Дохутыр, щIэныгъэлI, жылагъуэ лэжьакIуэ

КъБР-м щIыхь зиIэ и дохутыр, медицинэ щIэныгъэхэм я кандидат, Аруан район сымаджэщым и дохутыр нэхъыщхьэу (70-90 гъэхэм), КъБР-м и Парламентым и депутату (I-II зэхуэсыгъуэхэм) щыта Лъэпщокъуэ Хьэжысмел СулътIан и къуэр и IуэхущIафэкIи и дуней тетыкIакIи куэдым щапхъэу яхуэбгъэлъагъуэ хъун ди лъэпкъэгъу щэджащэхэм ящыщщ.
Къыхиха гъащIэ гъуэгум Лъэпщокъуэ Хьэжысмел хуишащ узыншагъэр хъумэн IэнатIэм и гъурри и цIынэри фIыуэ зыщIэ IэщIагъэлI нэс хъуным, апхуэдэ щIыкIэкIи цIыху куэдым сэбэп яхуэхъуным.
Лъэпщокъуэм къигъэщIа илъэс 83-м щыщу 34-р тыхь хуищIащ медицинэ IэнатIэм: Осетие Ищхъэрэ къэрал мединститутыр къыщиуха I962 гъэм терапевту лэжьэн щIидзэри Аруан район сымаджэщым и дохутыр нэхъыщхьэу илъэс зыбжанэкIэ щытауэ, I996 гъэм пенсэм кIуащ.
ЦIыхухэр дэзыхьэх хьэл-щэн дахэ куэд зыбгъэдэлъ Хьэжысмел псынщIэу Iуэхум хэзэгъат. Сымаджэхэм еIэзэным къыщыдэхуэ зэманыр и мащIэ дыдэми, Лъэпщокъуэр щIэныгъэ лэжьыгъэмрэ медицинэр ипэкIэ зыгъэкIуатэ IэмалыщIэхэм лъыхъуэнымрэ хуабжьу дахьэхырт. Зэрылажьэм хуэдэурэ, I975 гъэм абы кандидат лэжьыгъэр Москва И. М. Сеченовым и цIэр зэрихьэу дэт медицинэ институтым щыпхигъэкIащ. Ар теухуат жьэжьейм ирищIэ мывэхэр къызэрыхах щIыкIэщIэхэм. Къыхэгъэщыпхъэщ, кIуэцI узыфэхэр ультразвук IэмалхэмкIэ къэхутэныр Къэбэрдей-Балъкъэрым щызэтеублэныр Лъэпщыкъуэ Хьэжысмел и жэрдэму зэрыщытар.
Сыт хуэдэ Iуэху къримыхьэжьэми, Лъэпщокъуэр зригъуазэр зыт: медицинэ щIэныгъэмрэ дохутыр IэнатIэмрэ зэпэгъунэгъу щIауэ, щIэуэ къежьэ Iэмалхэр сымаджэм и хущхъуэгъуэ хэлъу къэгъэсэбэпынырт. Къапщтэмэ, дунейпсо медицинэр зытегъэпсыхьыжар а Iуэхур гъэзэщIа зэрыхъунырщ.
Лъэпщокъуэ Хьэжысмел Аруан куей сымаджэщым и унафэщIу щыщыта лъэхъэнэм къуажэ амбулаторэщIэу 6, сымаджэ 80 щIэхуэу уз зэрыцIалэхэм щеIэзэ отделенэрэ гъуэлъыпIэ 60 зыщIэхуэ гъэлъхуэщрэ районым къыщызэIуахауэ щытащ. Дохутыр нэхъыщхьэм гулъытэ хэха зыхуищIхэм ящыщт и лэжьакIуэхэм псэукIэ зэIузэпэщ яIэныр, щIэгузавэ Iуэхушхуэ я щIыбагъ дэмылъу ахэр я къалэнхэм бгъэдыхьэн папщIэ. Лъэпщокъуэм и жэрдэмкIэ Аруан районым щаухуащ дохутыр IуэхущIапIэхэм щылажьэхэм папщIэ квартирэ I2-у зэхэт псэупIэ унитI. Апхуэдэу ар хущIэкъурт сымаджэщым щылажьэ псори зэгурыIуэу, зэдэIуэжу, зэрыгъэгушхуэу, зэхуэфIу зэрызэкъуэтыным. Дохутыр нэхъыщхьэм хузэфIэкIырт къыдэлажьэхэр езым хуэдэу гъащIэм хуэнэхъуеиншэ, сымаджэхэм хуэгумащIэ, лэжьыгъэм хуэжыджэр ищIын.
Лъэпщокъуэ Хьэжысмел Iыхьэ лейуэ и гуапэт IэщIагъэлI ныбжьыщIэхэм, медицинэм хуэлэжьэныр къыхэзыхахэм сыт хуэдэ IуэхукIи ядэIэпыкъуну. Ди къэралми нэгъуэщI щIыпIэ куэдми щыцIэрыIуэу, медицинэмкIэ еджагъэшхуэхэу Пытель Антонрэ Юрэрэ, СССР-м и Къэрал саугъэтым и лауреат, Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь Лопаткинэ Аннэ сымэ я гъэсэн Лъэпщокъуэр дохутырхэм я къэралпсо зэхыхьэхэм, щIэныгъэ конференцхэм кIуэрт икIи нэIуасэ къыхуэхъут зи IэщIагъэм фIыуэ хэзыщIыкI, узыфэ зэмылIэужьыгъуэхэм еIэзэ дохутыр куэд. Апхуэдэ зэпыщIэныгъэфIхэр къигъэсэбэпурэ ар ядэIэпыкъуащ ди щIыпIэм щыщ сымаджэ куэдым.
Хьэжысмел и цIыху щIыкIэм, хьэл-щэным, дуней тетыкIэм щхьэхуэу я гугъу пщIымэ, ар къызэрымыкIуэу къэухь нэху, гу къабзэ зиIа, зэпымыууэ щIэм лъыхъуэ, фIыр зи IэрыкI цIыху гъуэзэджэт, къэзыухъуреихьхэри езым ещхь защIэ зыщIыфт. Абы иригъэджа, дохутыр IэщIагъэм хигъэгъуэза куэд щолажьэ Къэбэрдей-Балъкъэрым и къалэхэми районхэми, дэтхэнэ зыми а лIым и цIэр фIыкIэ зэрыжиIэфынуми шэч къытедмыхьэу.
И гъащIэм щыщу зы махуи зы сыхьэти Iуэхуншэу игъэкIуакъым Хьэжысмел. Узыншагъэр хъумэн IэнатIэм щыпэрыта илъэсхэм езым и дохутыр Iэзагъэми къыдэлажьэхэм я зэфIэкIми зэрыхигъэхъуэным хущIэкъуащ, уеблэмэ лэжьыгъэм и пIалъэу зэхуихьэсахэр медицинэм епха законыщIэхэр къэунэхуным лъабжьэ хуищIащ. КъБР-м и Парламентым и депутату щыщыта лъэхъэнэм, Лъэпщокъуэм и жэрдэмкIэ икIи и нэIэм щIэту къащта законхэр нобэми мэлажьэ. Депутату щытыху  Хьэжысмел хэлIыфIыхьащ республикэм и дежкIэ мыхьэнэшхуэ зиIэ, медицинэ IэнатIэр езыгъэфIэкIуэн Iуэхухэр зэфIэхыным, хэхакIуэхэм зэрызыкъыхуагъазэ упщIэ жэуапыншэу къызэримыгъэнэным хущIэкъуу лэжьащ.
Парламентым и зэIущIэхэм мызэ-мытIэу Лъэпщокъуэм къыщиIэтащ цIыхухэм (псом хуэмыдэу ветеранхэмрэ ныкъуэдыкъуэхэмрэ) уасэ щIамыту хущхъуэ яIэрыхьэным, узыншагъэр хъумэн IэнатIэм мылъку зэрыхухах щIыкIэм, нэгъуэщI Iуэхугъуэхэми я зэфIэхыкIэм теухуа псалъэмакъхэр. Налшык къалэ дэт эндокринологие центрыр къызэIуахыныр зи жэрдэму щытари а медицинэ IуэхущIапIэр лажьэу яутIыпщыху гумызагъэу ядэIэпыкъуари Лъэпщокъуэ Хьэжысмелщ. Узыфэр хэмытIасэу щагъэбелджылы икIи щагъэхъуж апхуэдэ IуэхущIапIэ республикэм иIэн хуейуэ къилъытэу лъэIукIэ а лъэхъэнэм КъБР-м и Президенту щыта КIуэкIуэ Валерэ зыщыхуигъазэм, Лъэпщокъуэм и жэрдэмым гъуэгу игъуэтащ. ИкIи зи гугъу тщIы медицинэ IуэхущIапIэр Къэбэрдей-Балъкъэрым къызэрыщызэIуахар икъукIэ щхьэпэу къыщIэкIащ: узыфэр щыуагъэншэу къэзыхутэ Iэмэпсымэ лъэщхэр щызэхуэхьэса, эндокринологиемкIэ IэщIагъэлI лъэрыхьхэр щылажьэ центрым и фIыщIэкIэ ди цIыхухэм Iэмал яIэщ узыфэ зэмылIэужьыгъуэхэр хэмытIасэу ягъэхъужынымкIэ, и чэзум фIэмыкIыу дэIэпыкъуэгъу ягъуэтынымкIэ.
Лъэпщокъуэ Хьэжысмел пэжым иригъуазэ, зэхуагъэм тет, сыт хуэдэ Iуэхуми еплъыкIэ пыухыкIа хузиIэ цIыху щыпкъэт. Жэуаплыныгъэ лъагэ зыхэлъ лэжьакIуэшхуэт, гу хьэлэлт, зэпIэзэрытт, и дэIэпыкъуэгъу хуэныкъуэу зыкъыхуэзыгъазэ дэтхэнэ зыми зыщIигъэкъуэну хьэзыру, сыткIи уи дзыхь зэбгъэз хъу ныбжьэгъут, къыхиха IэщIагъэм хуэпэж дохутырт, сыт и лъэныкъуэкIи щапхъэ зытрах цIыхут. И щIэныгъэри, и зэфIэкIри, и псэм и хуэбагъри цIыхухэм зэралъигъэсыным хуэпабгъэу дунейм тетащ ар. Ар зыхущIэкъуари цIыхухэм я узыншагъэр хъумэнымрэ егъэфIэкIуэнымрэщ, аращ абы ди лъахэгъухэм я фIыщIэ мыухыжыр къызэрилэжьар, и цIэр иджыри щIаурылъыр.

Къэбарт Мирэ.
Поделиться: