Доллар меларди 2,5-рэ и уасэ Iэщэ
«С-400 ракетэхэр къызэрытщэхум теухуа зэгурыIуэныгъэм Урысеймрэ дэрэ Iэ теддзащ икIи а Iуэхум пыщIа зэпсэлъэныгъэхэм кIэ игъуэтауэ къыдолъытэ. А Iэщэр къызэрагъэсэбэп щIыкIэм ди IэщIагъэлIхэр Урысейм щыхудогъаджэ накъыгъэм и 22-м къыщыщIэдзауэ», - жиIащ Тыркум лъэпкъ зыхъумэжыныгъэмкIэ и министр Акар Хулуси. Абы къыхигъэщащ Москварэ Анкарарэ яку зэхущытыкIэфIхэр зэрыдэлъыр.
Министрым зэрыжиIамкIэ, тырку дзэ къулыкъущIэхэр мазэ зыбжанэкIэ еджэнущ. Ирагъаджэ гупхэм я бжыгъэми зэпымыууэ зехъуэж, сыту жыпIэмэ, дэтхэнэ зыми IэщIагъэ зырыз яIэщ, абы теухуауэ зрагъэщIэн хуейхэри щхьэхуэщ.
Хьэуам зыщыхъумэжыным хуэгъэпса зенитнэ ракетэ ящэхуахэм ящыщ япэ Iыхьэр Тыркум Iэрыхьэнущ мы гъэм и бадзэуэгъуэм. Министрым къыхигъэщащ С-400-хэр гъэувыным мы гъэм и жэпуэгъуэм зэрыщIадзэнур. «Ростех» компанием и генеральнэ директор Чемезов Сергей зэрыжиIамкIэ, Анкара ди деж щищэхуащ С-400 ракетэхэм хуэдэу доллар меларди 2,5-рэ и уасэ.
С-400 Iэщэ лъэщыр - «Триумф» зыфIащар - Тыркум зэрищэхуар бдзэжьей къупщхьэу я тэмакъым тенащ Америкэм и Штат Зэгуэтхэм. Ди ракетэхэм я пIэкIэ езыхэм я «Патриот» системэхэр ирагъэщэхуну хуагъэлъэгъуат Тыркум, ауэ иужьрейхэм къыхахар Урысей Iэщэрщ. Иджы Америкэр Тыркум хуодалъэ санкцэхэр хуигъэувыну. Псалъэм папщIэ, США-м жаIэ я кхъухьлъатэ щIэ дыдэхэр – F-35 жыхуаIэхэм хуэдэхэр - Анкара иращэным теухуауэ ирагъэкIуэкI зэпсэлъэныгъэхэр нэхъ кIыхьлIыхь ящIынкIэ е ирамыщэххэнкIэ хъуну, а кхъухьлъатэ лIэужьыгъуэр къыщIэгъэкIыным хуэгъэза дунейпсо программэм Тыркури зэрыхэтыр ящыгъупщэжауэ.
Члисэр ирагъэухуэн ядэркъым
Махуэ зыбжанэкIэ Екатеринбург щызэныкъуэкъуащ къалэдэс куэдым я зыгъэпсэхупIэм, Драмэм и театрым къедза, щхъуантIагъэхэр щыхэса парк дахэм, деж члисэ щызыухуэну къезыхьэжьахэмрэ абыкIэ мыарэзыхэмрэ. ЦIыху минитIым щIигъу екIуэлIащ ухуэныгъэр щрагъэкIуэкIыну яубзыхуа щIыпIэм икIи пэкIу зэхашащ.
ЦIыхухэр къызэрыIэтри, зыщIадзэну ухуэныгъэр къызэрыхухьа бжыхьхэри ягъэуащ, езыхэм я псалъэр пхыкIыхукIэ зэримыкIуэтынури быдэу жаIащ. Къалэ унафэщIхэри хабзэхъумэхэри хэмыIэбэу хъуакъым Iуэхум, ауэ абыхэми яхузэтеуIэфIэжакъым цIыху къызэрыгъэплъахэр. Апхуэдэу щыхъум, хъийм икIахэм ящыщу цIыхуищэм нэблагъэ полицэм Iуишащ. Свердловскэ областым и губернатор Куйвашев Евгений щытыкIэр зэтес ищIыжын мурадкIэ къахэпсэлъыхьа пэтми, абыи ар хузэфIэкIакъым. ЦIыху мыарэзыхэм ящыщ зыбжанэ езым и деж иригъэблагъэри зэчэнджэщахэти, зэрызэгурыIуа щIагъуэ щымыIэу зэбгрыкIыжащ.
ПэкIухэм хэтхэм яукъуэдиям зэрытемыкIынур наIуэ къыщыхъум, къалэ унафэщIхэм мурад ящIащ екатеринбургдэс псоми нэхъ яфIэтэмэмыр къагъэлъэгъуэн папщIэ, цIыхухэм яхэупщIыхьыну. Жылагъуэм я Iуэху еплъыкIэр зыхуэдэр зэгъэщIэным зи лэжьыгъэр тегъэпсыхьа Урысейпсо центрым и IэщIагъэлIхэм ирагъэкIуэкIащ а лэжьыгъэр. Абы къызэригъэлъэгъуамкIэ, къалэдэсхэм я нэхъыбапIэр арэзы техъуащ а члисэр Екатеринбург щыухуэн зэрыхуейм, ауэ къыхаха щIыпIэр къемызэгъыу къалъытэ. Процент 58-м къалъытэ ар нэгъуэщI щIыпIэм деж щыухуэн хуейуэ. ЗэупщIахэм я процент 50-м щIигъум къалъытащ члисэм езыхэм я дежкIэ мыхьэнэ имыIэу, ар ямыщIми ящIми я зэхуэдэу.
Екатеринэ Щихъым и цIэр зезыхьэну а члисэр щаухуэну щIыпIэр къахухэмыхыу илъэс зыбжанэ хъуауэ къокIуэкI. Зэ зы щIыпIэр, зэм нэгъуэщIыр къагъэлъагъуэ, ауэ цIыхухэм ар ядэркъыми, ар щащIынур яхъуэжын хуей мэхъу. 2018 гъэм траухуат члисэр Драмэм и театрым пэмыжыжьэу ящIынуи, абыи псалъэмакъышхуэ къикIащ икIи абы и ухуэныгъэр аргуэру къызэтрагъэувыIэн хуей хъуащ, унафэу хуащIынури зэкIэ гурыIуэгъуэкъым. Проектым зэритымкIэ, Екатеринбург къалэр илъэс 300 щрикъу 2023 гъэм ирихьэлIэу зэфIагъэувэну арат а тхьэелъэIупIэр.
Нобэ
♦Славян тхыбзэмрэ щэнхабзэмрэ я махуэщ. УФ-м и мызакъуэу, ар щагъэлъапIэ славян лъэпкъхэр щыпсэу къэралхэми.
♦Паркхэм я европэпсо махуэщ
♦Европэм щагъэлъапIэ зэгъунэгъухэм я махуэр
♦УФ-м щагъэлъапIэ IуэхущIапIэр лэжьакIуэхэмкIэ къызэгъэпэщыныр зи къалэным и махуэр
♦1844 гъэм телеграф IэмалкIэ япэ хъыбарыр зэбгригъэхащ США-м щыщ Морзе Сэмюэл. Вашингтон иригъэхри абы телеграммэ игъэхьат Балтимор къалэм.
♦1900 гъэм «Аврора» кхъухьыр Санкт-Петербург деж псым япэу щытехьащ. Абы метри 127-рэ и кIыхьагът, метр 16,8-рэ и бгъуагът. Крейсерыр псым щытраутIыпщхьэм кърихьэлIат Урысейм и пащтыхь Николай ЕтIуанэр.
♦1925 гъэм дунейм къытехьащ «Комсомольская правда» газетым и япэ номерыр.
♦1928 гъэм Нобиле Умбертэ зи пашэ экспедицэр дирижаблым ису полюс Ищхъэрэм нэсащ.
♦1932 гъэм Ленинградрэ Москварэ яку дэлъ уэгу гъуэгуанэм техьащ пощтым и хьэлъэхэр зыгъэIэпхъуэ кхъухьлъатэхэр.
♦1956 гъэм Луганэ (Швейцарие) япэу щызэхэтащ уэрэджыIакIуэхэм я «Евровидение» дунейпсо зэпеуэр.
♦2003 гъэм инджылыз уэрэджыIакIуэ цIэрыIуэ, «Биттлз» гупым хэта Макартни Пол Москва и Утыку Плъыжьым концерт щитащ. УэрэджыIакIуэ цIэрыIуэм сыхьэтищым къриубыдэу игъэзэщIащ и уэрэдхэм ящыщу 40-м нэблагъэ. Илъэс плIыщIым къриубыдэу а зэрщ Маккартни ди къэралым концерт щитар. Абы еплъа цIыху мин 25-м яхэтащ УФ-м и Президент Путин Владимири.
♦2008 гъэм Урысейр щытекIуащ уэрэджыIакIуэхэм я «Евровидение» дунейпсо зэпеуэу Сербием и къалащхьэ Белград щекIуэкIам. Ди къэралым и тхыдэм апхуэдэ къызэрыщыхъуар а зэрщ, ар зыхузэфIэкIари ди лъахэгъу, КъБР-м и цIыхубэ артист Билан Димэщ.
♦1905 гъэм къалъхуащ урыс тхакIуэшхуэ, Нобель, Ленин саугъэтхэм я лауреат, СССР-м и Къэрал саугъэтыр зыхуагъэфэща, Социалист Лэжьыгъэм тIэунейрэ и ЛIыхъужь Шолохов Михаил.
♦1918 гъэм къалъхуащ Совет Союзым и ЛIыхъужь Иуан Хьэсэн.
♦1926 гъэм къалъхуащ Тыркум щыпсэу адыгэхэм ящыщ спортсмен, 1948 гъэм екIуэкIа Олимп Джэгухэм бэнэкIэ хуитымкIэ чемпион щыхъуа Бильге Газанфер.
♦1940 гъэм къалъхуащ урыс усакIуэ, Нобель и саугъэтыр зрата Бродский Иосиф.
♦1941 гъэм къалъхуащ США-м щыщ уэрэджыIакIуэ-уэрэдус, актёр, сурэтыщI, Нобель и саугъэтыр зыхуагъэфэща Дилан Боб.
♦1947 гъэм къалъхуащ совет актрисэ, Урысейм щIыхь зиIэ и артситкэ Тома Светланэ (и унэцIэ дыдэр Фомичёвэщ).
♦1940 гъэм къалъхуащ шэрджэс усакIуэ, тхакIуэ Анзор Мухьэмэд.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градус 24 - 25-рэ, жэщым градус 16 - 17 щыхъунущ.
Лъэпкъ Iущыгъэ:
Акъылым уасэ иIэкъым, гъэсэныгъэм гъунэ иIэкъым.
