Календарь событий

♦Хъыджэбз цIыкIухэм я дунейпсо махуэщ
♦ЦIыхум лы лей зытрилъхьэным ебэныным и дунейпсо махуэщ
♦1956 гъэм къалъхуащ полицэм и генерал-майор, КъБР-м щIыхь зиIэ и юрист Кумыщ Мухьэрбий.
♦1958 гъэм къалъхуащ къэрал, жылагъуэ лэжьакIуэ, КъБР-м тхылъыр фIыуэ зылъагъухэм я зэгухьэныгъэм и Советым и тхьэмадэ, республикэм и ЩIыхь тхылъыр зыхуагъэфэща Бекъул Аслъэнбэч.

Къэбэрдей-Балъкъэрым и мызакъуэу, ди лъэпкъэгъухэр щыпсэу щIыпIэхэм щыцIэрыIуэ, цIыхубэм фIыуэ ялъэгъуа, пщIэ зыхуащI уэрэджыIакIуэ, Урысейм ис лъэпкъхэм я Артиадэмрэ гъуазджэхэмкIэ «Сочэ-20I3» дунейпсо зэпеуэмрэ я лауреат Аслъэн Iэсият хэлъхьэныгъэфI зыхуищI лъэпкъ щэнхабзэм, макъамэ гъуазджэм зэрымыщIэкIэ хухишауэ щыта гъуэгуанэр угъурлыуэ къыхущIэкIащ.

Тыркуми нэгъуэщI къэралхэми щыцIэрыIуэщ медицинэ щIэныгъэхэм я доктор, профессор, Адыгэ Бзылъхугъэ Хасэм (Истамбыл) и гуащэ Шурдым Гюнсел. Ар сыт щыгъуи жыджэру хэтщ лъэпкъ Iуэхухэм, уеблэмэ езым и жэрдэмкIэ зэхуэс зэмылIэужьыгъуэхэр къэрал зэхуэмыдэхэм щIэх-щIэхыурэ къыщызэрегъэпэщ. ЛъэпкъылI нэсым ипхъу хэкупсэу къыщIэкIащ Гюнсел, зи гъащIэри зи гуащIэри къызыхэкIа лъэпкъыжьым етауэ псэуа и адэм и IуэхущIафэхэм иджы езым къыпещэ.

Вакъэ лъэдакъэр къызэрежьэрэ куэд дыдэ щIащ. Ар ялъыгъыу щытащ пасэрей Египетым и цIыхухэм, шумерхэм. И щIыкIэр ихъуэжурэ къекIуэкIащ, ауэ и мыхьэнэр къэнэжырт. Вакъэ лъэдакъэ лъагэр япэу лъызытIэгъа бзылъхугъэщ Медичи Екатеринэ. 1533 гъэм, илъэс 14-м иту, ар Франджым кIуат пащтыхьыкъуэ Валуа Генрих дэкIуэну. Абы щыгъуэ сантиметри 5 зи лъагагъ лъэдакъэ теуват.

    Егъэджэныгъэ Iуэхум щаIэ ехъулIэныгъэхэм папщIэ 202I гъэм егъэджакIуэ нэхъыфIу къалъыта, ахъшэ саугъэт зыхуагъэфэща цIыхуи 8-м ящыщщ Сокъур Иннэ. Ар Налшык къалэм дэт гимназие №I4-м инджылызыбзэмкIэ и егъэджакIуэщ.
    Приречнэ къуажэ цIыкIум (Дзэлыкъуэ районым хохьэ) къыдэкIа хъыджэбзыр зэрыцIыкIурэ и щIэныгъэм егугъуащ. И анэшхуэр егъэджакIуэу зэрыщытара, абы и дерсхэм хигъэгъуазэу хъыджэбз цIыкIур къызэрыхъуара, хэт ищIэрэ, Иннэ къэкIуэнум IэщIагъэ хуэхъуным и гур пасэу къыхуэушат. Ауэ езым зэрызиумысыжщи, егъэджакIуэ хъуныр и хъуэпсапIэ нэхъыщхьэу щытакъым.

    «Мадинэ» оперэм Мадинэ и ролыр щызыгъэзэщIа, «Аршин-мал-Алан опереттэм Гульчохра и образыр утыку къизыхьа, Верди Джузеппе и «Травиатэ»-м хэт Виолеттэ и ролыр къызэхъулIа КъуэщIысокъуэ Роксанэ КъБР-м и Музыкэ Театрым и артист нэхъ пажэхэм ящыщщ. ЖытIэм щыхьэт тохъуэ къыхуагъэфащэ ролхэм я мыхьэнэр зэрыиныр.

Адыгэ хъуэхъу-сэламхэр зыбжанэу зэтегъэпщIыкIащ. Хъуэхъу-сэламыр цlыхур зэлэжьу зыпэрыт IэнатIэм теухуащ. Сэлам хъуэхъур зытыр 6гъэдыхьарщ, къеIызыхыy жэуапыр зытыжыр лэжьыгъэ зыщIэу IэнатIэм пэрытырщ. Абы къыхэкlыу адыгэм лэжьыгъэ бжыгъэм тещIыхьа тыкlэ зэхуэмыдэхэри иlащ.
Зыбгъэдыхьар вэуэ ирихьэлlамэ:
- Бов апщий! - жреIэ. Абы къикIыр - «увэм къытекlэр бэв Тхьэм ищI!» - жыхуиlэщ.
- Бэв хъун Тхьэм къуит, фIыкlэ пшхыжыну! - къыжреlэж.
Зыбгъэдыхьар мэкъу еуэу, гуэдз е мэш къихыу, нартыху къыдичу ирихьэлlамэ:

Илъэсым къриубыдэу цIыхум хуэщхьэпэн ехъулIэныгъэ къэзыгъэлъагъуэхэм ират Нобель Альфред и саугъэтыр, езым къызэринэкIа уэсятым тету. Мылъку тыгъэм и унафэр зыIэщIэлъ, Швецием щылажьэ академием жэпуэгъуэм и 7-м хэIущIыIу ищIащ абы литературэмкIэ и лауреат хъуар. Ар Танзанием щыщ тхакIуэ Гурна Абдулрэзакъщ. 202I гъэм тыгъэр швед ахъшэу мелуани I0 (доллару – мелуан 1, 19-рэ) мэхъу.