Дунейм щыхъыбархэр

Нобэ

Тыркумэным и химие промышленностым и лэжьакIуэхэм я махуэщ
♦1889 гъэм
Франджым и къалащхьэ Париж къыщызэIуахащ гъущIым къыхэщIыкIа чэщанэ телъыджэр. Чэщанэм и конструктор Эйфель Гюстав абы и щхьэ дыдэм щыфIидзауэ щытащ Франджым и къэрал ныпыр. А къэралым и дамыгъэ нэхъыщхьэу къалъытэ ухуэныгъэм иужькIэ фIащащ Эйфель (и унэцIэ дыдэр Бёникхаузенщ) и цIэр.
♦1893 гъэм США-м щыщ Джадсон Уиткомб къигупсысащ щыгъынхэр, вакъэхэр зэрызэгуаблэ, «щыблэ» зыфIаща Iэмэпсымэр.
♦1901 гъэм «Mercedes-Benz» япэ автомобилыр къыдагъэкIащ.
♦1909 гъэм «Титаник» кхъухьыр щIын щIадзащ.
♦1940 гъэм, ЗыхъумэжыныгъэмкIэ Къэрал Комитетым и унафэкIэ, «Т-34» танкыщIэр куэду къыщIагъэкIыу щIадзащ.
♦1943 гъэм иухащ Ржев деж щекIуэкIа зауэр. 1942 гъэм щIышылэм и 8-м къыщыщIэдзауэ 1943 гъэм гъатхэпэм и 31 пщIондэ советыдзэхэмрэ фашистхэмрэ щызэпэщIэтащ абдеж.
♦1966 гъэм дунейм щыяпэу СССР-м иутIыпщащ Мазэм и спутник IэрыщIыр.
♦1980 гъэм Брежнев Леонид иратащ Лениным и цIэр зезыхьэ саугъэтыр, и гукъэкIыжхэр щызэхуэхьэса «Малая земля», «Возрождение» тхылъхэм папщIэ.
♦1991 гъэм Варшавэ ЗэгурыIуэныгъэм къару имыIэжу къалъытащ.
♦1991 гъэм Куржым референдум щекIуэкIащ СССР-м къыхэкIыным теухуауэ. Абы хэтахэм я процент 99-м щIигъур и телъхьэу къыщIэкIащ Куржыр къэрал щхьэхуэ хъуным.
♦1992 гъэм Башкирие АССР-р УФ-м хыхьэ Башкортостан Республикэ хъуащ.
♦1992 гъэм УФ-м щIыналъэ щхьэхуэ - Журт автоном область - къыщызэрагъэпэщащ.
♦2014 гъэм УФ-м и Президентым и унафэкIэ къызэрагъэпэщащ Кърымым и IуэхухэмкIэ министерствэ.
♦1872 гъэм къалъхуащ гъуазджэм и лэжьакIуэ цIэрыIуэ, тхакIуэ, зэчий зыбгъэдэлъ цIыхухэм гъуэгу ягъуэтыным хуэлажьэу щыта Дягилев Сергей.
♦1882 гъэм къалъхуащ урыс усакIуэ, литературовед, сабий таурыхъ куэд зытха Чуковский Корней.
♦1931 гъэм къалъхуащ атлетикэ псынщIэ спорт лIэужьыгъуэмкIэ ехъулIэныгъэ лъагэхэр зыIэрызыгъэхьа, Олимп Джэгухэм я чемпионкэ Тышкевич Тамарэ.
♦1938 гъэм къалъхуащ театрымрэ киномрэ я актёр, РСФСР-м и цIыхубэ артист Збруев Александр.
♦1944 гъэм къалъхуащ урысей кинорежиссёр, актёр, УФ-м и Кинематографистхэм я зэгухьэныгъэм хэт Гуэбэшы Амурбэч.
♦1945 гъэм къалъхуащ биологие щIэныгъэхэм я доктор, УФ-м и еджапIэ нэхъыщхьэм пщIэ зиIэ и лэжьакIуэ, КъБР-м егъэджэныгъэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, КъБКъМУ-м и профессор Пыл Iэуес.
♦1948 гъэм къалъхуащ эстрадэм и артист, уэрэджыIакIуэ, теленэтынхэр езыгъэкIуэкI, РСФСР-м и цIыхубэ артист Винокур Владимир.
♦1954 гъэм къалъхуащ Латвием щыщ уэрэджыIакIуэ, актрисэ Вайкуле Лаймэ.
♦1969 гъэм къалъхуащ къэрал, жылагъуэ лэжьакIуэ, хьэрычэтыщIэ, псапащIэ, КъБР-м и Парламентым и депутат Къуэжьокъуэ Артур.
♦1971 гъэм къалъхуащ совет хоккеист цIэрыIуэ, СССР-м спортымкIэ щIыхь зиIэ и мастер, Олимп джэгухэм дыжьын (Наганэ, 1998), жэз (Солк-Лейт Сити, 2002) медалхэр къыщызыхьа Буре Павел.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык уфауэ щыщытынущ. Хуабэр махуэм градуси 6 - 7, жэщым градуси 2 - 4 щыхъунущ.

Лъэпкъ Iущыгъэ:

НысащIэ мышынэ-мыукIытэ мэлыщхьэ фIэбзам щощтэ.

 

Зыгъэхьэзырар ЖЬЭКIЭМЫХЪУ Маринэщ.
Поделиться:

Читать также:

18.04.2024 - 16:13 НОБЭ
17.04.2024 - 11:43 НОБЭ
16.04.2024 - 11:18 Псалъэжьхэр