Темыркъан Юрий: «Сызэрыадыгэм сызэрыригушхуэр псалъэкIэ къэIуэтэгъуейщ!»

Темыркъан Хьэту и цIэр зэрихьэу КъБКъУ-м хэт цIыху зэIущIапIэ пэшышхуэм еджапIэ нэхъыщхьэм и егъэджакIуэхэмрэ студентхэмрэ иджыблагъэ щрагъэблэгъащ дызэрыгушхуэ ди хэкуэгъу, СССР-м, РСФСР-м, КъБР-м я цIыхубэ артист, УФ-м и Къэрал саугъэтымрэ Глинкэм и цIэр зезыхьэ саугъэтымрэ я лауреат, литературэ, гъуазджэ унэтIыныгъэхэмкIэ Урысейм и Къэрал саугъэтыр зыхуагъэфэща, Санкт-Петербург щIыхь зиIэ и цIыху, а къалэм и къэрал филармонием и Академическэ симфоние оркестрым и художественнэ унафэщI къулыкъум илъэс 30-м щIигъуауэ пэрыт, дуней псом къыщацIыху, оркестр цIэрыIуэ зыбжанэм я тхьэмадэ Темыркъан Юрий.
Зэхыхьэр къыщызэIуахым я гуапэу къыхагъэщащ Темыркъан Хьэту и зэфIэкI куэд университетым и зыужьыныгъэм зэрырихьэлIар, абы и цIэр зезыхьэ пэшым пшыхь гъэщIэгъуэн куэд зэрыщрагъэкIуэкIыр.
КъБКъУ-м и ректор Алътуд Юрий жиIащ КъБКъУ-м щIыхь зиIэ и профессор, еджапIэ нэхъыщхьэм и Попечительскэ советым хэт, дуней псом щыцIэрыIуэ икIи пщIэшхуэ щызиIэ, тхыдэ щIэинхэр хъумэнымрэ лъэпкъ макъамэм зегъэужьынымрэ хэлъхьэныгъэфIхэр хуэзыщI Темыркъан Юрий щIэх-щIэхыурэ я еджапIэм къазэрыхуеблагъэр сыт щыгъуи гуапэ зэращыхъур, щэнхабзэмрэ гъуазджэмрэ я цIыху цIэрыIуэм и гъащIэмрэ лэжьыгъэхэмрэ зыхагъэгъуэзэну икIи я студентхэр абы епсэлъэну Iэмал зэрагъуэтым мыхьэнэшхуэ зэриIэр.
Къызэхуэсахэр ирагъэплъащ КъБКъУ-м щрагъэкIуэкI лэжьыгъэхэм, къэралым и еджапIэ нэхъыщхьэхэм я деж абы щиубыд увыпIэм, Темыркъанхэ Хьэту, Борис, Юрий сымэ я гъащIэмрэ гуащIэмрэ теухуа видеонэтынхэм. Абы хыхьэу къагъэлъэгъуащ лъэпкъыр дызэрыгушхуэ цIыху щэджащэ Темыркъан Юрий и ныбжьыр илъэс 75-рэ зэрырикъур Санкт-Петербург зэрыщагъэлъэпIар, абы къыщызэрагъэпэща «Гъуазджэхэм я ут» фестивалым зыкърезыгъэхьэлIа УФ-м и Президент Путин Владимир «Хэкум и пащхьэ щиIэ фIыщIэхэм папщIэ» орденыр Темыркъаным къызэрыхуигъэфэщар, макъамэ гъуазджэм зегъэужьыным хуищIа хэлъхьэныгъэфIхэр къилъытэу.
Нэтынхэм къыхощ унафэщI, къызэгъэпэщакIуэ IэкIуэлъакIуэ Темыркъан Бориси лъэпкъ макъамэм и зыужьыныгъэм хэлъхьэныгъэфI зэрыхуищIар, абы и унафэм щIэт симфоние оркестрым хэтхэм адыгэ пшынэкIэ ягъэзэщIэну япэ лэжьыгъэхэр зэрызэхилъхьар. ЗэфIэкI зиIэ композиторым и лэжьыгъэхэм Къэбэрдей-Балъкъэрым щIэупщIэшхуэ щаIэщ. Абы зэхилъхьа макъамэхэр музыкэ еджапIэхэм, республикэм щекIуэкI концертхэм щагъэзащIэ. Иужьрей илъэсхэм Темыркъаным и унафэм щIэту Кавказ Ищхъэрэм и макъамэ фестиваль зыбжанэ екIуэкIащ. А щэнхабзэ зэхыхьэхэм Кавказ Ищхъэрэм и республикэхэм я композиторхэм я Iэдакъэ къыщIэкIа лэжьыгъэ 40-м щIигъу и оркестрым щигъэзэщIащ. Урысейм и къалэ зэмылIэужьыгъуэхэм, Армением, Украинэм, нэгъуэщI къалэхэм я симфоние оркестрхэм я концертхэми ирагъэблагъэурэ Темыркъаныр ядэлэжьащ. 1990 гъэм къыщыщIэдзауэ 1991 гъэм и шыщхьэуIу пщIондэ КъБР-м щэнхабзэмкIэ и министр къулыкъум пэрытащ Темыркъан Борис. Макъамэм хуищIа хэлъхьэныгъэфIхэр къалъытэри, КъБР-м и Къэрал саугъэтыр, Лъэпкъхэм я зэныбжьэгъугъэ орденыр абы къыхуагъэфэщащ.
- Хабзэ хъуауэ мы еджапIэм Темыркъан Юрий и щIыхькIэ къыщызэрагъэпэщ пшыхь гъэщIэгъуэнхэм къекIуалIэхэм фIыщIэ фхуэфащэщ. Апхуэдэ зэхыхьэхэм адэкIи къыпащэну ди гуапэщ. Юрий къыхуагъэфэща дамыгъэ лъапIэхэр я щыхьэтщ абы лэжьыгъэ купщIафIэхэр къызэрызэринэкIамрэ гъащIэ гуащIафIэ къызэрикIуамрэ. Къэбэрдей-Балъкъэр, Урысей, дунейпсо щэнхабзэ, жылагъуэ гъащIэм жыджэру зыкъыщызыгъэлъагъуэ, зи хэкумрэ макъамэмрэ хуэпэж Юрий и лэжьэгъухэм я пщIэрэ республикэм, къэралым ис куэдым я лъагъуныгъэрэ къилэжьащ, - жиIащ Дунейпсо Адыгэ Хасэм и тхьэмадэ, КъБКъУ-м и Попечительскэ советым хэт Сэхъурокъуэ Хьэутий. - Студентхэр фыкъыхузоджэ еджапIэм и унэтIыныгъэ зэмылIэужьыгъуэхэм щIэиныфIхэр къыщызыгъэна фи егъэджакIуэ Iущхэр зыщывмыгъэгъупщэну, абыхэм я IуэхущIафэхэм пыфщэну, республикэпсо, урысейпсо, дунейпсо зэхьэзэхуэхэм ехъулIэныгъэхэр щызыIэрывгъэхьэну, щэнхабзэм, гъуазджэм, щIэныгъэм щывиIэ зэфIэкIхэм хэвгъэхъуэну.
Зэхыхьэ гуапэр ягъэдэхащ Крутой Игорь къызэригъэпэща «Академия талантов» урысейпсо фестивалым щытекIуа, КъБКъУ-м уэрэдымкIэ и «Амикс» театрым и гуп нэхъыщIэм и уэрэджыIакIуэ Куэцэ Идар («Верни мне музыку»), «Кабардинка» къэрал академическэ къэфакIуэ ансамблым хэтхэу КъБР-м щIыхь зиIэ и артист Куэтэншыхэ Русланрэ Каринэрэ. Куэцэ Идар гуфIэгъуэ пшыхьхэр зезыгъакIуэм и хьэтиякIуэ башыр тыгъэ хуищIащ маэстро Темыркъан Юрий.
- Ди адыгэ къафэхэр щыслъагъукIэ си нэпс къысфIокIуэ, сыту жыпIэмэ апхуэдэ дахагъэ къэзыгъэщIыфынур лъэпкъ телъыджэщ. Дуней псор къызэхэскIухьами, ди къафэ, хабзэ гъуэзэджэхэм, щэнхабзэ лъагэм хуэдэ зиIэ зы лъэпкъи срихьэлIакъым. Сызэрыадыгэм сызэрыригушхуэр псалъэкIэ къэIуэтэгъуейщ. Пшыхьыр къызэзыгъэпэщахэм фIыщIэ фхуэфащэщ сызэревгъэблэгъам папщIэ, - жиIащ Темыркъан Юрий.
Пшыхьым кърихьэлIахэр зы дакъикъэкIэ хуэщыгъуащ Юрий и къуэш нэхъыжь, УФ-м и цIыхубэ артист, КъБР-м и Композиторхэм я зэгухьэныгъэм и унафэщIу щыта дирижёр, композитор цIэрыIуэ Темыркъан Борис.
ЗэIущIэм хэтащ КъБР-м щэнхабзэмкIэ и министр Къумахуэ Мухьэдин, КъБР-м цIыхухэр егъэджэнымкIэ, щIэныгъэмрэ щIалэгъуалэм я IуэхухэмкIэ и министрым и къуэдзэ Къэжэр Артур сымэ, нэгъуэщIхэри.

 

Сурэтыр  Къарей Элинэ  трихащ.

ТЕКIУЖЬ Заретэ.
Поделиться: