэтам къыщыщIэдзауэщ.
УФ-м и Конституцэм и 81-нэ статьям къызэригъэувым ипкъ иткIэ, «Урысей Федерацэм и президент хэхыныгъэхэм я IуэхукIэ» законым къыщыгъэлъэгъуащ УФ-м и президенту хах хъунур илъэс 35-рэ нэхърэ мынэхъ щIалэу щытын зэрыхуейр. Абы къыдэкIуэу ар къэралым илъэс 25-рэ нэхърэ мынэхъ мащIэкIэ щыпсэуауэ щытыпхъэщ. КъимыдэкIэ, ар хамэ къэралым и цIыхуу щыти, нэгъуэщI хэку щыпсэуну хуитыныгъэ иIи хъунукъым.
Апхуэдэ хуагъэувыркъым Урысейм и цIыхухэу федеральнэ конституцэ хабзэм ипкъ иткIэ Урысей Федерацэм и щIыналъэм къыхагъэхьа щIыпIэм щыпсэуахэм.
Къэрал Думэм апхуэдэу щыхэплъащ ди зэманым мыхьэнэшхуэ зиIэ нэгъуэщI Iуэхуми унафэ тещIыхьыным - интернеткIэ цIыхум пцIы зэрытрилъхьам папщIэ бзаджащIэр уголовнэ жэуапым ешэлIэным.
Ди зэманым икъукIэ куэдрэ урихьэлIэ хъуащ апхуэдэ щIэпхъаджагъэм. Я цIэ-унэцIэхэр къамыгъэнаIуэу цIыхум хуэпсалъэу, мыхъумыщIагъэу щыIэр кIэщIатхэу, абы и щIыхьыр ягъэулъийуэ - интернетыр я «зыгъэпщкIупIэу» фIей куэд тратхъуэ зыхузэгуэпхэм. БзаджащIэхэр къагъуэту Iуэхур суд пащхьэм щыщызэхагъэкIри мащIэкъым. ХеящIэхэм я деж Iуэхур нэсми, цIыхум пцIы тезылъхьэхэр, зыгъэпудхэр жэуапым зэрепшэлIэн лъабжьэ быдэхэр мащIэщ.
Iуэхур куу хъури, хабзэубзыхухэр абы яужь ихьащ икIи зэхалъхьащ цIыхур цIей-напейкIэ жылагъуэм яхэзыгъаIуэр жэуапым зэрырашалIэ законхэр зэхэлъхьэным. Иджы мис, Къэрал Думэм ещанэ къеджэгъуэу къищтащ интернеткIэ зэбграгъэх пцIым папщIэ уголовнэ жэуапыр ягъэткIииным теухуа законопроектыр. ХабзэщIэм зэрыщыубзыхуамкIэ, апхуэдэ щIэпхъаджагъэ зылэжьам сом мелуаным нэс ирагъэпшынынущ е илъэситIым нэскIэ тутнакъэщым ирагъэсынущ.
КъулыкъущIэм и IэнатIэр къигъэсэбэпу нэгъуэщIым пцIы трилъхьэмэ, хабзэм ебэкъуам тралъхьэ тезырыр сом мелуанитIым нэсу ягъэув е илъэсищым нэскIэ тутнакъэщым исыну тралъхьэ.
Адрейхэм я дежкIэ шынагъуэ узыфэ цIыхум пкърыт хуэдэу трагъэIукIыным пэкIуэу ар зылэжьам сом мелуанищ ирагъэпшынынущ е щIэпхъаджащIэр илъэсиплIкIэ тутнакъэщым щаIыгъынущ. ЩIэпхъаджагъэ хьэлъэ илэжьауэ е зыгуэрым лей ириха хуэдэу цIыхум пцIы трилъхьауэ къыщIагъэщым къуэдыуэ тралъхьэнущ сом мелуанитхум нэс е лъэхъуэщым илъэситхукIэ исынущ.

Нобэ

♦КъухьэпIэ къэралхэм щыпсэу чыристанхэм ягъэлъапIэ Хьисэ бегъымбарыр къыщалъхуа махуэр
♦1917 гъэм
Украинэр рабочэхэм, сэлэтхэм, мэкъумэшыщIэхэм я депутатхэм я Советхэм я Республикэу къалъытащ.
♦1942 гъэм 37-нэ армэм и дзэхэр фашистхэм яIыгъ Налшык хуит къащIыжыну къебгъэрыкIуэу хуежьащ.
♦1979 гъэм Афганистаным зауэм щыщIидзащ.
♦1991 гъэм Горбачёв Михаил къэралым и цIыхухэм телевиденэмкIэ захуигъазащ икIи жиIащ СССР-м и Президент къулыкъум зэрытекIыр.
♦2016 гъэм тенджыз ФIыцIэм хэхуащ Ту-154 кхъухьлъатэр, Москва - Сочи - Латакие гъуэгуанэр зэпызычын хуеяр. Абы иса цIыху 92-р хэкIуэдащ.
♦1914 гъэм къалъхуащ Совет Союзым и ЛIыхъужь Къанкъуэщ Ахьмэдхъан.
♦1919 гъэм къалъхуащ Совет Союзым и ЛIыхъужь Байсултанов Алим.
♦1919 гъэм къалъхуащ Совет Союзым и ЛIыхъужь Яхэгуауэ Михаил.
♦1923 гъэм къалъхуащ композитор, КъБАССР-м гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Балэ Мухьэдин.
♦1926 гъэм къалъхуащ сабий дохутыр цIэрыIуэ, медицинэ щIэныгъэхэм я доктор, профессор, Кубаным щIэныгъэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, Адыгэ Республикэм узыншагъэр хъумэнымкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Бжьахъуэ Чэрим.
♦1929 гъэм къалъхуащ усакIуэ, литературэдж, критик, щIэныгъэлI Сокъур Мусэрбий.
♦1933 гъэм къалъхуащ тхакIуэ, журналист, «Ленин гъуэгу» газетым и къудамэм и унафэщIу илъэс куэдкIэ лэжьа Щхьэумэжь БетIал.
♦1935 гъэм къалъхуащ СССР-м и Къэрал саугъэтыр зыхуагъэфэща, Совет Союзым и Правительствэм и УнафэщIым и япэ къуэдзэу щыта, Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь Дэгужий Виталий.
♦1937 гъэм къалъхуащ адыгэ усакIуэ, тхакIуэ КIэщт Мухьэз.
 

Дунейм и щытыкIэнур

«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Махуэм хуабэр градус 1 - 2, жэщым щIыIэр градуси 4 - 1 щыхъунущ.

Лъэпкъ Iущыгъэ:
Ахъшэр бзум хуэдэщ - къыбжьэхолъатэ, IуолъэтыкIыж.

 

Зыгъэхьэзырар ЖЬЭКIЭМЫХЪУ Маринэщ.
Поделиться:

Читать также:

27.03.2024 - 15:00 НОБЭ
26.03.2024 - 08:01 НОБЭ
25.03.2024 - 12:07 НОБЭ
22.03.2024 - 15:54 Псым и махуэ