«Щэнхабзэ» лъэпкъ проектыр щIыналъэм зэрыщагъэзащIэр

КъБР-м и Правительствэм и УнафэщIым и къуэдзэ Къардэн Муратрэ КъБР-м щэнхабзэмкIэ и министр Къумахуэ Мухьэдинрэ республикэм и Правительствэм накъыгъэм и 16-м щаIущIащ щIыналъэм и хъыбарегъащIэ IэнатIэхэм я журналистхэм. Ар теухуауэ щытащ «Щэнхабзэ» лъэпкъ проектыр Къэбэрдей-Балъкъэрым зэрыщагъэзащIэм, къэралым, республикэм абы къыхуихьыну Iуэхугъуэхэм.

- Тхыдэм уриплъэжмэ нэрылъагъущ щэнхабзэ унэтIыныгъэм ехьэлIа апхуэдэ лъэпкъ проект ин къэралым япэу иджы къызэрыщащтар. Ар и щыхьэтщ щэнхабзэм зегъэужьынри Урысейм и къэрал политикэм щыщ Iуэхугъуэ нэхъыщхьэхэм ящыщ зыуэ къызэралъытэм, - жиIащ Къардэн Мурат. - УФ-м и Президентым и «О национальных целях и стратегических задачах развития Российской Федерации на период до 2024 года» унафэм ипкъ иткIэ, «Щэнхабзэ» лъэпкъ проектыр ягъэхьэзыращ икIи дызэрыт илъэсым щIышылэм и 1-м щыщIэдзауэ дызыхуэкIуэ илъэсихым къриубыдэу къэралым ар щагъэзэщIэнущ.
Лъэпкъ проектым хыхьэ къалэн нэхъыщхьэхэм я гугъу щищIым, Къардэн Мурат жиIащ театреплъхэм, музейхэм, библиотекэхэм екIуалIэхэм я бжыгъэм хагъэхъуэну зэрыщыгугъыр икIи цIыхухэр къыдахьэхын, кърашэлIэн папщIэ, апхуэдэ IуэхущIапIэхэр нэхъ щIэщыгъуэу, гъэщIэгъуэну, иджырей зэманым декIуу къызэрагъэпэщыну зэрамурадыр.
«Щэнхабзэ» лъэпкъ проектым и гуэдзэнщ «Культурная среда», «Творческие люди», «Цифровая культура» федеральнэ проектищыр. Абы щыщ дэтхэнэми хыхьэу мылъку-техникэ щытыкIэр ирагъэфIэкIуэнущ, ГъуазджэхэмкIэ школхэм макъамэ Iэмэпсымэхэр къыхуащэхунущ, библиотекэхэмрэ кинотеатрхэмрэ я бжыгъэм хагъэхъуэнущ. КъищынэмыщIауэ, самодеятельнэ творческэ гупхэм къыхузэрагъэпэщыну фестивалхэм грант дэIэпыкъуныгъэхэр хухахынущ.
Зэраубзыхуам тету, лъэпкъ проектыр ягъэзащIэмэ, щэнхабзэ IуэхущIапIэхэм екIуалIэхэм я бжыгъэм - процент 15-кIэ, щэнхабзэ бжыгъэр зи лъабжьэ Iэмалхэр къэзыгъэсэбэпхэм – проценти 5-кIэ хигъэхъуэнущ. «Культурная среда» щIыналъэ проектыр хуэунэтIащ щэнхабзэ IуэхущIапIэхэр нобэрей гъащIэм нэхъ хуэщIауэ къагъэщIэрэщIэжу цIыхухэм я псэукIэр ирагъэфIэкIуэну. «Творческие люди» щIыналъэ проектым хыхьэу зэфIэкI зиIэ цIыхухэм, псом япэу сабийхэмрэ щIалэгъуалэмрэ я творчествэр къызэкъуахынымкIэ, адэкIэ зрагъэужьынымкIэ ядэIэпыкъунущ. «Цифровая культура» щIыналъэ проектым хыхьэу щэнхабзэм бжыгъэр зи лъабжьэ Iэмэпсымэхэм щIыпIэм зыщрагъэубгъунущ.
«Щэнхабзэ» лъэпкъ проектым и гупсысэ нэхъыщхьэу Къардэн Мурат къыхигъэбелджылыкIар зыщыпсэу щIыналъэми бгъэдэлъ мылъкуми емылъытауэ, республикэм и цIыхухэр щэнхабзэмкIэ унэхэм, киногъэлъэгъуапIэхэм, библиотекэхэм къыщызэрагъэпэщ щэнхабзэ, гъуазджэ зэхыхьэхэм екIуэлIэну Iэмал яIэнырщ.
ЩIыналъэ проектхэр щагъэзэщIэну пIалъэм къриубыдэу яубзыхуащ ХьэтIохъущыкъуей, Старэ Шэрэдж, Булунгу, Къарэсу, Нартан, Безенги, Лэскэн ЕтIуанэ къуажэхэм щэнхабзэ-зыгъэпсэхупIэ IуэхущIапIэхэр щаухуэну е къызыхуэтыншэу щызэрагъэпэщыжыну, Налшык къалэм щэнхабзэ центр къыщызэIуахыну, бгъэIэпхъуэ хъу, Iуэхугъуэ зэмылIэужьыгъуэхэр щрагъэкIуэкIыну щэнхабзэ центру 8 (автоклубхэр) къащэхуну, ГъуазджэхэмкIэ сабий школхэр зыхуеину Iэмэпсымэхэмрэ тхылъхэмкIэ ирагъэкъуну, Гуащэ, НыбжьыщIэ театрхэр къызыхуэтыншэу зэрагъэпэщыжыну, езыр-езыру къэунэхуа творческэ гупхэм ядэIэпыкъуну, фестиваль проектхэр ирагъэкIуэкIыну, щэнхабзэм и лэжьакIуэ 70-м нэблагъэм я щIэныгъэмрэ ябгъэдэлъ Iэзагъэмрэ творческэ еджапIэхэм щыхагъэхъуэну, виртуальнэ гъэлъэгъуэныгъэ проектхэр ягъэхьэзырыну. 2018 гъэм Нартан къуажэм щрагъэжьа ЩэнхабзэмкIэ унэм и ухуэныгъэм 2019-2020 гъэхэм къриубыдэу щыпащэнущ. Апхуэдэу творческэ зэгухьэныгъэхэм гъэ къэс грант 11 иратынущ, республикэ бюджетым и мылъкум къыхэкIыу. Лъэпкъ проектым мыхьэнэ зиIэ и унэтIыныгъэхэм ящыщщ библиотекэхэм зрагъэужьыныр. Абыхэм иджырей Iэмэпсымэхэмрэ интернеткIэ къызэгъэпэща акъылыфIагъэ центрхэмрэ къыщызэIуахынущ. Библиотекэм щиIэ фондым къыдэкIуэу тхылъеджэхэм Iэмал яIэнущ лъэпкъ электрон гъэтIылъыгъэхэмрэ къыдэкIыгъуэ телъыджэхэмрэ зыхагъэгъуэзэну. ДызыхуэкIуэ илъэситхум тхылъ фэеплъ мини 10 бжыгъэр зи лъабжьэ Iэмалым кърагъэзэгъэну я мурадщ. Библиотекэхэм къыщагъуэтыфынущ электрон мардэм тет лэжьыгъэ лъапIэхэр.
Къардэн Мурат къыхигъэщащ «Щэнхабзэ» лъэпкъ проектымрэ абы и гуэдзэн федеральнэ проектищымрэ щагъэзэщIэну 2019-2024 гъэхэм къриубыдэу ди республикэм Iуэхугъуэ 15 щызэфIагъэкIыну зэраубзыхуар. А псоми сом мелуан 529, 92-рэ хухахынущ, абы щыщу сом мелуан 474,43-р - федеральнэ бюджетым, сом мелуан 47,29-р - республикэ бюджетым, муниципальнэ щIыналъэхэм я щIыпIэ бюджетым сом мелуани 8,2-р къыхэкIыу.
Къардэн Муратрэ Къумахуэ Мухьэдинрэ жэуап иратащ лъэпкъ проектым ехьэлIауэ журналистхэр зыщIэупщIахэм.

ТЕКIУЖЬ Заретэ.
Поделиться: