Календарь событий

07 декабря 2023

Спорт хъыбархэр

БэнэкIэ хуит

ФIыкIэ зыкърагъэцIыху

Къэбэрдей-Балъкъэрым СпортымкIэ и министерствэм и пресс-IуэхущIапIэм къызэритамкIэ, къэралым и къалащхьэм и «Олимпийская деревня-80» спорт комплексым иджыблагъэ щекIуэкIащ Мэзкуу бэнэкIэ хуитымкIэ и чемпионат. Абы щызэпеуащ къэралым и щIыналъэ зыбжанэм щыщ спортсменхэр.

IэфIу, къэуату щIакхъуэ

ЗэрыхуагъэфащэмкIэ, Пасэрей Мысырым щIакхъуэ щагъажьэу щIадзащ ди эрэм и пэкIэ 5-нэ лIэщIыгъуэм. Зыгуэрым зэрымыщIэкIэ хьэку дакъэм къытринат псыкIэ зэхэщIа хьэжыгъэр – ар игу къыщыкIыжам хупцIынэр дахэу тэджат. Абдежым къыщыгурыIащ хупцIынэ гъэтэджакIэ гъэжьар зэрыкъэуатым. Пасэрей Мысырым щIакхъуэм пщIэшхуэ щыхуащIырт. Тхыгъэм деж ар дыгъэр къызэрагъэлъагъуэ иероглифымкIэ къыщагъэлъагъуэрт - хъурейм и кум зы IэпапIэ иIэу.

ГъэщIэгъуэну къызэдожэ

Ди зэманым спортым къыхохьэ лIэужьыгъуэ гъэщIэгъуэнхэр. Апхуэдэщ, туфлъэ лъэдакъэ тету бзылъхугъэхэр зэдэжэныр. Уеблэмэ абыкIэ дунейпсо рекордхэри ягъэувыну хунэсахэщ. Лъэдакъэ лъагэ тет бзылъхугъэхэр зохьэзохуэ, а лъэдакъэр спортым зэран хуэмыхъуу къалъытэу. Спорт лIэужьыгъуэм цIыху куэд зыIэпишэну хунэсащ. Апхуэдэ зэдэжэм и хабзэщ сантиметри 7 мынэхъ лъахъшэ лъэдакъэ утетыныр. Языныкъуэ къэралхэм илъэс къэс зэдэжэр зэхаублэ икIи спортсмен щэ бжыгъэхэр хэту ирагъэкIуэкI.

ГъэщIэгъуэнщ мы уэсыр

Американ щIэныгъэлI Либбрехт Кеннет уэс налъэхэм я тхыпхъэ 35-рэ къибжащ. Японием щыщ профессор Никайя Укихиро тхыпхъэ 4-рэ щыIэу жеIэ. Метеорологхэу Магоно Чожирэ Ву-Ли Чунгрэ уэс налъэхэр зэтепщIыкIыу жаIэ тхыпхъэ 81-уэ. Тхыпхъэхэм я щIыкIэр нэхъыбэу елъытащ температурэм. Псом нэхъ дахэу тхыпхъэ къищIу жаIэ градус 15 щIыIагъ щыщыIэм деж. Уэс налъэ гъущэр, уэс псыфым къыщхьэщокI, абыхэм языхэзми и кум сабэ зэрырищIэмкIэ. ЩIылъэм щехуэхкIэ а сабэ цIыкIум и хъуреягъкIэ мыл къещI. А мыл къищIым и теплъэрэ и тхыпхъэрэ хъунур елъытыжащ хьэуам иIыгъ щIыIагъымрэ псыIагъымрэ, жьым и хуабжьагъым. Уэс налъэхэр щIым къох хуэму - сыхьэтым къриубыдэу километр иримыкъу хуэдизкIэ.

Зэманым къигъэув хабзэхэр

СвязымкIэ, хъыбарегъащIэ Iэмалхэмрэ цIыхубэ коммуникацэхэмкIэ Урысей къулыкъущIапIэм и Управленэм Кавказ Ищхъэрэ Федеральнэ щIыналъэм щиIэ къудамэм зэпэIэщIэу семинар къызэригъэпэщащ КИФЩI-м и хэгъэгухэм я хъыбарегъащIэ IэнатIэхэм я унафэщIхэм папщIэ.

Зауэ лъэхъэнэм

Зауэ гъуэгуанэр кIыхьащ икIи гугъуащ. ПсэзэпылъхьэпIэ мащIи иришакъым абы ХьэфIыцIэ Хьэзиз. Краснодар, Кърым, Севастополь, Керчь, Сапун-Бгы, Бодайскэ куэбжэ… Зауэ гуащIэ щекIуэкIащ а щIыпIэхэм. Ахэр игу къыщигъэкIыжкIэ, Хьэзиз и нэпсыр къыфIекIуэрт. Ар цIыху быдэт, жыру япсыхьа фIэкIа умыщIэну, къэдзыхэу аратэкъым, атIэ къэзыгъэхашэр зауэ гуащIэхэр щекIуэкIа щIыпIэхэм лъэ увыпIэ умыгъуэту щикъухьа сэлэт тхьэмыщкIэхэм я хьэдэхэм ящхьэщыта гъуэз фIыцIэмрэ гынымэ гуащIэмрэ къыщIихьэжри, гынымэ дыджыр и Iум кърихьэжати аращ.

Шэху уэздыгъэ

Гъэ еджэгъуэщIэм и кIэм курыт школхэр литературэ зэхьэзэхуэ гуэркIэ куейм дыщызэхашат. МыпIащIэурэ къызэщIэуфIыцIэщ, шэджагъуэхуэкIуэу зихъу-зилъри, щыблэшхуэкIэ зэщIэчэ уафэгъуагъуэ уэшхыу зыкърикIутащ уафэ уэндэгъум. Дызэрыс стадионым и тетIысхьэпIэхэр нэщI хъууэ хуежьат, уафэр лэгъупыкъу куэщIым зигъафIэу къыщигъуэлъхьэжам.

- Зыри зэхэпхыжыркъэ?! - къаджэм, и Iэ-и лъэ ищIурэ си классэгъу щIалэ цIыкIу, тхылъ щхъуантIэ гуэр иIыгъыу, къызбгъэдохьэ. - Мис уи япэ увыпIэр, уэ жыжьэ ущыIэти, сэ…

Я фэеплъыр ягъэлъапIэ

Урысей гвардием и управленэу КъБР-м щыIэм и лэжьакIуэхэмрэ Ветеранхэм я советым щыщхэмрэ НКВД-м и 11-нэ дивизэм и 278-нэ фочауэ полкым и зауэлI мыцIыхуитIым, Хэку зауэшхуэм и илъэсхэм къалэр яхъумэу хэкIуэдахэм, я фэеплъым деж удз гъэгъахэр щагъэтIылъащ.

Чемпионатым и етIуанэ медаль

Азербайджаным и къалащхьэ Баку иджыблагъэ щекIуэкIащ дзэм къулыкъу щызыщIэхэм спорт бэнэкIэ лIэужьыгъуэхэмкIэ я 36-нэ дунейпсо чемпионат. Абы щызэпеуащ къэрал 18-м я спортсмен 200-м щIигъу.

Май щIыналъэм гъуэгухэр щызэрагъэпэщыж

«ГъуэгуфI шынагъуэншэхэр» лъэпкъ пэхуэщIэм (проектым) и фIыгъэкIэ 2023 гъэм Май щIыналъэм Iуэхугъуэ хъарзынэхэр щызэфIагъэкIащ. Жылагъуэ-экономикэ зыужьыныгъэм дежкIэ мыхьэнэшхуэ иIэщ гъуэгу зэIузэпэщхэм, абыхэм зыкъомкIэ елъытащ цIыхубэм я щыIэныгъэри. Апхуэдэу, лъэпкъ пэхуэщIэм и фIыгъэкIэ, Май щIыналъэм и жылагъуэ зыбжанэ зэпха Шэрэджыпсым телъ лъэмыжми, Май къалэ - Заречнэ - Новоивановскэ жылэхэр зэпызыщIэ гъуэгуми я зэгъэпэщыжыным лэжьыгъэшхуэ иращIылIащ.

Хъыджэбзыр щIэныгъэ хуей?

Урысей школхэм 2023 гъэм и фокIадэм щегъэжьауэ, гъэунэхуныгъэ щIыкIэу щаджын щIадзащ «семьеведение» зыфIаща дерсыщIэр. ДызыхуэкIуэ илъэсым ар школ программэхэм хагъэхьэнущ.

НОБЭ

Дыгъэгъазэм и 7, махуэку

♦ЦIыхухэр къызэрырашэкI авиацэм и дунейпсо махуэщ

♦Урысейм и Дзэ-Хьэрш Къарухэм я инженер-авиацэ къулыкъум и лэжьакIуэхэм я махуэщ

♦Къэрал Эрмитажыр къыщызэрагъэпэща махуэщ

♦1725 гъэм Петербург щызэхэтащ Урысейм щIэныгъэхэмкIэ и академием и япэ зэхыхьэр.

♦1958 гъэм РСФСР-м и тхакIуэхэм я япэ съездыр къызэIуахащ.

 

Дунейм и щытыкIэнур