Календарь событий

 ФССП-м и Управленэу КъБР-м щыIэм  щагъэлъэпIащ   зигъэпсэхуну  тIысыж  я  лэжьэгъу   Абдуллаев Алий   Магомед и къуэр. Ар КъБР-м   щIыхь   зиIэ    и юристщ, управленэм  къызэгъэпэщыныгъэ-кIэлъыплъыныгъэ  IуэхухэмкIэ, дэфтэрхэмкIэ къызэгъэпэщынымкIэ, цIыхухэмрэ IуэхущIапIэхэмрэ зэрызыкъыхуагъазэхэм хэплъэнымкIэ и къудамэм и унафэщIу щытащ, илъэс 23-м щIигъукIэ къулыкъу ищIащ.  

                                                                           Хъыбарыжь

«Уэзы МураткIэ зэджэ, гущэри…»

Зи щхьэ ямыцIыхурэ зи даущ Iуа лIыхъужь гуейхэм хабжэрт абрэдж хахуэу къекIуэкIа Уэзы Мурат. А щIалэ щхьэмыгъазэм хъыбар куэд теIукIащ. Мыри абыхэм ящыщщ. 

Псыхуаби, Нартсани, Гумкъали, Шэткъали, сытми адыгэ жылэу щытахэм къыдэтIысхьахэр «Мурат къокIуэ» жаIамэ, зэрыгъащтэу хьэргъэшыргъэ зэрыхэгъахуэрт, бжэ-щхьэгъубжэхэр ягъэбыдэрт, «цырхъ» зэхахмэ, жэщкIэ къащтэу къигъэнат.

Зэ еплъыгъуэкIэ тхыдэмрэ иныжьхэмрэ зыкIи зэкIуалIэркъым - иужьрейхэм я лъапсэр таурыхъырщ, IуэрыIуатэрщ. Дэ ди набдзэ нарт эпосым куэду дыщрохьэлIэ абыхэм. Лъэпкъ зэмылIэужьыгъуэхэри абыкIэ зыщытхъужыфынущ. Иджыри къэс къалъытэу щытащ ахэр щымыIа, хъыбархэр ирырагъэщIэрэщIэн щхьэкIэ къагупсыса гуэру. Абы щыгъуэми, зэгуэр апхуэдэ псэущхьэ абрагъуэхэр дунейм тетауэ итщ Инджылым, къахощ пасэрей Iэрытххэм.

Урысейм Мэз хозяйствэмкIэ и федеральнэ IуэхущIапIэм хъыбар зэрызэбгригъэхамкIэ, мэзхэм щаубыд щIыгумкIэ ди къэралыр мы зэманми дуней псом щынэхъ пашэщ.

Пушкиным и лъэхъэнэгъуу щыта япэ адыгэ тхакIуэ СулътIан Къаз-Джэрийрэ Инат Кърым-Джэрийрэ ятеухуауэ иджыри къэс дызыщыгъуазэр мащIэщ.

         Къаз-Джэрий и зэчийм зиужьынымкIэ сэбэпышхуэ хъуащ урыс щIэныгъэлIхэр, тхакIуэ цIэрыIуэхэр. Мыин дыдэу гъэпса тхыгъитIымкIэ Къаз-Джэрий нэрылъагъу къищIащ тхэным зэрыхуэгурыхуэр, зэхэщIыкIышхуэ зэриIэр.

Илъэсым зэ-тIо къуажэм сокIуэжри, тхьэмахуэ хуэдиз сыщыIэщ. Иджыи, махуитI-щы хъуащи къуажэмкIэ сыщыIэщ, Узуняйлэ жылагъуэм и адрей адыгэ къуажэхэми сахуэзэу...

Илъэс 40 хуэдизкIэ узэIэбэкIыжмэ адыгэхэр Тыркум жылагъуэ жылагъуэу адыгэ защIэу къуажэхэм дыщысхэт. ЦIыкIу-ин псори адыгэбзэкIэт дызэрызэпсалъэр, тыркубзэ зыцIутI жыпIамэ къыхэмыхуэу. АрщхьэкIэ нобэ адыгэбзэ зыщIэ цIыкIу Тыркум исыжкъым, адыгэбзэ зыщIэхэми кIуэху хощI.

Сабийм и бынжэ цIыкIур гъууэ къыпыхужа нэужь гущэхэпхэ хуащI. Мыбы кърихьэлIэ хабзэри, езыгъэкIуэкIри бзылъхугъэхэрщ. Гущэхэпхэр сыт щыгъуи здащIыр щIалэм и унагъуэрщ.

Iуэтэж

(ЕтIуанэ Iыхьэ)

А махуэр апхуэдэу иухами, абдеж Iуэхум кIэ щигъуэтакъым. Сэлихьу плъагъум етIуанэ махуэми тригъэзащ. Ар бдзэжьейм хузэгуэпыщэрти, и дзапэ уэрэд тIэкIури щыгъупщэжауэ, Назирэт и гугъуи имыщIу, «къыздэкIуэ» хъыбари хэмытыжу, и нэм щIы имылъагъуу, и дзэхэр зэригъэшхыу кIуэрт и щхьэ хуэгъумэтIымэжу. Абы зыгуэр къыкIэщIэдэIухьатэмэ, пцIы хэмылъу, къызэрыщыхъунур мыпхуэдэу къыщIэкIынт: хэту щытми, Сэлихь зыгуэр къыхурикъуащ, щIыхуэшхуэ Iихыу зигъэбзэхыжа хъунщ…

Шыхэр

        Бадзэуэгъуэм Къэрал Думэр хэплъэжащ «школакIуэхэр лэжьыгъэм егъэсэн зэрыхуейм» теухуа унафэм. Абы къикIыр сабийхэр, я ныбжьым елъытауэ, зэреджэм хуэдэурэ зыгуэр яхуэщIэу ирагъэсэну аращ. Псалъэм папщIэ, щеджэ классхэр зэлъыIуахыу, школ пщIантIэм жыгхэр щыхасэу, езыхэм ягъэув театр теплъэгъуэхэм зэрыщыджэгуну щыгъынхэр яду, тхылъ хъумапIэхэм ядэIэпыкъуу.

ФокIадэм и 15,

мэрем

Демократием и дунейпсо махуэщ. ООН-м и Ассамблее Нэхъыщхьэм къищта унафэм ипкъ иткIэ ягъэувауэ, 2007 гъэ лъандэрэ ягъэлъапIэ.

Дагъыстэным щыпсэу лъэпкъхэм я зэкъуэтыныгъэм и махуэщ

1932 гъэм Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал пединститутыр къызэIуахащ.

2000 гъэм Австралием и къалэ Сидней къыщызэIуахащ ХХVII гъэмахуэ Олимп Джэгухэр. Алыдж-урым бэнэкIэмкIэ абы чемпион щыхъуауэ щытащ Къардэн Мурат.

«Ди лэжьыгъэ нэхъыщхъэ дыдэхэм ящыщщ ди анэдэлъхубзэр хъумэным епхахэр. АбыкIэ ди къалэныр тхуэмыгъэзэщIауэ аращ, ди адэжьхэм тхуахъумэу нобэрей щIэблэхэм къалъэIэса а фIыгъуэр дэ тхуэмыхъумэмэ. Езы адыгэбзэм и гугъу пщIымэ, абы и лъэкIыныгъэр, лантIагъэмрэ и дахагъэмрэ, и  кууагъымрэ и зэфIэкIымрэ къыпхуэмыIуэтэным хуэдизу инщ. «Уэ  лIы ухъумэ, сэ шы сыхъунщ», -  жыхуиIэм хуокIуэ  ди адыгэбзэм и щытыкIэр. Ар лэжьэнущ,  бзэ къарууфIи хъунущ, зыгъэлэжьэн игъуэтмэ».