Иджырей гъуазджэ

СурэтыщI гъуазджэхэмкIэ Ткаченкэ Андрей и цIэр зезыхьэ музейм жэпуэгъуэм и 19-м къыщызэIуахащ Аккизов Чэрим и IэдакъэщIэкIхэм я гъэлъэ­гъуэныгъэ.

«Притяжение» фIэщыгъэм щIэт арт-проектым щыплъагъур гъэщIэ­гъуэн, щIэщыгъуэ защIэт. Чэрим и лэжьыгъэхэм нэхъыбэу зи гугъу щищIыр Интернетым зэщIишха дунейращ. Псом хуэмыдэу гъэщIэгъуэнщ пхъэм, тхы­лъымпIэм тедзауэ абы сурэтхэм хигъэува зэрызэщIэупщIэ хъыбар кIэщI цIыкIухэр. УзэрыщIыхьэу узыIуплъэ ­гъуджэм «Уи махуэ фIыуэ! Дауэ ущыт?» - псалъэхэр тедзащ. АдэкIэ, гузэвэгъуэ гуэрым зэрыхэтыр къапщIэ цIыхум и сурэтым ерагъыу хэплъагъукI хьэрф инкIэ «Умыгузавэ, псори тэмэм хъунущ», - псалъэхэм укъыщоджэ. КъыкIэлъыкIуэ сурэтым фIыуэ зэрылъагъуитI зэлъэ­мыIэсыфу хыболъагъукI «Сытым хуэдэу сигу укъэкIа!..» - жиIэу тету. АбджыпскIэ къэщIыхьа гъэлъэгъуапIэм (витринэм) пхъэпс пIащIэу пхъэ упсам тетха хъыбар кIэщIхэм къэпкIухьурэ уздеджэм, зы цIыхум и хъуреягъым щыджэрэз дуней болъагъу, ухуейуэрамэ, абы щыщ Iыхьэ ухъуауэ къыпщохъу. Степлерым и Iунэхэм къыхэщIыкIа гур-щэ?! Хьэмэ, цIыху нэкIу зыхэплъагъуэ мывэ инхэр-щэ?! Балъкъэрхэр хэкум щрагъэкIам ­теухуа сурэт гъэщIэгъуэн утыку кърихьащ Чэрим. Гу зэкIэщIэчам и кум ахэр хэкум пэIэщIэу щыпсэуа илъэс бжыгъэхэр кIэщIэту унагъуэ сурэт щыбо­лъагъу. «ГъащIэм и гъуджэ» теплъэгъуэ­ри телъыджэ сщыхъуащ. Аккизовым ­къимыгъэсэбэп Iэмэпсымэ щыIэкъым, абы и гупсысэр зэрыхуэкIуам укъагъэуIэбжьу.
Музейм цIыхур щыкуэдащ, уеблэмэ щIалэгъуалэр нэхъыбэу. Иджырей щIэблэр щэнхабзэм, гъуазджэм пэIэ­щIэу зэрыжаIэр пэжкъым, нэгъуэщI Iуэхущ абыхэм куэд зэрафIэмыгъэщIэгъуэныр. КъэхъугъэкIэ бей ди зэманым ахэр игъэудэфауэ къызыщыхъу щыIэми, сыт хуэдизу Интернетымрэ ­те­­ле­фонымрэ зыIэпашэми, яфIэ­гъэ­щIэгъуэн здэщыIэм кIуэнущ. Ар къызгуригъэIуащ мы гъэлъэгъуэныгъэм .
КъБР-м щэнхабзэмкIэ и министрым и къуэдзэ Карчаевэ Аминат зэIущIэр къыщызэIуихым, гъэлъэгъуэныгъэм зэ­ритхьэкъуар ибзыщIакъым.
- Чэрим и Iыхьлы гъунэгъухэу Сиярэ, Якъуб сымэ я цIэхэр республикэм и щэнхабзэ тхыдэм дыщэ хьэрфкIэ хэтхащ. Зэрынэрылъагъущи, щIалэм абы­хэм я Iуэхум хуэфащэу пещэ. Абы и япэ лэжьыгъэхэр плъыфэбэщ, зэманым декIущ икIи къызэрымыкIуэщ. Чэрим творчествэм и цIыхущ, абы и дуней ­лъагъукIэр, гупсысэ къэIуэтэкIэр телъыджэщ. Сынохъуэхъу уи ехъулIэныгъэмрэ зэфIэкIымрэ хэхъуэу, мурадхэм гъащIэ ептыфу упсэуну, - жиIащ Карчаевэм.
- СогъэщIагъуэ Чэрим и дуней лъа­гъукIэмрэ гъуазджэм абы хуиIэ бгъэдыхьэкIэмрэ. Адрей сурэтыщIхэм къагъэсэбэп Iэмалхэр мыбы нэгъуэщI зыгуэру «къегъэпсалъэ». ЩIалэгъуа­лэр къызэрымыкIуэу дехьэх абы и гупсысэ щIэщыгъуэхэм, зыми емы­щхь­хэм. И зэфIэкI убагъуэ! - жиIащ ­КъБР-м и СурэтыщIхэм я зэгухьэ­ныгъэм и тхьэмадэ Темыркъан Геннадий.
Музейм и унафэщI Ремхен Еленэ къыщыпсалъэм къыхигъэщащ Акки­-зов Чэрим и гъэлъэгъуэныгъэм, дап­щэщи хуэдэу, щIэщыгъуэ куэд зэры­хэтыр, дяпэкIэ нэхъыбэжкIэ зэрыщыгугъыр.
Iуэхур зэхьэкIам псалъэ ирата щхьэкIэ, куэд жиIэн идакъым: «Си сурэтхэр си пIэкIэ ирепсалъэ. Дэтхэнэми фIэгъэщIэгъуэн гъэлъэгъуэныгъэм къыщигъуэтыну сыщогугъ». Чэрим къыхигъэщащ иджырей гъэлъэгъуэныгъэр и анэм тыгъэ зэрыхуищIыр.

Сурэтхэр Къарей Элинэ трихащ.