ЦIыху мелуан 17,8-рэ хуэмыщIауэ мэпсэу
Урысейм хуэмыщIауэ щыпсэухэм я бжыгъэр гъэмэщIэным хуэгъэпсауэ къэралым и Правительствэм зэхилъхьа программэм зэрыщыубзыхуамкIэ, 2030 гъэм ирихьэлIэу тхьэмыщкIэхэр хуэдитIкIэ ягъэмэщIэн, ахэр щытыкIэ гугъум кърашыфын хуейщ. Ауэ а къалэныр гъэзэщIэным пIалъэ кIыхьыIуэ хухахауэ къелъытэ УФ-м и Къэзыбж палатэм и унафэщI Кудрин Алексей. Ар зэреплъымкIэ, мурадыр зэбгъэхъулIэфынущ илъэсищ-плIым къриубыдэу.
Абы папщIэ къэрал дэIэпыкъуныгъэ нэхъ хуэныкъуэхэр къэгъэнэIуауэ абыхэм хэхауэ ядэIыпыкъун хуейуэ аращ.
Пособие зыхуэгъэувыпхъэхэр хэт сымэ? Абы хуэныкъуэхэрщ. Псалъэм папщIэ, зи хэхъуэхэр псэун папщIэ яIэрыхьэн хуейхэм нэхърэ нэхъ мащIэхэрщ. Мы гъэм къыщыщIэдзауэ а хабзэр ятохуэ илъэсищ-илъэсибл ныбжьхэм ит сабийхэр щапI унагъуэхэм. УФ-м Лэжьыгъэмрэ цIыхухэм социальнэ и лъэныкъуэкIэ ядэIэпыкъунымкIэ и министерствэм игъэхьэзыру Правительствэм къищта унафэм къызэрыщыгъэлъэгъуамкIэ, абы тетущ зи ныбжьыр илъэсийм къыщыщIэдзауэ илъэс 17-м къриубыдэ ныбжьыщIэхэр зыщIэс унагъуэхэми, щытыкIэ гугъу къихута цIыхубз уэндэгъухэми зэрадэIэпыкъунур.
«ЦIыху хуэныкъуэм дэIэпыкъунырщ мыбдежым тегъэщIапIэ нэхъыщхьэу щыщытын хуейр. Абыхэм я мылъкур зыхуэдизым тещIыхьауэщ Iуэхум зэрыбгъэдыхьапхъэри. Псалъэм папщIэ, цIыхум унитI, машинитI иIэмэ, гурыIуэгъуэщ ар къэралыр цIыхухэм зэрадэIэпыкъу мылъкум хуэдэ езыми хухахыным щыгугъ зэрымыхъунур. Апхуэдэхэр хэбгъэкIмэ, къэнэнухэм ядэIэпыкъуурэ абыхэм я псэукIэр псынщIэу ирагъэфIэкIуэфынущ», - жиIащ Кудрин Алексей.
Хабзэм къызэрыщыгъэлъэгъуамкIэ, унагъуэм пособие хуагъэувын къагъэнэнукъым абы фэтэр, унэ, дачэ, щIы Iыхьэ, автомашинэрэ ар зыщIигъэувэнрэ, мотоцикл, трактор, кхъухь иIэми, ауэ я инагъын хуейм мардэ иIэщ. Къапщтэмэ, фэтэрыр зы цIыхум хуэзэу метр зэбгъузэнатIэ 24-м, унэр зы цIыхум тещIыхьауэ метр зэбгъузэнатIэ 40-м щIигъу хъунукъым, щIы Iыхьэри псори зэхэту сотых 25-м фIэмыкIыу щытын хуейщ. Банкым щихъумэу ахъшэ иIэмэ, илъэсым проценту абы техуэр зы цIыхур псэун папщIэ зыхуейм щIимыгъумэщ пособиер къыщратынур. ДэIэпыкъуныгъэ хуэныкъуэхэм хагъэхьам и мылъкум хабжэнукъым ущыпсэуну къемызэгъыжу жьы хъуа фэтэрхэмрэ унэхэмрэ, къэралым закъыщIигъакъуэу кърата фэтэрхэмрэ щIы Iыхьэхэмрэ. ЩIы Iыхьэхэм апхуэдэуи хабжэркъым КъуэкIыпIэ Жыжьэм гектар къыщыIахыну хуит зыщI хабзэм ипкъ иткIэ апхуэдэхэм иратахэр.
Кудриным жиIащ къэралыр зыдэIэпыкъунухэм хагъэхьэхэр нэхъ мащIэж ящIами хъуну зэрыщытар, апхуэдэ щхьэусыгъуэ ямыIэу социальнэ льготэхэр къеIызыххэр ди цIыхухэм зэрахэтыр къихигъэщу.
«Социальнэ зэхъуэкIыныгъэхэр революцэ хуэмэбжьымэ къыхэмыхьэу егъэкIуэкIыпхъэщ, щытыкIэр зэпIэзэрыту къызэтенэн папщIэ. Апхуэдэу щытми, ди цIыхухэм ящыщу дэIэпыкъуныгъэ Iэмалыншэу зыгъуэтын хуейхэрщ япэ игъэщыпхъэр, абы папщIэ апхуэдэхэр гъэбелджылауэ щытыпхъэщ», - жиIащ Кудриным.
ХабзэщIэм топсэлъыхь, уеблэмэ иризодауэ цIыхухэри къулыкъущIэхэри.
Политологхэм къызэралъытэмкIэ, мыбдежым мылъкур зы цIыху гупым къатепхрэ адрейхэм епткIэ Iуэхур зэфIэкIынукъым. ХуэщIауэ къалъытэхэм я мылъкур езыхэм зэрагъэуIужащ, зэхуахьэсащ. «Адрейхэри, дэ тхуэдэу, жэщ-махуэ ямыIэу, ирелажьи, зыхуей ягъуэтынщ. Гугъу зрамыгъэхьу, ягъуэтыр яшхыу тыншу псэухэм яхуэфащэ къэрал пособие?» жызыIэхэри щыIэщ, абыхэм арэзы уадэмыхъунри тэмэмкъым.
Зэрысымаджэм, ныкъуэдыкъуагъэ зэрабгъэдэлъым къыхэкIыу мылэжьэфхэм, е апхуэдэхэм якIэлъыплъын зэрыхуейм къыхэкIыу IэнатIэ Iутыну зыхузэфэмыкIхэм къэралыр ядэIэпыкъупхъэщ, шэч хэмылъу. Зи IэщIагъэкIэ лэжьэну хуейуэ IэнатIэ зымыгъуэтхэми апхуэдэ ахъшэ яритыну и пщэ къыдохуэ къэралым. Абыхэм я Iуэхур щхьэхуэщ. Ауэ щыIэщ лэжьэну хуэмейуэ къэралым «и пщэ дэсыныр» нэхъ къэзыщтэхэри. А псори зэпалъытын, куэд дыдэ къапщытэн хуей хъунущ пособиехэр зыгъэувхэм.
СтатистикэмкIэ и къэрал комитетым къызэритамкIэ, илъэс кIуам и кIэухым ирихьэлIэу Урысейм тхьэмыщкIапIэм иту, нэхъ мащIэ дыдэу зыхуеинум хуэдиз яIэрымыхьэу щопсэу цIыху мелуан 17,8-рэ. НэгъуэщIу жыпIэмэ, ар къэралым исхэм я процент 12,1-рэ мэхъу.
Нобэ
♦Зэныбжьэгъухэм я дунейпсо махуэщ
♦Архивхэм я дунейпсо махуэщ
♦Аккредитацэм и дунейпсо махуэщ
♦Урысейм и Промышленность псынщIэм и лэжьакIуэхэм я махуэщ
♦Иорданием щагъэлъапIэ Абдаллэ II Хьэшимит къэралыгъуэм и пащтыхь щыхъуа махуэр. Пащтыхьыгъуэм и тет Хъусен I ибн-ТIалал 1999 гъэм къэрал унафэр IэщIилъхьащ зи ныбжьыр илъэс 37-рэ фIэкIа мыхъуа и къуэ нэхъыжь Абдаллэ.
♦1719 гъэм Пётр Езанэм урысей губерниехэр щIыналъэ щхьэхуэу зэпыудыным теухуа унафэ къыдигъэкIащ.
♦1737 гъэм Москва мафIэсышхуэ къыщыхъуащ. Ар а къалэм къыщыхъуа лыгъей нэхъ ин дыдэхэм хабжэ. Абы зэщIищтат къалэкур, уеблэмэ Кремль уардэунэри исат.
♦1883 гъэм Москва тхыдэ музей къыщызэIуахащ.
♦1904 гъэм и япэ концертыр итащ Лондон къалэм и симфоние оркестрым. Иджы ар дунейм и оркестр нэхъ лъэщхэм ящыщ зыщ. Абы дэлэжьащ ди лъэпкъыр зэрыгушхуэ дирижёр цIэрыIуэ, СССР-м и цIыхубэ артист Темыркъан Юрий.
♦1935 гъэм Iуащхьэмахуэ и щыгум япэ дыдэу гупышхуэ дэкIащ.
♦1935 гъэм СССР-м къыщыдэкIащ хамэ къэралым кIуэса цIыхум и судыр укIкIэ щIэным теухуа законыр.
♦1945 гъэм СССР-м щагъэуващ «Берлин къызэращтам папщIэ», «Будапешт къызэращтам папщIэ», «Венэ къызэращтам папщIэ», «Кёнигсберг къызэращтам папщIэ», «Белград хуит къызэращIыжам папщIэ», «Варшавэ хуит къызэращIыжам папщIэ», «Прагэ хуит къызэращIыжам папщIэ» медалхэр.
♦1995 гъэм Урысейм и Президент Ельцин Борисрэ Украинэм и Iэтащхьэ Кучмэ Леонидрэ Сочэ Iэ щытрадзащ тенджыз ФIыцIэ флотыр зэрагуэшым теухуа зэгурыIуэныгъэм.
♦1661 гъэм къалъхуащ Урысейм и пщышхуэ (1676 - 1682 гъэхэм тетащ), Пётр Езанэм и къуэш нэхъыжь Фёдор III Алексей и къуэр.
♦1672 гъэм къалъхуащ япэ урысей император, къэралым зэхъуэкIыныгъэ куэд щезыгъэкIуэкIа Пётр Езанэр.
♦1949 гъэм къалъхуащ КъБР-м щIыхь зиIэ и дохутыр Чым Агнессэ.
♦1950 гъэм къалъхуащ урысей журналист цIэрыIуэ, тхакIуэ, УФ-м и Къэрал Думэм и депутату щыта Щекочихин Юрий.
♦1963 гъэм къалъхуащ США-м щыщ актёр цIэрыIуэ, режиссёр, сценарийхэр зытх Депп Джонни.
♦1964 гъэм къалъхуащ техникэ щIэныгъэхэм я доктор, АР-м щIэныгъэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, ЩIДАА-м и член-корреспондент Блахъуэ Хьэзрэт.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ, пIалъэ-пIалъэкIэрэ уэшх къыщешхынущ. Хуабэр махуэм градус 21 - 22-рэ, жэщым градус 14 - 15 щыхъунущ.
Лъэпкъ Iущыгъэ:
Мыщэм зыщихъумэурэ мащэм ихуащ.
