УФ-м и лIыкIуэхэм ящыщу цIыхуипщIым визэ къратакъым
Нью-Йорк щокIуэкI ООН-м и Ассамблее нэхъыщхьэм и 74-нэ сессиер. ФокIадэм и 23 - 30-хэм зэлэжьыну яубзыхуахэм ящыщщ тхьэмыщкIагъэр гъэкIуэдыным, цIыхухэм щIэныгъэфI егъэгъуэтыным, щIыуэпсым уигъэгузавэу игъуэт зэхъуэкIыныгъэхэм зэрыпэщIэтыну щIыкIэхэр убзыхуным, цIыхухэм заужьынымкIэ зэхуэдэ Iэмалхэр къахузэгъэпэщыным пыщIа Iуэхухэр.
Дуней псом дежкIэ мыхьэнэшхуэ зиIэ къалэнхэм зыщытепсэлъыхьыну зэхуэсышхуэм кIуэн хуея урысей лIыкIуэхэм ящыщу цIыхуипщIым США-м визэ къаритакъым. УФ-м НэгъуэщI къэрал IуэхухэмкIэ и министерствэм и лIыкIуэ Захаровэ Марие зэрыжиIамкIэ, зэIущIэм зэрыхэтыну дэфтэрхэр къызыхуамыгъэхьахэм ящыщщ УФ-м ФедерацэмкIэ и Советым, Къэрал Думэм дунейпсо IуэхухэмкIэ я комитетхэм я унафэщIхэу Косачёв Константинрэ Слуцкий Леонидрэ. Абыхэм нэмыщI сессием кIуэну хуит ящIакъым МИД-м и къулыкъущIэу блы, IуэхущIапIэм и секретариат нэхъыщхьэм и унафэщI Бутин Сергеи яхэту.
Щхьэусыгъуэ ящIа «техникэ зэфIэмыхьэныгъэхэр», дауи, зыми и фIэщ хъуакъым. «Ар ООН-м хэт къэралхэм США-м пщIэ зэрахуимыщIым, дунейпсо зэгухьэныгъэр зи къэралым щызыгъэлажьэм и пщэ дилъхьэж къалэнхэр зэримыгъэзащIэм и щыхьэтхэм ящыщ зыщ. Абы укъимыгъэгубжьынкIи Iэмал иIэкъым», - жиIащ Захаровэм. Къагъэлъэгъуа пIалъэм дэфтэрхэр зэрагъэхьари, апхуэдэу УФ-м и пщIэр ираудыхыу зэрыхуамыдэнури къыхигъэщащ абы.
УФ-м и закъуэкъым апхуэдэ «нэмыплъ» зратар. Псалъэм папщIэ, Ираным и лIыкIуэхэри, я къэралым и президент Роухани Хьэсэн я пашэу, хуит ящIакъым ООН-м и зэхуэсышхуэм я Iуэху еплъыкIэ къыщагъэлъэгъуэну.
«Вашингтон къызэпеуд дунейм къэралу щыIэм я пащхьэ къалэн зыщыщищIыжахэр. Ар США-мрэ Урысей Федерацэмрэ я лIыкIуэхэм я зэIущIэу аракъым, Америкэр хуэмеймэ иримыгъэблэгъэну хуиту. Iуэхур зытеухуар урысей лIыкIуэхэр ООН-м и Ассамблее нэхъыщхьэм и зэIущIэм зэрыкIуэрщ, абы хэтыну зэрыхуитырщ. Къэхъуам Москваи ООН-ри икъукIэ ткIийуэ пэджэжыпхъэу къызолъытэ», - жиIащ УФ-м и Президентым и пресс-секретарь Песков Дмитрий.
УФ-м и лIыкIуэу Нью-Йорк кIуахэм я унафэщI Лавров Сергей зэхуэсым къыщыпсэлъэнущ фокIадэм и 27-м. Шэч къыщIытепхьэн щыIэкъым абы и къэпсэлъэныгъэм а Iуэхум тегъэчыныхьауэ къызэрыщытеувыIэнум. Апхуэдэуи визэхэм ехьэлIауэ къэхъуа къаугъэр гутехуэгъуейуэ зэрыщытыр абы жриIэну и мурадщ ООН-м и Секретарь нэхъыщхьэ Гуттериш Антониу щыIущIэкIи.
«Жьы хъуауэ» къалъытащ IэщIагъэ 32-рэ
2021 гъэм къыщыщIэдзауэ ди къэралым щыхурагъэджэжынукъым «жьы хъуауэ» къалъыта IэщIагъэхэм. УФ-м Егъэджэныгъэмрэ щIэныгъэмкIэ и министерствэм апхуэдэ унафэ къыщащтащ.
Къэрал IуэхущIапIэхэр зыхуэмеижу ягъэува IэщIагъэхэр 32-рэ мэхъу. Абыхэм ящыщщ фрезеровщик, токарь, промышленнэ Iэмэпсымэхэр зыгъэувхэр, ахэр къызэрагъэсэбэп щIыкIэм кIэлъыплъхэр, станочник, нэгъуэщIхэри.
ЩымыIэж IуэхущIапIэхэм, IэнатIэхэм я лэжьакIуэхэр гъэхьэзырыным мыхьэнэ имыIэу къалъытащ. Техникумхэмрэ колледжхэмрэ а IэщIагъэхэм щIыщыхурамыгъэджэжынур абыхэмкIэ курс кIэщIхэр къаухмэ, цIыхухэм зыхуеину щIэныгъэр зэрагъуэтынурщ. Министерствэм зэрыщыжаIамкIэ, а IэщIагъэхэм зэрыхурагъаджэ мардэхэр къалэнхэм япэхъужыркъым.
«Зэманым къигъэув технологиехэм щыгъуазэ, абыхэм шэрыуэу ирилэжьэфын IэщIагъэлIхэр, иджырей Iэмэпсымэхэр IэнатIэхэм къыщызыгъэсэбэпыфынухэр гъэхьэзырыным къэрал мылъкур тедгъэкIуадэмэ нэхъыфIщ», - щыжаIащ министерствэм.
Нобэ
♦Туризмэм и дунейпсо махуэщ
♦ГъэсакIуэхэмрэ зи школ кIуэгъуэ мыхъуахэр щапI IуэхущIапIэхэм я лэжьакIуэхэмрэ я махуэщ. Ар трагъэхуащ Урысейм япэ сабий садым лэжьэн щыщIидза махуэм - 1863 гъэм фокIадэм и 27-м Санкт-Петербург къыщызэIуахащ апхуэдэ IуэхущIапIэ.
♦1130 гъэм Италие Ипщэмрэ Сицилиемрэ зэгухьэри, Сицилие пащтыхьыгъуэр къызэрагъэпэщащ.
♦1783 гъэм тенджыз ФIыцIэм техьащ Урысей флотым и япэ кхъухьыр - «Екатеринэ и щIыхьыр» зыфIащар.
♦1801 гъэм Александр Езанэр ирагъэплъащ япэ лъакъуэрыгъажэм. Дунейм щыяпэу ар зэпкърилъхьат Артамонов Ефим.
♦1821 гъэм Мексикэр Испанием къыхэкIри, къэрал щхьэхуит хъуащ
♦1825 гъэм дунейм щыяпэу Инджылызым гъущI гъуэгу лажьэу щаутIыпщащ.
♦1885 гъэм Харьков къалэм къыщызэIуахащ Урысей ипщэ технологие институтыр - Урысейм щыяпэ техническэ вузыр.
♦1912 гъэм Киев къалэм къыщызэIуахащ «Спортивное поле» стадионыр. Абы цIыху минищ ихуэрт.
♦1939 гъэм фашист Германием иубыдащ Польшэм и къалащхьэ Варшавэ.
♦1940 гъэм Германием, Италием, Японием я дзэхэм я зэгурыIуэныгъэм «Берлин пактым» Iэ традзащ.
♦1941 гъэм Франджым Сириер хуит ищIащ къэрал щхьэхуэу, зыми и унафэ щIэмыту псэуну.
♦1942 гъэм ВКП(б)-м и Къэбэрдей-Балъкъэр обкомым унафэ къищтащ республикэм зыхъумэжыныгъэмкIэ гупхэр къызэгъэпэщын хуейуэ.
♦1960 гъэм Останкинэ телечэщанэр - Европэм щынэхъ лъагэ дыдэр - ухуэн щIадзащ.
♦1990 гъэм Совет Союзыр Интерполым - уголовнэ полицэм и дунейпсо зэгухьэныгъэм - хыхьащ.
♦1991 гъэм Москва щекIуэкIащ ВЛКСМ-м и зимычэзу ХХII съездыр. Зэгухьэныгъэр къыщызэрагъэпэщым абы къалэн щащIауэ щытахэр игъэзэщIауэ къалъытэри, а зэхуэсым унафэ къыщащтащ комсомолыр щымыгъэIэжыным теухуауэ.
♦1910 гъэм къалъхуащ совет актёр, РСФСР-м и цIыхубэ артист Лукьянов Сергей.
♦1933 гъэм къалъхуащ филологие щIэныгъэхэм я доктор, профессор, литературовед, КъБР-м щIэныгъэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Хьэщхъуэжь Раисэ.
♦1946 гъэм къалъхуащ Кипрым и президент Анастасиадис Никос.
♦1947 гъэм къалъхуащ къэрал куэдым щыцIэрыIуэ тренер, ди къэралым футболымкIэ и командэ къыхэхами Санкт-Петербург и «Зенит»-ми ядэлэжьа Адвокат Дик.
♦1955 гъэм къалъхуащ актёр, УФ-м и цIыхубэ артист Галибин Александр.
♦1965 гъэм къалъхуащ тхыдэ щIэныгъэхэм я доктор, КъБКъУ-м и профессор Къущхьэбий Анзор.
♦1967 гъэм къалъхуащ модельер, адыгэ фащэхэр дыным хуэIэкIуэлъакIуэ, химие щIэныгъэхэм я кандидат ХьэцIыкIу Мадинэ.
♦1972 гъэм къалъхуащ США-м щыщ актрисэ, «Оскар» саугъэтыр зрата Пэлтроу Гвинет.
♦1977 гъэм къалъхуащ къаплъэнхэр зыгъасэ, УФ-м щIыхь зиIэ и артист Запашный Аскольд.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык уфауэ щыщытынущ, пIалъэ-пIалъэкIэрэ уэшх къыщешхынущ. Хуабэр махуэм градус 17 - 18, жэщым градус 13 - 14 щыхъунущ.
Лъэпкъ Iущыгъэ:
Акъылыр щагуэшым шыпсыранэм хэсащ.
