Телефонхэр сабийхэм еджапIэхэм здамыхьыныр нэхъ яфIэтэмэмщ
УФ-м и курыт еджапIэхэм сабийхэм телефонхэр щIахьэуи ахэр къыщагъэсэбэпуи яхуэдэн зэрыхуэмейм, абы зэраныгъэ къызэришэм щIэх-щIэхыурэ топсэлъыхь егъэджакIуэхэри, адэ-анэхэри, егъэджэныгъэ IэнатIэм кIэлъыплъыныр зи пщэ къыдэхуэ къэрал IуэхущIапIэхэри. Иджы абы нэхъ тегъэчыныхьауэ и гугъу ящI хъуащ. «Роспотребнадзор»-м и унафэщI Поповэ Аннэ жиIащ а Iуэхум теухуауэ къыхалъхьа жэрдэмым зэрыхэплъэр.
«ЩытыкIэм зы мазэм къриубыдэу дыхэплъэнущ, ар сыт и лъэныкъуэкIи зэпкърытхынурэ абы теухуауэ нэхъ тфIэтэмэмыр хэIущIыIу тщIынущ», - щыжиIащ Поповэм УФ-м и Президентым и деж Унагъуэмрэ сабийхэмрэ хъумэнымкIэ щыIэ советым и зи чэзу зэIущIэм. Телефонхэр сабийхэм еджапIэм здемыгъэхьыным теухуауэ къыхалъхьар пхыкIмэ, а хабзэм псори техьэн хуей хъунущ дызыхуэкIуэ гъэ еджэгъуэщIэм къыщыщIэдзауэ.
УФ-м и Федеральнэ Зэхуэсым ФедерацэмкIэ и Советым и УнафэщI Матвиенкэ Валентини и телъхьэщ сабийхэм еджапIэхэм телефонхэр щамыIыгъыным. Абы зэрыжиIамкIэ, сабийхэм дерсхэм телефонхэр къыщагъэсэбэпыну хуит мыщIыным и мызакъуэу, ахэр - щIыздахьыни щыIэкъым, еджапIэхэм телефонхэр щахъумэн щIыпIэ хэхахэр зэрамыIэм къыхэкIыу.КъищынэмыщIауэ, Матвиенкэ Валентинэ къыхигъэщащ телефон лъапIэ зиIэхэр къызыхэкIа унагъуэр зэрыхуэщIар, нэхъ мыхьэнэншэ фIэкIа зымыIыгъхэм я псэукIэри зыхуэдэр къызэрагъэлъагъуэ Iэмалуи зэрыщытыр. А псом социальнэ зэхуэмыдэныгъэхэм ирагъэгупсыс ныбжьыщIэхэр.
Жэрдэмым и телъхьэу къыщIэувам и щхьэусыгъуэу спикерым зытригъащIэхэм ящыщщ ныбжьыщIэхэр урок зэхуаку дакъикъэхэм телефонхэм «зэрисыр», зэпсэлъэным, я хьэл зэрыщIэным и пIэкIэ. Матвиенкэ апхуэдэуи къыхигъэщащ телефонхэр сабийхэм дерсым зэран зэращыхуэхъум, ахэр зэрытрагъэхьэулеикIым егъэджакIуэхэри адэ-анэхэри куэд щIауэ зэрытегузэвыхьыр икIи абы унафэ пыухыкIа тещIыхьын зэрыхуейр. Спикерыр къытеувыIащ иджырей сабийхэм я дежкIэ шынагъуэу щыт интернетми. НыбжьыщIэхэм заужьынымкIэ ар куэдкIэ сэбэп хъуми, зэраныгъэу къыпкърыкIри нэхъ мащIэкъым.
«ЩIэпхъаджагъэ лIэужьыгъуэ куэдым: зыукIыжыным, наркотикхэкIхэмкIэ сату щIыным, хьэгъэщагъэ зэхуэмыдэхэм ныбжьыщIэхэр щIагъэджыкIыфынущ интернеткIэ. Абы цIыхугъэм и бий щхъухь куэд хэлъщ икIи ауэ сытми фIащакъым «цIыху псэ къабзэхэр зыубыд хъы» жиIэу. Сабийхэр апхуэдэ мыхъумыщIагъэхэм щыхъума хъун папщIэ сетхэр губзыгъэу къэгъэсэбэпын хуейщ», - къыхигъэщащ Матвиенкэ.
Абы и Iуэху еплъыкIэм арэзы темыхъуэхэри щыIэщ. Къэрал Думэм Егъэджэныгъэмрэ щIэныгъэмкIэ и комитетым и унафэщIым и къуэдзэ Онищенкэ Геннадий Матвиенкэ зи телъхьэу къэува жэрдэмыр пхуэмыгъэзэщIэну къелъытэ икIи абы и пIэкIэ еджапIэхэм телефонхэр щыпхъумэ хъуну щIыпIэхэр къыщызэгъэпэщамэ нэхъ тэмэму жеIэ.
«Иджырей еджапIэ псоми хъумакIуэхэр яIэщ, сабийхэр еджапIэхэм щыщIыхьэкIэ телефонхэр абыхэм къыIах хъунущ, къыщыщIэкIыжкIэ иратыжынщи аращ. Е телефон илъхьэпIэ цIыкIухэр школхэм щагъэувынщ, щхьэж ейр и код хэхакIэ абы ирилъхьэфу икIи кърихыжыфу. Теленфонхэр япэбубыдыным фIы къимышэну къызолъытэ», - жиIащ Онищенкэ.
Мы Iуэхум зэдауэ къызэрикIынур хьэкъыншэщ, ауэ абы апхуэдэу псоми гулыцI щыхуаIэкIэ, сабийхэм я дежкIэ нэхъ къезэгъ унафэ къащтэным ущыгугъ хъунущ.
Депутатхэм я нэхъыбапIэр и телъхьэу
Европэ Парламентым и унафэщIу хахащ Италием щыщ Сассоли Давид-Марие.
Европэ Зэгухьэныгъэм и хабзэубзыху ассамблеем и зэIущIэу Страсбург щекIуэкIам абы теухуа хъыбарыр къызэхуэсахэм яжриIащ Европэм и Парламентым и зэхуэсыгъуэ кIуам и унафэщIу щыта Таяни Антони.
Хэхыныгъэхэр зэ екIуэкIыгъуэкIэ зэфIэкIакъым. ЕтIуанэ Iыхьэм Iэ зыIэтахэм я дзыхь нэхъыбэ зрагъэзар Сассолищ. Абы и телъхьэу къыщIэкIащ депутатхэм я нэхъыбапIэр - цIыху 751-м ящыщу 332-р.
А къулыкъум зыхрагъэхыну зыкъагъэлъэгъуат кандидатиплIым - Келлер Ска (Германие), Рего Сира (Испание), Сассоли (Италие), Захрадил Ян (Чехие).
Нобэ
Бадзэуэгъуэм и 10,
бэрэжьей
♦Урысейм и Дзэ щIыхьым и махуэщ. Пётр Езанэм и унафэм щIэт урысеидзэм шведхэм я армэр Полтавэ деж 1709 гъэм щызэхикъутащ.
♦Монголием и Къэрал ныпым и махуэщ
♦1878 гъэм Инджылызым щекIуэкI футбол зэIущIэм арбитрым япэ дыдэу кIэфий къыщигъэсэбэпащ.
♦1918 гъэм Советхэм я V Урысейпсо съездым РСФСР-м и Конституцэр - япэ Совет Конституцэр - къищтащ.
♦1925 гъэм ЦИК-м и Президиумымрэ СССР-м и цIыхубэ комиссархэм я советымрэ я унафэкIэ къызэрагъэпэщащ Совет Союзым и Телеграф агентствэр - ТАСС жыхуиIэр.
♦1934 гъэм СССР-м къыщызэрагъэпэщащ къэрал кIуэцI IуэхухэмкIэ цIыхубэ комиссариатыр (НКВД).
♦1922 гъэм къалъхуащ КъШР-м и цIыхубэ усакIуэ, Абхъазым щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Хьэнфэн Алим.
♦1902 гъэм къалъхуащ совет оперэ уэрэджыIакIуэ цIэрыIуэ, СССР-м и цIыхубэ артист Лемешев Сергей.
♦1905 гъэм къалъхуащ совет тхакIуэ Кассиль Лев.
♦1931 гъэм къалъхуащ къэрал лэжьакIуэ, УФ-м щIыхь зиIэ и юрист Щоджэн Iэбу.
♦1932 гъэм къалъхуащ КъБР-м щIыхь зиIэ и артисткэ Срыкъуэ ХьэмщIасэ.
♦1934 гъэм къалъхуащ химие щIэныгъэхэм я доктор, КъБКъУ-м и профессор, КъБР-м щIэныгъэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Ибрэхьим Хьэмзэт.
♦1942 гъэм къалъхуащ техникэ щIэныгъэхэм я доктор, КъБКъУ-м и профессор, ЩIДАА-м и академик Сэбаншы Хъусен.
♦1943 гъэм къалъхуащ жылагъуэ лэжьакIуэ, Сирием и Адыгэ ФIыщIэ Хасэм и тхьэмадэу щыта Гугу Акрэм.
♦1947 гъэм къалъхуащ УФ-м и цIыхубэ артист Олейников Илья (и унэцIэ дыдэр Кляверщ).
♦1957 гъэм къалъхуащ УФ-м и цIыхубэ артист Стоянов Юрий.
♦1955 гъэм къалъхуащ КъБР-м цIыхухэм социальнэу къащхьэщыжынымкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, «Хэкум и пащхьэм щиIэ фIыщIэхэм папщIэ» орденым и 2-нэ нагъыщэм и медалыр зыхуагъэфэща Портэ Галинэ.
♦1966 гъэм къалъхуащ КъБР-ми КъШР-ми щIыхь зиIэ я артисткэ Шэрджэс Iэсият.
♦1991 гъэм къалъхуащ урысей фигурист, УФ-м спортымкIэ щIыхь зиIэ и мастер, 2014 гъэм Сочэ щекIуэкIа Олимп Джэгухэм чемпион щыхъуа Кацалапов Никитэ.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ, пIалъэ-пIалъэкIэрэ уэшх къыщешхынущ. Хуабэр махуэм градус 24 - 25-рэ, жэщым градус 17 - 18 щыхъунущ.
Лъэпкъ Iущыгъэ:
Шыщхьэр пIэщIэкIамэ, шыкIэм укIэлъымыбэнэж.