Календарь событий

Балигъ мыхъуа и пхъум папщIэ алиментхэр тыным зыпыIуидзурэ сом мин 2I6-рэ щIыхуэу зэтригъэхьат Налшык щыщ гуэрым. 
Сабийм и хуитыныгъэм къыщхьэщыжурэ суд пристав-гъэзэщIакIуэр щIыхуэ зытелъым хуэгъэза зэрыхагъэзыхь Iэмалхэм хуекIуащ: Урысейм икIыну, рулми дэсыну хуимыту унафэ къащтащ, цIыхухъум банкхэм щиIэ мылъкур къигъэсэбэпынри хабзэм ипкъ иткIэ паубыдащ. А псом яужькIи  цIыхухъум игу пыкIыртэкъым и пхъум хуэщIапхъэр.
Сыхьэт 20-кIэ Iэмал имыIэу зэрагъэлэжьари сэбэп хуэхъуакъым адэр зыщIэгупсысыжыным.

(фантастикэ)
Нэхущым нэблэгъати, мазэм и фэр текIыжырт, уафэм и кIапсэхэр къэубэлэцат. Нэхущвагъуэри IэпапIэ хужьу уэгум ист. Абдежым жьы шынагъуэ къепщэу щIидзащ, хуэм-хуэмурэ махуэщIэ къэунэхунум и нэщэнэ псори абы трилъэщIэжащ. КIыфIыгъэм къигъэзэжащ, нэхъри нэхъ Iув хъуауэ. 

Урысей гвардием Владикавказ щиIэ къулыкъущIапIэм и офицер, полковник Кутейников Сергей, Звезднэ поселкэм щыIэ дзэ частым и унафэщIым дзэ-политикэ лэжьыгъэмкIэ и къуэдзэ, подполковник Албетков Андрей, КъБР-м Экономикэ, жылагъуэ шынагъуэншагъэмкIэ и советым и секретарь Тату Къазбэч сымэ дзэ къулыкъур ирихьэкIыу хэкIуэдам хуагъэфэща ЛIыгъэм и орденыр абы и анэм иратыжащ. Iуэхур щекIуэкIащ Прохладнэ къалэм и администрацэм и унэм.

Чристэн диным къыздихьа Тхьэанэ (Тхьэнанэ) Марие (Хьисэ бегъымбарым и анэм) и лъэужьщ; адыгэм я диным къызэрыхэщымкIэ, Мэрем и IэмыщIэ илъщ мэкъумэшыр, бжьэхъуныр, бэвыр, нэгъуэщI хъугъуэфIыгъуэхэр, узыншагъэр, насыпыр, къ. Чристэн тхьэгуащэм и лъэужьу зэрыщытым (я цIэр зэрызэщхьым нэмыщIу) щыхьэт техъуэхэм ящыщщ ар Тхьэшхуэм и анэу зэрыжаIэр. 
Апхуэдэу жаIэ Хъан-Джэрий («Мария Великая, Великого Бога мать»), Люлье Л. («Марием тхашхо иян»), къ. Ауэ чристэн лъэужьыр къабзэу къанэркъым, ар, дауи, хэткIухьащ адыгэ мажусий диным.

Мэш щIэным, Iэщ гъэхъуным мыхьэнэшхуэ ирату ижь-ижьыж лъандэрэ адыгэхэр къогъуэгурыкIуэ. Мылъку нэхъыщхьэу яIари абыхэм къыпах хъерырщ. Апхуэдэу пхъэщхьэмыщхьэ зехьэнми, хадэхэкIхэр щIэнми, бжьэ гъэхъунми гулъытэшхуэ хуащIырт. 
ЩIэныгъэлIхэм къызэралъытэмкIэ, а IэнатIэхэр пыухыкIауэ ди деж зэрыщызэтеувэрэ илъэс миниплIрэ щитхум щIегъу. Абы и щыхьэтщ адыгэхэм я лIакъуэхэр щыпсэуа, ноби щыпсэу щIыналъэхэм щрагъэкIуэкIа археологие къэхутэныгъэхэр. 

Къэбэрдей - Балъкъэрым и зыгъэпсэхупIэ щIыпIэхэр кIуэ пэтми йофIакIуэ.
Ди республикэм и Iэтащхьэр тепсэлъыхьауэ щытащ щIыналъэм и турист кIуапIэхэр иджырей дунейпсо мардэхэм тету зэIузэпэщ щIыным теухуауэ 2025 гъэ пщIондэ ирагъэкIуэкIыну лэжьыгъэхэм инвестицэ ахъшэу сом мелард 14,5 - рэ къызэрыхалъхьэнум. 
 Къэмыхъуауэ, илъэс кIуам ди щIыпIэм туристу къэкIуар зы мелуаным щхьэдэхащ, 2022 гъэр къызэрихьэрэ къытхуэкIуа зыплъыхьакIуэхэм я бжыгъэри I мелуан ныкъуэм фIеш. Ар бгъэщIагъуи хъунукъым, иужьрей зэманым Iуащхьэмахуэ зыхуей хуэгъэзэным къаруууэ ирахьэлIэмкIэ.

Псэр дэтыншу екIуэкI гъэмахуэр нэхъри щIэщыгъуэ зыщащIын, гукъинэж ящыхъун папщIэ адэжь лъахэм къоблэгъэж ди лъэпкъэгъухэр. Апхуэдэу зэрытегъэгушхуэри къэкIуат Тыркум щыIэ Адыгэ Хасэм хэт адыгэ бзылъхугъэ гуп. 
Налшык къалэ дэт «Гранд-Кавказ» хьэщIэщым къыщыувыIа цIыхубзхэм я деж деблэгъат куэд щIауэ зыщIэхъуэпс адэжь хэкур къазэрыщыхъуам тедгъэпсэлъыхьыну. 
Дэтхэнэ зы хэхэс адыгэ гупцIанэми хуэдэу, цIыхуий хъууэ къэкIуа ди шыпхъухэр къытщыгуфIыкIащ икIи ялъэгъуахэм, зыхащIахэм, уеблэмэ ягу нэмыса нэгъуни гуапэу къытхутепсэлъыхьащ. 

(1502-1571 гъгъ.)

Гъуэжь узым ебэныным и дунейпсо махуэщ
Урысейм и PR-IэщIагъэлIым и махуэщ
1586 гъэм Европэм кIэртIоф къашащ. Колумбием къришри, а къэкIыгъэр Инджылызым къишат Хэрриот Томас.
1697 гъэм Камчаткэ хытIыгуныкъуэр зэрыщыIэр къахутащ.
1713 гъэм Пётр Езанэм и унафэкIэ къызэрагъэпэщащ Рижскэ губерниер.
1858 гъэм криминалистикэм япэ дыдэу къыщагъэсэбэпащ IэпапIэхэр.

Тхыдэм зэпымыууэ зэIумыбзыныгъэ куэдым дрешалIэ. Абыхэм ящыщщ 1920-1930 гъэхэм совет театрым и вагъуэу щыта Райх Зинаидэ и кIуэдыкIар.
А цIыхубзыр я лъагъуныгъэу щытащ усакIуэшхуэ Есенин Сергейрэ а зэманым цIэрыIуагъэкIэ абы къыкIэрымыхуа театр режиссер Мейерхольд Вселоводрэ. Япэм илъэси 4-кIэ дэпсэуа иужь, ар иужьрейм дэкIуэри, 1939 гъэр къэсыху и гъащIэр насыпыфIэу ирихьэкIащ. Ауэ псори зэуэ къэкъутэжащ: и щхьэгъусэр «цIыхубэм и бийуэ къыщIидзри, мыгувэу яукIащ. Езыр абы зы мазэ къудейкIэ кIэлъыпсэуауэ аращ.