Календарь событий

15 июля 2024

IэнатIэр ирагъэфIакIуэ

ЦIыхухэм япэ дэIэпыкъуныгъэхэр щыхуащIэ медицинэ IуэхущIапIэхэр къэгъэщIэрэщIэжынымкIэ программэр республикэм жыджэру щагъэзащIэ. Абы ипкъ иткIэ щIыналъэхэм щыIэ апхуэдэ IэнатIэхэм щрагъэкIуэкI лэжьыгъэм зыщигъэгъуэзащ КъБР-м узыншагъэр хъумэнымкIэ и министр Къалэбатэ Рустам.
Мы илъэсым а программэм хыхьэу узыншагъэр хъумэнымкIэ IэнатIэм и IуэхущIапIэу 7 яухуэ, 15-м зэгъэпэщыжыныгъэ лэжьыгъэхэр щрагъэкIуэкI.

Зыужьыныгъэм и гъуэгукIэ

Налшык къалэм щIыпIэ унафэр щызехьэнымкIэ и IуэхущIапIэм къыхилъхьауэ щыта жэрдэмхэм ящыщщ Къалэм зегъэужьынымкIэ институтыр. ЩIалэгъуалэ защIэу зэхэт мы гупым пIалъэ кIэщIым къриубыдэу яхузэфIэкIащ къалэдэсхэри, щIыналъэм щыпсэухэри, хьэщIэу къакIуэхэри Налшык зыгъэдахэмрэ щIэдахэмрэ ехьэлIа IуэхугъуэхэмкIэ къыдихьэхын. А гупым хэтщ къалэ псэукIэр егъэфIэкIуэнымкIэ IэщIагъэлIхэр, щэнхабзэ икIи гъуазджэ лэжьакIуэхэр, дизайнымрэ хъыбарегъащIэ IэнатIэмрэ япыщIа IуэхущIэхэр.

Зэманым ипэ ища щIэныгъэлIхэр

ГъэщIэгъуэнщ

ПщылIхэр къыщIедзыж… пщыуэ

ГъэщIэгъуэнщ

Пэжыгъэ

Урысейм и ТхакIуэхэми Журналистхэми я зэгухьэныгъэхэм хэт, щIэныгъэ куу зыбгъэдэлъ, зи анэдэлъхубзэр нэгъэсауэ зыщIэ Къэрмокъуэ Хьэмид адыгэ IуэрыIуатэр фIыуэ зэрилъагъум, куууэ зэрищIэм и щыхьэтщ зэригъэзэхуэжу абы дунейм къытригъэхьэжа хъыбар гъэщIэгъуэнхэри. Абыхэм ящыщщ мыбдежым къыщытхьынури. 

Къаншуей щIыпIэцIэхэр

ЩIыпIэцIэхэм илъэс куэдкIэ елэжьа Мурзаев Э. М. зэритхащи, «Иджырей гъащIэр уи нэгу къыпхущIэгъэувэнукъым узыщыпсэу щIыпIэм и фIэщыгъэцIэхэм ущымыгъуазэу, умыцIыхуу, сыт щхьэкIэ жыпIэмэ дэнэкIэ дгъазэми, ахэр дэ ди гъуэгугъэлъагъуэщ, ди сабиигъуэр къызыхэщыж, дигу къэзыгъэкIыж Iуэхугъуэщ». Урыс тхакIуэшхуэ Паустовский К. зэрыжиIащи: «А фIэщыгъэцIэхэм ящыщ дэтхэнэми къыбжаIэж а щIыпIэм щыпсэуа, щыпсэу лъэпкъхэм я тхыдэр, я псэукIар, яIа лэжьыгъэр, яхэлъа хьэл-щэныр, къадэгъуэгурыкIуа хабзэр». 

Етухэр музейхэм щахъумэ

Подмосковье щыIэ «Этномир» зыгъэпсэхупIэр Урысейм щынэхъ ин дыдэщ. Абы и хъугъуэфIыгъуэхэм ящыщщ пасэрей етухэм я музей гъэщIэгъуэныр. НэхъапэIуэкIэ ди къэралым ету нэхъыбэ дыдэ щызэхуэхьэсауэ къалъытэрт Мстиславский Джон и уней музейуэ Ярославль щыIэм. «Музыка и время» музейм макъамэ Iэмэпсымэхэм нэмыщI, щIэлъщ ету 300-м щIигъу. ЕтIуанэт Переславль-Залесскэм щыIэ музейр – ету 250-рэ щахъумэ. Абы щIэлъхэр лIэужьыгъуэурэ зэхэгъэщхьэхукIащ: мафIэкIэ къагъэплъхэр, шыгуным къыхэщIыкIахэр, фIамыщI зэрылъхэр, бахъэкIэ лажьэхэр, спирт зракIэхэр, газ, электрическэ етухэр.

Дэрбзэр Iэзэ

Дэрбзэр, егъэджакIуэ Багъ Iэзидэ КъБКъУ-м дизайнымкIэ и колледжыр къиухауэ Дзэлыкъуэкъуажэ и курыт еджапIэ №1-м щылажьэ гупжьейм дэрбзэр Iуэхум щыхуегъасэ. 
Iэзидэ иджыри цIыкIуу дэрбзэр IэщIагъэм дихьэхащ. И анэр Дзэлыкъуэкъуажэ дэт мэкъумэш колледжым щылажьэрти, абы кIуэуэрэ IэпэIэсэ хъуащ. Сабийм зегъэужьынымкIэ «ДыгъафIэ къалэ» академие Налшык дэтым модэмкIэ иIэ театрым ишэурэ, дэрбзэр лэжьыгъэм нэхъри дригъэхьэхащ. 

Гъуэгуанэшхуэ къызэпызыча

«КIуэкIуэ Валерэ зыгуэр еупщIауэ щытат: «Сыт уи дежкIэ «Кабардинка»-р? - жиIэри. Жэуапыр кIэщIт, ауэ купщIафIэт: «Ар лъэпкъым и набдзэщ». Адыгэхэр дызэрыгушхуэ къэфакIуэ гупым и лэжьыгъэр япэу зэтезыубла артистхэм яхэтащ Алэкъей Мухьэмэд.

НОБЭ

Бадзэуэгъуэм и 15, блыщхьэ

ЩIалэгъуалэр IэпщIэлъапщIагъэм хуэгъэсэным и дунейпсо махуэщ
1939 гъэм
Бахъсэн, Аруан, Iуащхьэмахуэ щIыналъэхэм район газетхэр къыщыдэкIыу хуежьащ.
1924 гъэм къалъхуащ къэрал лэжьакIуэ, Урысей Федерацэм щIыхь зиIэ и юрист Шакъ Беслъэн.
1929 гъэм
къалъхуащ IуэрыIуатэдж, литературэдж, критик, филологие щIэныгъэхэмкIэ кандидат, профессор Пщыбий Инал.