Календарь событий

26 сентября 2023

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэм и Указ

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм Коррупцэм щыпэщIэтыным теухуа лэжьыгъэр зэщIэзыгъэуIуэ комиссэу Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэм 2019 гъэм дыгъэгъазэм и 30-м къыдигъэкIа Указ №149-УГ-мкIэ къащтам зэхъуэкIыныгъэ хэлъхьэным и IуэхукIэ

ЗагъэпщкIуми нэрылъагъущ

Мащэ кIыфIхэм (черная дыра) япэ дыдэу ятетхыхьар физикэм и къудамэ телъыджэу «теорие относительности» зыхужаIэр къэзыгупсыса еджагъэшхуэ Эйнштейн Альбертщ.
Астрофизикхэр мы зэманым зэрегупсысымкIэ, мащэ кIыфIхэр – уахэм зыщызыудыгъу, IэщIыхьар зыIэщIэзымыгъэкIыж, и зэхэлъыкIэмкIи зэманыр зэрыщекIуэкIымкIи зихуэдэ щымыIэ къэщIыгъэ шынагъуэщ. Пкъыгъуэу зыщIилъафэм щыщ гуэри къызэримыутIыпщыжым и мызакъуэу, нэхур зыдз фотон нэгъунэ къызэрыIэщIэмыкIыжыфым и зэранкIэ, зи гугъу тщIы къэщIыгъэхэр здэщыIэри зэгъэщIэгъуейщ. 

Дунейм фызыфI нэхъ мылъкушхуэ щыIэкъым

Хэкум, хъыджэбзыфIкIэ еджэу зы хъыджэбзрэ  щIалэфIкIэ еджэу зы щIалэрэ исти, а щIалэфIыр хъыджэбзым пылът. ХъыджэбзыфIым жиIащ жи:

- Иджы, сымыфIми, жылэм тхьэразэ къахухъу, фIыуэ сагъэIуащ, ауэ сэ уэ сыныбдэкIуэкIэ сэ си фIагъи уэ уи фIагъи абыкIэ зэхэгъэкIа хъунукъым. Уэ мор жыхуэпIэм сэ сыдэкIуэнщ, сэ мор жыхуэсIэри уэ къашэ…

- Хъунщ, - арэзы хъуащ щIалэр.

Куэдым хуэIэкIуэлъакIуэ

Налшык и «Золушка» сабий сад №49-м илъэс куэд щIауэ гъэсакIуэу щылажьэ Егъуэж Мадинэ цIыкIухэр фIыщэу зэрилъагъум къыдэкIуэу нэгъуэщI куэдми хуэIэрыхуэщ. 

Дэныр бзылъхугъэм йокIу

Къэшэж - Шыбзыхъуэ Иннэ Иджырей модэмкIэ лицейм щеджащ, Iупхъуэхэр щид и IуэхущIапIэ цIыкIу къызэригъэпэщауэ, и псэм дыхьэ IэщIагъэм гурыфIыгъуэ къыхех. Щыгъын дынырщ нэхъапэкIэ зызыхуигъэсар, ауэ Iупхъуэхэрщ нэхъыбэу идыр. «Щхьэ абы удихьэха?», - жыпIэмэ, «сыунэгуащэщи», - жи. Унэр игъэщIэрэщIэну, Iэхуитлъэхуит ищIыну фIэфIщ. 

ЛIыжь цIыкIумрэ дыгъужьымрэ

Зы жэщи дэкIыртэкъым а дыгъужьым унагъуэ гуэр имыгъэунэхъуу. Е зы мэл ихьынт, е зы жэм иукIынт. Арати, есар гугъукъэ, жэщ мазэхэ кIыфIу зыкъыхуигъазэри, щхъуэжьыр къуажэм къыдыхьащ, хадапхэхэр нызыхиущыхьщ-къызэхиущыхьри, зы чэт цIыкIу къигъуэтащ, мэл зыбгъупщI щIэту.

НэхулъэфI дахэр зи фIыщIэхэр

ГуфIэгъуэ гуэрым дыхэту цIыхухъухэм я псалъэмакъ зэхэтхащ. Ахэр тепсэлъыхьырт ди къэралым Украинэм щригъэкIуэкI дзэ 1уэху хэхам. 

Данэр узыншагъэмкIэ сэбэпщ

Данэ щэкIыр къыщыунэхуар ирахьэлIэ ди эрэм ипэкIэ 3630 гъэм. Абы щыгъуэ Китайм щагъэхъуу зрагъэсауэ щытащ тутей хьэпIацIэр. Абы щыхьэт техъуэу къалъытащ Китайм къыщагъуэтыжа, хьэдэтепхъуэу къагъэсэбэпауэ щыта данэ щэкIхэр. Хэбгъэзыхьмэ, данэ щэкIыр къагъуэтын ипэжкIи Китайм къыщагъуэтат данэ Iуданэхэр. 

Олимп Джэгухэр дапщэщ къыщыунэхуар?

Пасэрей тхыдэтххэм къызэрагъэлъагъуэмкIэ, япэ Олимп джэгухэр екIуэкIауэ щытащ ди эрэм и пэкIэ 776 гъэм. Ахэр ехьэлIауэ щытащ пасэрей олимп тхьэхэм. Джэгухэр щекIуэкIырт Пасэрей олимпым и губгъуэхэм. ЛIэщIыгъуэ 12-м зэрынэхьэс зэман дэкIауэ, ди эрэм и 393 гъэм Олимп джэгухэр къагъэувыIауэ щытащ урым пащтыхь Феодосие и унафэкIэ. Мажусий диным епха Iуэхугъуэу хъуар IэщIыб ящIырт. 

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Правительствэм и Унафэ

 2023 гъэмрэ планкIэ 2024, 2025 гъэхэм я лъэхъэнэмрэ курыт щIэныгъэ щрагъэгъуэт IэнатIэхэм унафэщIым гъэсэныгъэмкIэ, сабий жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм ядэлэжьэнымкIэ и чэнджэщэгъухэм я лэжьыгъэр къызэгъэпэщыным хуэгъэза Iуэхухэр финансхэмкIэ щIэгъэбыдэным трагъэкIуэдэну я пщэ далъхьэжахэм ахъшэкIэ зыщIэгъэкъуэн мурадкIэ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и республикэ бюджетым и нэгъуэщI бюджет зэхуаку трансфертхэр муниципальнэ район, къалэ округхэм я бюджетхэм ятегуэшэным теухуауэ

НОБЭ

ФокIадэм и 26,
гъубж

Ядернэ Iэщэр гъэкIуэдыжыпэным щIэбэныным и дунейпсо махуэщ
НэгъуэщI къэралыбзэхэм я европэпсо махуэщ
1947 гъэм
къалъхуащ усакIуэ, публицист цIэрыIуэ, КъБР-м щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, «Эльбрус» тхылъ тедзапIэм адыгэбзэмкIэ и къудамэм и унафэщI Джэрыджэ Арсен.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ, махуэм хуабэр градус 15 - 18, жэщым градус 14 щыхъунущ.