Календарь событий

ХоккеймкIэ Жэщ лигэм хыхьэу иджыблагъэ Сочэ къалэм щекIуэкIащ а спорт лIэужьыгъуэм дихьэххэм я 8-нэ урысейпсо зэхьэзэхуэ. Къэбэрдей-Балъкъэрым и «Налшык» командэм абы етIуанэ увыпIэр къыщихьащ. Зэпеуэм и саугъэтхэм щIэбэн хабзэщ къэралым и щIыналъэхэм ящыщу 81-м я команди 198-рэ, псори зэхэту спортсмен 3900-рэ.

Хэку зауэшхуэм цIыхум къахуихьа гузэвэгъуэмрэ ТекIуэныгъэм къарита гушхуэныгъэмрэ пхуэмыIуэтэщIыну инщ. Ар зи нэгу щIэкIахэм, абы ижь бзаджэр зылъэIэсахэм нобэр къыздэсым къаIуэтэж а лъэхъэнэхэм цIыхубэр зыхэта бэлыхьлажьэм, къахуихьа щыщIэныгъэхэмрэ хэщIыныгъэхэмрэ я гугъур. Ар икIи гурыIуэгъуэщ – мелуан пщIы бжыгъэкIэ цIыху гъащIэр зэщIэзыкъуа зауэжьым имыгъэгуIа, ар зи унэ имыхьарэ зи лъэпкъ хэмыIэбарэ къэгъуэтыгъуейщ. Щхьэж хузэфIэкIыр хилъхьэу, ТекIуэныгъэр гъунэгъу къызэращIыным цIыху цIыкIур телэжьащ, езыхэм я псэр халъхьэми, къащIэнэ щIэблэм я дунейр мамыр зэрыхъуным щIэхъуэпсу илъэсхэр ягъэкIуащ.

КъБР-м и суд приставхэм фигу къагъэкIыж дзэ Iуэху хэхам щыIэ цIыхухэм­рэ дзэ къулыкъущIэхэмрэ мылъку гуэр япшыныну хуагъэуву къащта унафэ псори къызэтрагъэувыIэн зэрыхуейр. 

Я мурадыр къайхъулIакъым

ЩIыпIэм щыпсэу цIыхуитIым Урысей МВД-м Аруан районым щиIэ къудамэм Iэпхъуэшапхъуэ IуэхухэмкIэ и IэнатIэм и лэжьакIуэр IулъхьэкIэ къыдахьэхыну зэрыхэтар Урысей ФСБ-м и управленэу КъБР-м щыIэм и лэжьакIуэхэм, къэлъыхъуэныгъэхэр ирагъэкIуэкIыу къызэ­паудащ. Ахъшэр иратынут Украинэм щыпсэу цIыхуитIым хабзэншагъэкIэ Урысей Федерацэм и гражданствэ хуа­щIын папщIэ. 

Куэд, псом хуэмыдэу къызыхэкIа лъэпкъыр фIыуэ зылъагъу щIалэгъуалэр, щыгъуазэщ «Gukhel» («Гухэлъ») телефон гуэдзэным (приложенэм). Ар къызэрызэрагъэпэщрэ илъэсищым нэблэгъащ. «Лъапсэ» ютуб каналыр зыщIари «Гухэлъыр» зейхэращ, къуажэ гъащIэр къыщыгъэлъэгъуа нэтынхэращ абы нэхъ зытригъащIэр. Ди республикэм и къуажэ зыбжанэм трахащ, адрейхэр Адыгейм, Къэрэшей-Шэрджэсым я жылэхэщ. «Гухэлъ» гуэдзэныр къыщызэIутхым гуращэу тщIар куэд хъурт, къызэрыщIэддзари «Нарт хэку» лэжьыгъэшхуэрт, нарт хъыбархэм дыкъеджэу. Псори зытеухуэжар адыгэбзэмрэ лъэпкъ щэнхабзэмрэ хъумэнырщи, абы и лъэныкъуэкIэ зыгуэр тхузэфIэкIмэ, къыдэмыхъулIа фIыгъуэ щыIэкъым», - жеIэ «Къэрэкъан» студием и къызэгъэпэщакIуэ икIи и унафэщI Къущхьэ Оксанэ.

Къаруушхуэ зыбгъэдэлъ Америкэм и Штат Зэгуэтхэм я ахъшэри къэралхэм зэрытракъузэ, ахэр жыIэдаIуэ зэращI Iэщэ лъэщуи къагъэсэбэп. Ар я щIэгъэкъуэну ягу иримыхь правительствэхэр традз, къаугъэхэр къагъэхъей, зауэхэр зэхаублэ. АтIэ дэнэ къыздикIар зыми хуимыкIуэту къарууфIэ а долларыр, сыт абы къежьапIэ хуэхъуар? Къэралыр хамэ унафэ къызэрыщIэкIыу долларыр 1785 гъэм бадзэуэгъуэм и 6-м США-м и лъэпкъ ахъшэу уващ.

Адыгэ пшынауэ Iэзэ, КъБР-м и цIыхубэ артист Къуэдз Абубэчыр (Михаил) и сабиигъуэм щегъэжьауэ пшынэр и Iэпэгъущ. Къуэдзым игъэсащ пшынауищэм щIигъу, абыхэм къахэкIащ республикэм и гулъытэ зыхуагъэфэщахэри. Къуэдзыр сабийхэр пшынэм хуэгъэсэнымкIэ УФ-м и «Макъамэ» ансамблым и художественнэ унафэщIщ.

«Кинокавказ-2024» IV Кавказ Ищхъэрэ щIалэгъуалэ кинофестивалым и къэпщытакIуэхэр IущIащ республикэм и хъыбарегъащIэ IэнатIэхэм я журналистхэм.

«Роснефть» компаниемрэ экологиер егъэфIэкIуэным телажьэ урысей щIэныгъэлIхэмрэ илъэси 4 ипэкIэ къызэдащтауэ щытащ дунейм и гъунэ Арктикэм щыIэ псэущхьэхэмрэ къуалэбзухэмрэ хъумэным теухуа программэ щхьэхуэ. Мыр къыхэгъэщыпхъэщ - мы IуэхущIапIэм апхуэдэу и нэIэ тетщ къэралым и псыежэххэм я къабзагъыр хъумэнымрэ абы хэс бдзэжьейхэр гъэбэгъуэжынымрэ. Абы теухуа лэжьыгъэшхуэ ди республикэми щрагъэкIуэкIащ.

ГъукIэ-Мэремкъул Маринэ

Новеллэ

Хэку зауэшхуэм и гъуэгуанэ кIыхьыр и пэм къыщыщIэдзауэ и кIэм нэс езыхьэкIа си адэшхуэ ГъукIэ Бан фэеплъ хузощI.  

Адыгэбзэм пыщIа Iуэхухэмрэ абы хэлъ лъэпощхьэпохэмрэ я унафэ зыщIыфынур уэрамым щытепсэлъыхьхэрауэ къыщIэкIынкъым, атIэ къэрал къулыкъущIэхэмрэ IэщIагъэлIхэмрэщ. ЧэнджэщакIуэхэр куэдыIуэ щыхъуа мы лъэхъэнэм зэдэIуапхъэр щIэныгъэлIхэращ. Нобэ зэрыт щытыкIэм топсэлъыхь филологие щIэныгъэхэм я доктор, профессор БакIуу Хъанджэрий:

Накъыгъэм и 22, бэрэжьей

♦Биологие зэмылIэужьыгъуагъэм и дунейпсо махуэщ

♦1914 гъэм къалъхуащ адыгэхэм къахэкIауэ Тыркум щыпсэухэм ящыщ спортсмен, Европэм бэнэкIэ хуитымкIэ и чемпион, 1948 гъэм екIуэкIа Олимп джэгухэм дыжьын медаль къыщызыхьа Джандемыр (Гугъэв) Адыл.

♦1946 гъэм къалъхуащ филологие щIэныгъэхэмкIэ доктор, ЩIДАА-м и академик Озбек (Едыдж) Батырай.

Дунейм и щытыкIэнур