Дыщэ джэдыкIэ

(Хъыбар)

Зы лIыжьрэ зы фызыжь цIыкIурэ псэурт. Зы джэд закъуэ яIэти, яукIыжын щыхъум, джэдыр кIэцIри, дыщэ джэдыкIэ къикIэцIащ.

- Джэдыр думыгъэукIыж, - жаIащ лIыжь цIыкIумрэ фызыжь цIыкIумрэ. - Пщэдеи кIэцIмэ, дыщэ джэдыкIэ къытхуикIэцIынщ.

ЕтIуанэ махуэм джэдыр ягъуэтыжакъым - дэкIри бзэхащ.

- Джэдыр къэзмыгъуэтыжауэ сыкъекIуэлIэжынкъым, - жери лIыжь

цIыкIур ежьащ. КIуэм-лъэм, кIуэм-лъэурэ, ныуэжь гуэр деж екIуэлIащ.

- Дыщэ джэдыкIэ къикIэцIу зы джэд закъуэ диIэти, пщIантIэм къыдэкIри кIуэдащи, абы срилъыхъуакIуэщ, хэпщIыкIIамэ, къызжеIэ, - жиIащ лIыжь цIыкIум.

- Джэдыр слъэгъуакъым, - жиIащ ныуэжьым, - джэдыр щыпфIэкIуэдакIэ, зыш уэстынщи, ущыщмэ, узыхуей шхыныгъуэр къыкIэрыщэщынущ.

- Сыбгъэунащ! - шыр Iэдэжу къришажьэри, лIыжь цIыкIур къежьэжащ. КъыщыкIуэжым къуажэ гуэр къыдыхьащ, зыгуэрым и куэбжэпэ цIыху Iув щызэхэтти, ябгъэдыхьэри яжриIащ:

- Мы шыр ауэ сытми шыкъым. Ущыщмэ, узыхуей шхыныгъуэр къыкIэрощэщ.

Куэбжэпэм щызэхэтхэм ауан къащIащ лIыжь цIыкIур, «уэ-хьэ-хьэхь!» жари къыщыдыхьэшхащ. «Уэ-хьэ-хьэхь!» жаIэу щыщыщым, лIыжь цIыкIум и шым шхыныр къыкIэрыщэщу щIидзэри, пщIантIэм дэз хъуащ, жылэр къызэхуэжэсри етIысылIащ.

- Дыбгъэунащ! - жари хьэщIэщым ирашащ, ягъэхьэщIэху ныуэжьым кърита шыр Iуашри, нэгъуэщI зыш къыхуагъэуващ. Ар Iэдэж ищIри къежьэжащ лIыжь цIыкIур.

- Джэдым дыпыкIащ, - жриIащ фызыжь цIыкIум, унэм ихьэжри, -ныуэжь гуэр срихьэлIати, мы шыр къызитащ, ущыщмэ, узыхуей шхыныгъуэр къыкIэрыщэщынущ.

Фызыжь цIыкIур гуфIэри щыщащ, арщхьэкIэ шым зыри къыкIэрыщэщакъым.

- СыкъэбгъэпцIащ, - жери лIыжь цIыкIум шыр ныуэм хуишэжащ.

- УкъэзгъэпцIакъым, - къыжриIащ ныуэжьым. - Зы бжэн уэстынщ иджыри. «МаI!» жыпIэмэ, дыщэ къыжьэдэлъэлъынущ бжэным.

Бжэным и бжьэм кIапсэ ирищIэри, къежьэжащ лIыжь цIыкIур, шыр щыфIадыгъуа къуажэм къэсри дыхьащ.

- «МаI!» жыфIэмэ, си бжэным дыщэ къыжьэдэлъэлъынущ, - яжриIащ, жылэр къыщызэхуэжэсым.

- Мы лIыжь цIыкIум жиIэр пэжщ, - жари хьэщIэщым ирашащ, ягъэхьэщIэ защIри, и бжэныр фIадыгъуащ, къыщрагъэжьэжым нэгъуэщI зы бжэн къратащ. Къратар къилъэфри, лIыжь цIыкIур и унэ ихьэжащ.

- Фызыжь, арджэн гъэтIылъи, «ма-а-аI!» жыIэ, мы бжэным дыщэ къыжьэдэлъэлъынущ, - жиIащ лIыжь цIыкIум.

Фызыжь цIыкIум «маI» жиIа щхьэкIэ, бжэным дыщэ къыжьэдэлъэлъакъым.

- Мы ныуэм щхьэ сыкъигъапцIэрэ! - лIыжь цIыкIум бжэныр ныуэм хуишэжащ.

- УкъэзгъэпцIакъым, - къыжриIащ ныуэм. - Ауэ щыхъуакIэ, мы башыр узот, зыгуэрым уеуэн хъумэ, «дом-дом!» жыIи, уэ бгъэувыIэжыху увыIэнукъым.

Башыр къищтэри къежьэжащ лIыжь цIыкIур. Шымрэ бжэнымрэ щыфIадыгъуа къуажэм къэсри дыхьащ, жылэр къызэхуэжэсати, яжриIащ:

- «Дом-дом!» - жывмыIэ. «Дом-дом!» жыфIэмэ, мы башым фи щхьэр кърикъутэхынущ.

Ар я фIэщ хъуакъым жылэм. Ауан къащIщ, къыщыдыхьэшхри:

- «Дом-дом!» щыжаIэм, башыр лъейри, жылэр зэтриукIэу щIидзащ.

Башыр щымыувыIэжыххэм, жылэр къелъэIуащ: - Уишри уи бжэнри уэттыжынщ, мы башыр гъэувыIэж, - жари.

Шыри бжэнри къратыжащ, лIыжь цIыкIур и унэ ихьэжри тхъэжу псэу хъуащ.