Зыгъэпсэхугъуэ
махуипщI къытпоплъэ
Урысейм щыпсэухэм IэнатIэ яIэнымкIэ къэрал къулыкъущIапIэм зэбгригъэха хъыбарым къызэрыщыгъэлъэгъуамкIэ, махуэ тIурытI фIэкIа мыхъу лэжьэгъуэ тхьэмахуитI зэкIэлъыкIуэу къапоплъэ ди цIыхухэм.
Балигъхэри сабийхэри къахуэмыгъэсу поплъэ а зыгъэпсэхугъуэхэм – IэжьэкIэ, лъэрыжэкIэ, лыжэкIэ къэзыжыхьыну зыфIэфIхэм, жьы къабзэм хэтыну хуейхэм апхуэдэ Iэмал яIэнущ мы илъэситIым я зэблэкIыгъуэм.
Урысей Федерацэм и Правительствэм 2019 гъэр къимыхьэ щIыкIэ Iэ зыщIидзауэ щыта унафэм, илъэсым и махуэгъэпсым теухуам, ипкъ иткIэ, дыгъэгъазэм и 30, 31-хэм цIыхухэр лэжьэнурэ а тхьэмахуэм хиубыдэ къыкIэлъыкIуэ махуитхум - 2020 гъэм и щIышылэм и 1 – 5-хэм загъэпсэхунущ. Зыщыгъэгъупщэн хуейкъым дыгъэгъазэм и 31-м лэжьэгъуэ зэманыр зы сыхьэткIэ зэрынэхъ мащIэри. КъыкIэлъыкIуэ тхьэмахуэми зыгъэпсэхугъуэ махуищкIэ къыщIедзэ – щIышылэм и 6 - 8-хэм цIыхухэр дэсынущ. АдэкIэ щIышылэм и 9-мрэ и 10-мрэ дылэжьэнурэ, аргуэру махуитIкIэ зыдгъэпсэхунущ. НэгъуэщIу жыпIэмэ, тхьэмахуитIым къриубыдэу махуипщIкIэ загъэпсэхуну, я нэгу зрагъэужьыну Iэмал яIэнущ ди цIыхухэм.
Дыгъэгъазэм и 31-р ди къэралым щылэжьэгъуэми, а махуэм цIыхухэр я IэнатIэхэм егъэзауэ пэрыту пхужыIэнукъым – ИлъэсыщIэпежьэ гуфIэгъуэ зэхыхьэхэр IуэхущIапIэхэм щегъэкIуэкIынымрэ унагъуэхэр махуэшхуэм хуэгъэхьэзырынымрэ зэманышхуэ токIуадэ. Илъэсым и иужьрей махуэм цIыхухэм ягу лэжьыгъэм зэрыхэмыхьэр я тегъэщIапIэу, ар мылэжьэгъуэ махуэу гъэувыным теухуа жэрдэм къыщыхалъхьащ Къэрал Думэм.
«ИлъэсыщIэм зыхуагъэхьэзырурэ, дыгъэгъазэм и 31-м лэжьакIуэ куэд я IэнатIэм пэрызагъэркъым, зрагъэутIыпщурэ лэжьапIэм мыкIуэхэри гъунэжщ. Псом хуэмыдэу къалэн куэд зи пщэ дэлъ унэгуащэхэм я щхьэхэр я лэжьыгъэм траухуэфыркъым. Абы къыхэкIыу тфIэтэмэмщ дыгъэгъазэм и 31-р лэжьэгъуэ махуэу щытехуэм деж ар нэгъуэщI махуэм гъэIэпхъуэныр», - жаIэ ЛДПР-м Хабзэубзыху орган нэхъыщхьэм щиIэ фракцэм и депутатхэм.
Абыхэм арэзы ядэхъухэри мащIэкъым. Псалъэм папщIэ, Томскэ областым и губернатор Жвачкин Сергей унафэ ищIащ мы гъэм къыщыщIэдзауэ дыгъэгъазэм и 31-р зыгъэпсэхугъуэ махуэу я щIыналъэм щыщытыну. А махуэм и пIэкIэ я цIыхухэр дыгъэгъазэм и 28 щэбэт махуэм ягъэлэжьэну аращ.
«Мыгъэрей дыгъэгъазэм и 31-р мылэжьэгъуэ махуэу гъэувыным ущIытепсэлъыхьыни абы щхьэкIэ ущIызэдэуэни щыIэкъым - мы илъэсым ар лэжьэгъуэ махуэу зэрыщытым теухуа унафэр къащтакIэщ», - къыхигъэщащ УФ-м и Президентым и пресс-секретарь Песков Дмитрий. Ауэ шэч къытумыхьэми хъуну ди гугъэщ дызыхуэкIуэ илъэсхэм ари мылэжьэгъуэ махуэу къызэралъытэнум.
Килограммитху зи
хьэлъагъ дыщэ ахъшэ
Инджылызым щащIащ дыщэм къыхэщIыкIа ахъшэ жьгъей нэхъ ин дыдэр.
А къэралым и пащтыхьыгъуэм ахъшэ къыщыщIагъэкI и IуэхущIапIэм я къэралым и тхыдэм щынэхъ ин дыдэ дыщэ ахъшэ къыщыщIагъэкIащ иджыблагъэ. Абы и бгъуагъыр сантиметр 17,5-рэ мэхъу, килограммитху и хьэлъагъщ.
ЗэкIэ ящIар фунт стерлинг минитху хъу а зы ахъшэрщ. ГъущIым, дыжьыным, дыщэм, гъуаплъэм, нэгъуэщIхэми къыхэщIыкIа ахъшэхэр зэхуэзыхьэсхэр икъукIэ хуейт ар зыIэрагъэхьэну, ауэ ар аукционкIэ ящакIэщ. КъыщIахар зыхуэдизыр зэкIэ хэIущIыIу ящIыркъым.
Дыщэ ахъшэм тращIыхьащ къэралым и пащтыхь гуащэу щыта Викторие и сурэтыр. Абы Iэдэжу иIыгъщ Инджылыз империем и дамыгъэу къалъытэ псэущхьэр - аслъэныр. Ахъшэр къызэрымыкIуэу дахэу къалъытащ ар зылъэгъуахэм. ИкIи сыт хуэдиз мылъкуи щIэмыфыгъужу щIатыну хьэзырт ар зыIэрызыгъэхьэну хуейхэр.
Нобэ
♦Урысей информатикэм и махуэщ
♦Мексикэм щагъэлъапIэ IэпщIэлъапщIэхэм я махуэр
♦1674 гъэм Мичиган (США) гуэлым и Iуфэм деж щытIысащ жылэ цIыкIу, иужькIэ Чикаго къалэ хъуар.
♦1707 гъэм Урысейм щыяпэу Москва къыщызэIуахащ узыншагъэм щыкIэлъыплъ къэрал IуэхущIапIэ (иджыпсту ар Бурденкэ Н. Н. и цIэр зезыхьэ дзэ клиникэ сымаджэщ нэхъыщхьэрщ).
♦1717 гъэм Астрэхъан губерниер къызэрагъэпэщащ
♦1791 гъэм Лондон (Инджылыз) къыщыдэкIащ «The Observer» («Обсервер») газетым и япэ номерыр.
♦1930 гъэм Цюрих дэт техникэ еджапIэ нэхъыщхьэм и профессор Паули Вольфганг нейтроныр зэрыщыIэр къихутащ.
♦1946 гъэм Москва щызэпкъралъхьащ «Москвич-400» лIэужьыгъуэм и япэ автомобилыр.
♦1979 гъэм Киев и метром и «Пионерская» станцыр къызэIуахащ
♦2009 гъэм дунейм ехыжащ совет киноактёр цIэрыIуэ, СССР-м и цIыхубэ артист, Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь, СССР-м и Къэрал саугъэтыр зрата Тихонов Вячеслав.
♦1896 гъэм къалъхуащ совет тхакIуэ, усакIуэ, публицист, жылагъуэ лэжьакIуэ, Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь Тихонов Николай.
♦1907 гъэм къалъхуащ уэрэджыIакIуэ, КъБАССР-м щIыхь зиIэ и артист Ало ЛутIэ.
♦1922 гъэм къалъхуащ франджы актёр цIэрыIуэ Филипп Жерар.
♦1927 гъэм къалъхуащ адыгей усакIуэ, тхакIуэ, драматург Тхьэркъуахъуэ Мэжид.
♦1952 гъэм къалъхуащ усакIуэ-уэрэдус, уэрэджыIакIуэ, Урысейм щIыхь зиIэ и артист Осиашвили Симон.
♦1963 гъэм къалъхуащ СССР-м спортымкIэ щIыхь зиIэ и мастер, Олимп Джэгухэм я чемпион, дунейм пщIэнейрэ и чемпион хъуа, бжыр иIыгъыу лъагапIэхэм елъэнымкIэ дунейпсо рекорд 35-рэ зыгъэува Бубкэ Сергей.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык уфауэ щыщытынущ. ЩIыIэр махуэм 1 градус, жэщым градуси 6 - 3 щыхъунущ.
Лъэпкъ Iущыгъэ:
Джэду здэщымыIэм дзыгъуэ щоятэ.
