Дунейм щыхъыбархэр

Ерыскъы къабзэ,
къэуат зыщIэлъ щагъэхьэзыр

Тэтэрстаным лэжьэн щыщIидзащ лыхэкIхэр къыщыщIагъэкI IуэхущIапIэщIэм. «Каусар» мэкъумэш кооперативым иутIыпщащ хьэлэл мардэм тету ерыскъыпхъэхэр щащI комплексыр.

Нэкулъхэр, лы хьэжа, гъэгъуа, гъэгъупцIа зэмылIэужьыгъуэхэр къыщыщIагъэкI абы. Мазэм къриубыдэу абы игъэхьэзырыфынущ нэкулъхэкI тонн 300. Ахэр къыхащIыкIынущ былымылми джэдкъазылми. Продукцэм и къабзагъми фIагъми дэбгъуэн щымыIэу къалъытащ ар къэзыпщыта IэщIагъэлIхэм. Ягъэхьэзыр ерыскъыхэр ди къэралми нэгъуэщI хэкухэми щащэну я мурадщ, абы теухуа зэгурыIуэныгъэхэри сату зыщIхэм иращIылIащ.
Апхуэдэуи комплексым хэту къызэрагъэпэщынущ къыщIагъэкIа ерыскъыхэр зэман пыухыкIакIэ зэмыкIуэкIыу зыщIэлъ хъуну хъумапIэ. Ар дуней псом къыщагъэсэбэп иджырей щапхъэхэм сыт и лъэныкъуэкIи изагъэу, тонн мин зэуэ щIэхуэу щытынущ.

НэхъыфI дыдэхэм ящыщщ

Дунейм и къалэ нэхъ ин дыдэхэм ящыщу пщыкIутхум я медицинэ дэIэпыкъуэгъу псынщIэ IэнатIэхэр зэрылажьэ щIыкIэр зэпалъытащ иджыблагъэ. Къапщытащ Нью-Йорк, Гонконг, Дели, Берлин, Мехикэ, Москва, Лондон, Сеул, Сан-Паулу, Рим, Токио, Йоханнесбург, Париж, Шанхай къалэхэм щылажьэ апхуэдэ IэнатIэхэм я лэжьэкIэр.

УФ-м и къалащхьэм а къэпщытэныгъэм етIуанэ увыпIэр щиубыдащ. Япэ увыпIэр Германием и щыхьэр Берлин лъагъэсащ. Ещанэ хъуащ цIыху мелуанибгъум нэблагъэ щыпсэу США-м и Нью-Йорк къалэр. АдэкIэ къокIуэ Парижрэ Сингапуррэ.
«ДэIэпыкъуэгъу псынщIэхэм» хъыбарыр яIэрыхьа нэужь цIыхум и деж зэрынэс зэманыр, медицинэ Iуэхутхьэбзэ зыхуащIэхэр арэзы ящIарэ ямыщIарэ, я машинэхэр зыхуеину IэмэпсымэхэмкIэ къызэрызэгъэпэщар - лъэныкъуэ куэдкIэ зэрагъэпщащ цIыху мелуан бжыгъэхэр щыпсэу къалэшхуэхэм а IэнатIэхэр зэрыщылажьэр. Жэуаплыныгъэшхуэ зыпылъ къалэн я пщэ къызэрыдэхуэр, цIыху гъащIэр езыхэм я псынщIагъым, я IэкIуэлъакIуагъым куэдкIэ зэрелъытар нэсу зыхащIэу я IэнатIэхэм зэрыпэрытыр къагъэлъэгъуащ дохутырхэмрэ абыхэм я дэIэпыкъуэгъухэмрэ.
Зыхуей-зыхуэфIхэмкIэ зи машинэхэр нэхъыфIу къызэгъэпэщахэр щызэхагъэкIым наIуэ къызэрыхъуамкIэ, Берлин къалэм дэт «ДэIэпыкъуэгъу псынщIэхэрщ» иджырей Iэмэпсымэ нэхъ лъэщхэр зэрытыр. Абы кIэлъокIуэ Йоханнесбург (ЮАР) къалэр. Ещанэр Москва щылажьэхэрщ. ЦIыху минищэ къэс «ДэIэпыкъуэгъу псынщIэ» бригадэу яхуэзэри къалъытати, абыкIэ Москва етIуанэ увыпIэр къылъысащ - апхуэдиз цIыхум ди къэралым и къалащхьэм бригади 8,2-рэ къащылъос. АбыкIэ япэ увыпIэм щытыр Инджылызым и щыхьэр Лондонщ - цIыху минищэм бригадэ 38,1-рэ егъэбыдылIащ.
ДэIэпыкъуэгъу хуейуэ станцым псалъэ москвадэсхэм абыхэм секундиплIым къриубыдэу зыпащIэф. АбыкIи ди къалащхьэр япэ итщ. Берлинрэ Римрэ трубкэр къытрахыным секунд бгъурыбгъу трагъэкIуадэ, Лондон - 20, Нью-Йорк зы дакъикъэрэ секундипщIрэ. Сымаджэр здэщыIэр, къэзыгъэгузавэр сытми зэхагъэкIыу, ар ятхыу ежьэнми ди къалащхьэм щытрагъэкIуадэр дакъикъитIрэ ныкъуэрэ къудейщ. Псалъэм папщIэ, Лондон абы дакъикъиблэ секунд 24-рэ щихьу къахутащ. Ди къалащхьэм и дохутырхэр сымаджэм ику иту дакъикъэ 14-рэ ныкъуэм лъоIэс. АбыкIи ахэр япэ иту къалъытащ.
Я лэжьыгъэмкIэ цIыхухэр арэзы зэращIымкIи Москва и «ДэIэпыкъуэгъу псынщIэ» гупхэр нэхъыфIхэм ящыщщ. Къалэдэсхэм я процент 95-р арэзы техъуащ абыхэм я лэжьэкIэм. АбыкIи дыдейхэм япэ итыр зы къалэщ - ар Парижщ.
Москва и медицинэ «ДэIэпыкъуэгъу псынщIэм» мы гъэм егъэлъапIэ и юбилейр. ИлъэсищэкIэ узэIэбэкIыжмэ къызэIуахауэ щытащ япэ станцыр. Склифосовскэм и цIэр зезыхьэ щIэныгъэ-къэхутакIуэ институтым и пэш зыбжанэм щылажьэу арат ахэр.
Нобэ
Урысейм 1917 гъэм щекIуэкIащ Жэпуэгъуэ революцэшхуэр
Белоруссием щагъэлъапIэ Жэпуэгъуэ революцэм и махуэр

1918 гъэм Совет Урысейм япэ маркэхэр къыщыдагъэкIащ.
1928 гъэм Къэбэрдей-Балъкъэрым лэжьэн щыщIидзащ Акъбащ ГЭС-м.
1928 гъэм яутIыпщащ щIыдагъэ зэрыкIуэ Грозный - Туапсе бжьамийр, километр 6I8-рэ зи кIыхьагъыр.
1941 гъэм Москва и Утыку Плъыжьым Дзэ Плъыжьым и парад щекIуэкIащ. Полкхэр абы икIри, занщIэу зауэм Iухьауэ щытащ.
1867 гъэм къалъхуащ франджы физик, химик цIэрыIуэ, Нобель и саугъэтыр тIэунейрэ зыхуагъэфэща Склодовская-Кюри Марие.
1892 гъэм къалъхуащ совет тхакIуэ, «Чапаев» роман цIэрыIуэр зи IэдакъэщIэкI Фурманов Дмитрий.
1901 гъэм къалъхуащ совет актрисэ, РСФСР-м и цIыхубэ артисткэ Зелёная Ринэ.
1903 гъэм къалъхуащ совет актёр, РСФСР-м и цIыхубэ артист Милляр Георгий.
1913 гъэм къалъхуащ франджы тхакIуэ, Нобель и саугъэтыр зрата Камю Альбер.
1914 гъэм къалъхуащ адыгей усакIуэ ЕхъулIэ Сэфар.
1924 гъэм къалъхуащ усакIуэ, журналист ЩоджэнцIыкIу Нурий.
1930 гъэм къалъхуащ техникэ щIэныгъэхэм я доктор, КъБКъМУ-м и профессору щыта, УФ-ми КъБР-ми щIэныгъэхэмкIэ щIыхь зиIэ я лэжьакIуэ Быгуэ Хьэзрэталий.
1935 гъэм къалъхуащ адыгэ усакIуэ, УФ-м щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Къэжэр Пётр.
1938 гъэм къалъхуащ усакIуэ, журналист, жылагъуэ лэжьакIуэ Джэдгъэф Борис.
1939 гъэм къалъхуащ АР-м и япэ президент, экономикэ щIэныгъэхэм я доктор, профессор, ЩIДАА-м и академик Джарым Аслъэн.
1939 гъэм къалъхуащ уэрэджыIакIуэ цIэрыIуэ, УФ-м щIыхь зиIэ и артист, АР-м и цIыхубэ артист Анзэрокъуэ Чеслав.
1942 гъэм къалъхуащ тхакIуэ, тхыдэдж Бейтыгъуэн Сэфарбий.
1943 гъэм къалъхуащ совет къэрал, дзэ къулыкъущIэ, генерал-полковник, Совет Союзым и ЛIыхъужь Громов Борис.
1948 гъэм къалъхуащ совет спортсмен, бэнакIуэ цIэрыIуэу щыта, Олимп Джэгухэм тIэунейрэ (Мюнхен, 1972 гъэ; Монреаль, 1976 гъэ) щытекIуа Ярыгин Иван.
1958 гъэм къалъхуащ урысей къэрал къулыкъущIэ, УФ-м и Правительствэм и УнафэщIым и къуэдзэ Козак Дмитрий.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык уэфIу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градус 15 - 19, жэщым градуси 5 - 6 щыхъунущ.

Лъэпкъ Iущыгъэ:
Зи куэбжэ укъыдэзымыгъэкIыжым и унэ умыкIуэ.

Зыгъэхьэзырар ЖЬЭКIЭМЫХЪУ Маринэщ.
Поделиться:

Читать также:

27.03.2024 - 15:00 НОБЭ
26.03.2024 - 08:01 НОБЭ
25.03.2024 - 12:07 НОБЭ
22.03.2024 - 15:54 Псым и махуэ