Дунейм щыхъыбархэр

Эмиратхэм зыщагъэпсэхуным ди цIыхухэм трагъэкIуэдащ
доллар мелард 1,3-рэ

УФ-м и Президент Путин Владимир Хьэрып Эмират Зэгуэтхэм иджыблагъэ щыщыIам лъэныкъуитIми я дежкIэ мыхьэнэшхуэ зиIэ зэпыщIэныгъэхэр кIуэ пэтми нэхъ быдэ зэрыхъур къыхагъэщащ езыми Эмиратхэм я унафэщI Мухьэммэд Аль Нахайяни. Къэралхэр унэтIыныгъэ куэдкIэ зэдолажьэ икIи мы зэIущIэм ирихьэлIэу ягъэхьэзырат доллар мелардрэ ныкъуэрэ и уасэ Iуэху зэдащIэну.

Нэхъ быдэу щызэпыщIа IэнатIэхэм ящыщщ туризмэр. Псалъэм къыдэкIуэу, Путиным къыхигъэщащ къэралитIым сату зэрызэдащIым къыпэкIуэм хуэдиз ахъшэ ди цIыхухэм а къэралым зыщагъэпсэхуэным илъэс кIуам зэрытрагъэкIуэдар.
«Урысей Федерацэм и цIыхухэм яфIэфIщ Хьэрып Эмиратхэм зыщагъэпсэхун, илъэс кIуам туристхэм я бжыгъэр процент 23-кIэ нэхъыбэ хъуащ», - щыжиIащ Урысейм и УнафэщIым урысей-хьэрып зэпсэлъэныгъэхэм. Абы къихьащ УФ-м и Банк Нэхъыщхьэм къита бжыгъэхэр. «Ди туристхэм Эмиратхэм я нэгу зыщрагъэужьыным илъэс кIуам трагъэкIуэдащ доллар мелард 1,3-рэ - ар къэралитIым сатууэ зэдэтщIам хуэдиз мэхъу», - къыхигъэщащ Путиным.
Урысеймрэ Эмиратхэмрэ щыпсэухэр нэхъри ныбжьэгъу зэхуэхъунымкIэ сэбэпщ визэ хэмыту цIыхухэр зэкIэлъыкIуэным теухуауэ яча лъэбакъуэхэр. Путиным зэIущIэм хэтхэм ягу къигъэкIыжащ Эмиратхэм абы теухуа жэрдэм къыхалъхьэу, апхуэдэ зэгурыIуэныгъэм лъэныкъуитIми мазае кIуам Iэ традзауэ зэрыщытар. «А унэтIыныгъэмкIэ адэкIи дызэдэлэжьэнщ», - жиIащ Урысейм и УнафэщIым.

Бжыгъэ дахэу зэхэлъ номерхэр хэти къищэхуфын хуэдэу

Машинэ къэзыщэху дэтхэнэри щIохъуэпс и «гъущIышым» номер дахэ телъыным. Псом хуэмыдэу ар машинэ лъапIэ дыдэхэм ящыщмэ, абы «бжыгъэ дахэ» имыIэныр зи щхьэ хуэзымыгъэфащэхэри мымащIэу щыIэщ ди зэманым.

«Бжыгъэ дахэр» цIыхур хуэщIауэ зэрыпсэум и нэщэнэ хъуащ. ЗэрагъэхъыбарымкIэ, апхуэдэхэр зыIэрыбгъэхьэным ахъшэ хъарзынэ токIуадэ.
Къэрал автоинспекцэхэм я унафэщIхэм папщIэ жэпуэгъуэм и 15-м Екатеринбург къалэм щызэхаша семинар-зэIущIэм УФ-м Къэрал кIуэцI IуэхухэмкIэ и министерствэм жэрдэм къыщыхилъхьащ апхуэдэ номерхэр цIыхухэм къэрал Iуэхутхьэбзэ яхуэзыщIэ IуэхущIапIэхэм дяпэкIэ ирагъэщэну.
УФ-м и МВД-м Гъуэгум шынагъуэншагъэр къы­щызэгъэпэщынымкIэ и управленэ нэхъыщхьэм и къудамэм и унафэщI Мишуров Роман а зэIущIэм зэрыщыжиIамкIэ, апхуэдэу ящIынущ къэрал пошлинэр зыхуэдизынур ябзыхуу ягъэува нэужь. ЩIыналъэхэм Iэмал яIэнущ абы и уасэр зэрыхъун хуейуэ къалъытэ мардэхэр езыхэм ягъэувыжыну. Абы жиIащ номерхэр къэрал Iуэхутхьэбзэхэр цIыхухэм яхуэзыщIэ сайтымкIэ къащэхуфу зэтеухуэн хуейуэ. Апхуэдэуи а сайтым къыщыхэпх хъунущ цIыхухэм нэхъ яфIэфI «номер дахэхэр» - бжыгъэ, хьэрф зэщхьхэу зэхэтхэр.
Экономикэ зыужьыныгъэмкIэ министерствэм апхуэдэ номерхэр аукционкIэ щэн хуейуэ къыхелъхьэ, ауэ МВД-м ар фIэтэмэмкъым, мазэ хуэдизкIэ екIуэкI апхуэдэ сату щIыкIэм сэбэпынагъ гуэри хэмылъу къелъытэри.
«ЩэхуакIуэхэм я дежкIэ нэхъыфIри нэхъ шынагъуэншэри къэрал Iуэхутхьэбзэхэр щыхуащIэ порталымкIэ ахэр зыIэрагъэхьэмэщ», - жиIащ Мишуровым.

Нобэ

♦Азербайджаным и щхьэхуитыныгъэм и махуэщ
♦США-м Аляскэм и махуэр щагъэлъапIэ
. 1867 гъэм Урысейм Аляскэмрэ Алеут хытIыгухэмрэ США-м зэрырищам теухуа дэфтэрхэмрэ абы хуагъэза доллар мелуани 7,2-р къызэрыратыжыну чекымрэ зэIэпахащ. ЩIыналъэр щэным теухуа зэгурыIуэныгъэм Iэ традзауэ щытащ нэхъ пасэу - 1867 гъэм гъатхэпэм и 30-м. Гвоздев Михаилрэ Фёдоров Иванрэ зи унафэщI экспедицэм 1732 гъэм Америкэ Ищхъэрэм къыщахута  а щIыналъэр цIыху щыпсэу хъун хуэдэу зэгъэпэщыным 1799 гъэм яужь ихьат урысей-американ компаниер, ауэ илъэс куэдкIэ абы елIэлIа нэужь, хэхъуэу къыхуихьым нэхърэ трагъэкIуадэр зэрынэхъыбэр яхуэмыгъэкъарууэ, урысей империем унафэ щащIауэ щытащ ар Штат Зэгуэтхэм иращэну.
♦Перуджэ (Италие) щагъэлъапIэ шоколадым и махуэр
♦1723 гъэм Пётр Езанэм Кронштадт быдапIэм и лъабжьэр игъэтIылъащ.
♦1918 гъэм Чехословакие республикэр къызэрагъэпэщащ.
♦1921 гъэм Кърым АССР-р Урысейм хыхьэу къы­зэрызэрагъэпэщым теухуа декретыр къыдэкIащ. 1945 гъэм автономиер Кърым область хъуащ, 1954 гъэм Кърымыр Украинэм хагъэхьащ. Абы и автономиер 1991 гъэм зэфIагъэувэжащ, 2014 гъэм гъатхэпэм и 18-м къыщыщIэдзауэ УФ-м и щIыналъэ хъужащ.
♦1922 гъэм Инджылызым и «Би-Би-Си» радиокомпаниер къызэрагъэпэщащ.
♦1924 гъэм СССР-м и ЦIыхубэ Комиссархэм я Советым унафэ ищIащ къэралым ис псоми фэрэкIым зэребэн мастэ халъхьэным теухуауэ.
♦1942 гъэм нэмыцэдзэхэм къаувыхьауэ дыхьэпIи дэкIыпIи зимыIэ Ленинград къыщызэIуахащ Комиссаржевская Верэ и цIэр зезыхьэ театрыр.
♦1944 гъэм советыдзэхэр Чехословакием ихьащ, къэралыр нэмыцэ-фашист зэрыпхъуакIуэхэм къы­IэщIагъэкIыжыну.
♦1967 гъэм «Венера-4» совет хьэрш аппаратыр ЩIым нэхъ пэгъунэгъу дыдэ Венерэ планетэм тетIысхьащ.
♦1978 гъэм иухащ дуней псом шахматымкIэ и чемпион хъунур наIуэ къэщIыным теухуа зэхьэзэхуэр, Карпов Анатолийрэ Корчной Викторрэ щызэпэщIэтар. МазищкIэ екIуэкIа зэпеуэм чемпионыгъэр Карповым зыIэщIимыгъэкIыным абдеж мыхьэнэшхуэ щIыщиIэр спорт щхьэусыгъуэм и закъуэтэкъым, уеблэмэ аратэкъым нэхъыщхьэри. Карповыр Iэмал имыIэу пэлъэщын хуейт къэралым епцIыжауэ къалъытэ Корчнойм - ар 1976 гъэм Амстердам щекIуэкI зэпеуэм кIуэри, СССР-м къигъэзэжын идатэкъым. ЗэпэщIэтыныгъэр гуащIэ дыдэу екIуэкIыурэ, бжыгъэри зэхуэдэ ящIауэ - 5:5-уэ, сытми, Карповым хузэфIэкIауэ щытащ текIуэныгъэр къыхуэзыхьа еханэ очкори зыIэригъэхьэн.
♦1990 гъэм Ямало-Ненецкэ автоном округыр Тюмень областым къызэрыхэкIым теухуа унафэ къищтащ.
♦1991 гъэм СССР-м и Совет Нэхъыщхьэм и Президиумым и иужьрей зэIущIэр екIуэкIащ.
♦1991 гъэм РСФСР-м и Президент Ельцин Борис Iэ щIидзащ «Политикэ залымыгъэ кIэлъызэрахьэу ягъэкIуэдахэм щIэбгъэкъуэншэн хабзэншагъэ зэрамылэжьар къэлъытэным и IуэхукIэ» законым.
♦2011 гъэм Урысейм, Украинэм, Белоруссием, Къэзахъстаным, Армением, Къыргъызым, Молдавием, Таджикистаным СНГ-м хуиту сату щыщIыным теухуа зэгурыIуэныгъэм Iэ щIадзащ.
♦1901 гъэм къалъхуащ совет композитор, СССР-м и цIыхубэ артист Захаров Владимир.
♦1908 гъэм къалъхуащ совет кхъухьлъатэзехуэ, авиацэм и генерал-полковник, Совет Союзым и ЛIыхъужь Каманин Николай.
♦1934 гъэм къалъхуащ совет тхакIуэ-фантаст, фильм куэдым я сценарийхэр зытха, СССР-м и Къэрал саугъэтыр зыхуагъэфэща Булычёв Кир (и цIэ-унэцIэ дыдэр Можейкэ Игорщ).
♦1941 гъэм къалъхуащ къэрал лэжьакIуэ, политик Iэзэ, КъБР-м и япэ Президенту щыта КIуэкIуэ Валерий.
♦1942 гъэм къалъхуащ медицинэ щIэныгъэхэм я доктор, РАЕН-м и академик, КъБР-м и цIыхубэ дохутыр ХьэцIыкIу Борис.
♦1959 гъэм къалъхуащ урысей журналист, теленэтынхэр езыгъэкIуэкIыу щыта Доренкэ Сергей.
♦1958 гъэм къалъхуащ КъБР-м гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Емкъуж Лиуан.
♦1960 гъэм къалъхуащ США-м щыщ актёр цIэрыIуэ, кинорежиссёр, сценарийхэр зытх Жан-Клод Ван Дамм.
♦1968 гъэм къалъхуащ «Адыгэ псалъэ» газетым жэуап зыхь и секретару щыта, КъБР-м и Парламентым, УФ-м Связымрэ цIыхубэ коммуникацэхэмкIэ и министерствэм я щIыхь тхылъхэр зыхуагъэфэща Гъурыжь Мадинэ.
♦1973 гъэм къалъхуащ урысей актёр цIэрыIуэ, режиссёр, УФ-м и цIыхубэ артист, Урысей Федерацэм и Къэрал саугъэтыр зрата Безруков Сергей.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык уэфIу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градус 20 - 23-рэ, жэщым градус 11 - 12 щыхъунущ.

Лъэпкъ Iущыгъэ:
Iуащхьэм япэ дэкIар япэ къохыж.

 

Зыгъэхьэзырар ЖЬЭКIЭМЫХЪУ Маринэщ.
Поделиться:

Читать также:

27.03.2024 - 15:00 НОБЭ
26.03.2024 - 08:01 НОБЭ
25.03.2024 - 12:07 НОБЭ
22.03.2024 - 15:54 Псым и махуэ