КъБР-м и Парламентым
КъБР-м и Парламентым ЛэжьыгъэмкIэ, социальнэ политикэмрэ узыншагъэр хъумэнымкIэ и комитетым иджыблагъэ иригъэкIуэкIа зэIущIэм щытепсэлъыхьащ Къэбэрдей-Балъкъэрым лэжьапIэ зимыIэу щыпсэухэм езым я Iуэху къызэрагъэпэщыжынымкIэ къэралыр зэрадэIэпыкъум.
ЗэIущIэм хэтащ КъБР-м и Парламентым и УнафэщIым и къуэдзэ Къардэн Мурат, КъБР-м и Iэтащхьэмрэ Правительствэмрэ я лIыкIуэу КъБР-м и Парламентымрэ суд IуэхущIапIэхэмрэ щыIэ ДыщэкI Мадинэ, муниципальнэ щIыналъэхэмрэ къалэ округхэмрэ цIыхухэр IэнатIэкIэ къызэзыгъэпэщ я IуэхущIапIэхэм я унафэщIхэр.
КъБР-м и Парламентым ЛэжьыгъэмкIэ, социальнэ политикэмрэ узыншагъэр хъумэнымкIэ и комитетым и унафэщI Къэжэр Хъусен зэIущIэр къыщызэIуихым къыхигъэщащ Iуэху къаIэтар игъуэу къызэрилъытэр, сыту жыпIэмэ республикэм и экономикэм дежкIэ мыхьэнэшхуэ иIэщ цIыхухэм езым я Iуэхум зэрызрагъэужьым.
- Къэралыр зэрыхъукIэ абыхэм защIегъакъуэ. АрщхьэкIэ цIыхухэр тегушхуэркъым я хьэрычэт Iуэхур дэфтэрхэмкIэ къагъэлъэгъуэну, «щэхуу» лажьэмэ нэхъ къащтэ. СызэреплъымкIэ, щытыкIэм зригъэхъуэжынущ зи Iуэху къызэIузыхыжхэм къэралыр зэрадэIэпыкъу Iэмалхэм нэхъ зытхуегъэубгъумэ, - жиIащ Къэжэрым.
КъБР-м лэжьыгъэмрэ социальнэ дэIэпыкъуныгъэмкIэ и министрым и къалэнхэр зыгъэзащIэ Асанов Алим жиIащ 2019 гъэм и мазибгъум ику иту къызэрапщытамкIэ, лэжьапIэншэхэм я бжыгъэр цIыху мини 7,1-рэ зэрыхъур. Нэгъабэ апхуэдэ и пIалъэм елъытауэ ар нэхъ мащIэщ цIыху 1534-кIэ. Апхуэдэуи къэпсэлъам къыхигъэщащ цIыхухэр IэнатIэкIэ къызэгъэпэщынымкIэ IуэхущIапIэхэм зыщезыгъэтха лэжьапIэншэхэм цIыху куэд зэрахэтыр хьэрычэтыщIэ хъуну хуейуэ.
2019 гъэм и мазибгъум цIыхухэм я хьэрычэт Iуэху мыин къызэIуахынымкIэ щIэгъэкъуэн яхуэхъуным теухуа къэрал Iуэхутхьэбзэр республикэм щыпсэу цIыху 357-м хуащIащ. Абыхэм ящыщу цIыхуищым хьэрычэтыщIэу зыкъагъэлъэгъуащ.
2018 гъэм цIыхухэм зыгуэр кърагъэлэжьын папщIэ, IэнатIэкIэ къызэзыгъэпэщ IуэхущIапIэхэм лэжьыгъэ хэхахэр ирагъэкIуэкIащ. Псом хуэмыдэу ахэр ехьэлIауэ щытащ IэнатIэщIэхэр къызэIуахын папщIэ хьэрычэт Iуэхум зрагъэужьыным. Псалъэм папщIэ, сом мин 200-кIэ дэIэпыкъуащ хьэрычэтыщIи 115-м. Абыхэм я къалэну щытащ цIыхуитI мынэхъ мащIэ лэжьапIэ къащтэныр.
- Мы зэманым лэжьыгъэ къэбгъуэтыну зэрыгугъур къыдгуроIуэри аращ лэжьапIэншэхэр къыщIыхуедджэр хьэрычэт Iуэхум гулъытэ хуащIыну. Чэнджэщ ядот, еджэжын хуей хъуамэ, дэфтэрхэр щызэрагъэпэщкIэ ахъшэ хуэныкъуэмэ защIыдогъакъуэ, ауэ, пэжыр жыпIэмэ, дэ Iэмал диIэкъым я лэжьыгъэр къызэрызэIуахын мылъку (субсидие) абыхэм еттыну. Республикэм а Iуэхум хухих ахъшэр ирикъуркъым, - жиIащ Асановым.
Министрым и къалэнхэр зыгъэзащIэм къыхигъэщащ КъБР-м Лэжьыгъэмрэ социальнэ дэIэпыкъуныгъэмкIэ и министерствэм зэгурыIуэныгъэкIэ къэрал социальнэ дэIэпыкъуныгъэ зэрызэфIигъэкIыр. Ар мэкъумэш IэнатIэм ехьэлIащ икIи абы елэжьхэм зыкъызэраужьыну ахъшэ гуэр зэ яхухех. КъищынэмыщIауэ, министерствэр лэжьапIэншэхэм щIэгъэкъуэн яхуохъу IэщIагъэ зэрагъэгъуэтынымкIэ, жылагъуэ Iуэхухэм ахэр хэшэнымкIэ, пIалъэкIэ лэжьыгъэ къахуэгъуэтынымкIэ.
Мы гъэм социальнэ зэгурыIуэныгъэхэр иращIылIэну я мурадщ бын куэд зиIэ, унагъуэ хуэмыщIа 50-м, ар 2018 гъэм елъытауэ щыкIэ нэхъыбэщ.
Къэпсэлъам жиIащ Къэбэрдей-Балъкъэрым и IуэхущIапIэхэм зэгурыIуэныгъэ зрамыщIылIауэ ягъэлажьэхэр къахутэн папщIэ, районхэм я лэжьакIуэ гупхэр а Iуэхум зэрыщыкIэлъыплъыр. Абы кърикIуэхэр КъБР-м Лэжьыгъэмрэ социальнэ дэIэпыкъуныгъэмкIэ и министерствэм ирегъэхь УФ-м Лэжьыгъэмрэ цIыхухэр IэнатIэкIэ къызэгъэпэщынымкIэ и федеральнэ IуэхущIапIэм. 2019 гъэм жэпуэгъуэм и 1-м ирихьэлIэу лэжьакIуэ гупхэм хэтхэм зэгурыIуэныгъэ ямыIэу къыщIагъэщащ цIыху мини 5-м щIигъу.
Асановым къыхилъхьащ хьэрычэт мыинымрэ курытымрэ пэрытхэм я Iуэхур наIуэ къащIын папщIэ, хэзыгъэгъуазэ тхыгъэхэр республикэм и хъыбарегъащIэ IэнатIэхэм къытрегъэдзэн зэрыхуейр.
ЗэIущIэм я Iуэху еплъыкIэр щыжаIащ КъБР-м хьэрычэтыщIэхэм я хуитыныгъэхэр хъумэнымкIэ и уполномоченнэм и аппаратым и лIыкIуэ Чэрбий Мадинэрэ Хьэрычэт мыинымрэ курытымрэ я «Урысейм и щIэгъэкъуэн» урысейпсо жылагъуэ зэгухьэныгъэм и щIыналъэ къудамэм и унафэщI Къылшыкъуэ Альбертрэ. Абыхэм я жэрдэмхэр къэлъытауэ, зэлэжьыпхъэхэр яубзыхуащ.
