Календарь событий

Бахъсэн къалэм хъыбар дахэ иджыблагъэ къикIащ. «Егъэджэныгъэ» лъэпкъ проектым ипкъ иткIэ Бахъсэн къалэм и хьэблэщIэм сабий 1224-рэ зыщIэхуэн еджапIэм епха ухуэныгъэхэр щызэфIагъэкIащ.

19-нэ лIэщIыгъуэм зэфIэува адыгэ просветительствэм хэлъхьэныгъэфIхэр хуэзыщIахэм ящыщ зыщ Къаз-Джэрий СулътIан. Карабинернэ полкым къулыкъу щищIэн къыщIидзэри, ар иужькIэ офицер къалэнхэр игъэзащIэу щыIащ Бытырбыхуи, Кавказ-бгырыс эскадрон ныкъуэми хэтащ, Нижегородскэ драгун полкым, Кубань къэзакъ полкым къулыкъу щищIащ. Иужь дыдэ илъэсхэм генерал-майор цIэр иIэу ар Кавказ линием и штаб нэхъыщхьэм и канцелярием дунейм ехыжыху щылэжьащ.

Адыгэхэм цIыху цIэрыIуэ куэд къахэкIащ, нэгъуэщI лъэпкъхэм щыщхэри къатетхыхьу. Апхуэдэу нобэ тхыгъэ зыбжанэ зэддзэкIауэ къытыдодзэ. Тхыгъэхэр зыхуэгъэзар Къэбэрдей-Балъкъэрым и цIыхубэ артист, Абхъаз Республикэмрэ Урысей Федерацэмрэ гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ я лэжьакIуэ Даур Аслъэнщ. Абы и уэрэдхэр дунейм къызэрытехьэрэ цIыхум фIыуэ ялъэгъуауэ нобэр къыздэсым йокIуэкI.

«Шэрджэс уэрэдищ»

Ди лъахэгъухэр, къапщтэмэ, Совет Союзым и цIыхубэм хуэдэу, Хэкум зауэ къезыщIылIахэмкIэ леймыгъэгъут, щIыналъэр нэхъ щIэхыу бийм къызэрыIэщIагъэкIыжыным дэтхэнэми хузэфIэкI хилъхьэу цIыхухэр зэкъуэуват. Абы щыхьэт техъуэхэм ящыщ зыщ 2-нэ гвардейскэ дивизэм и унафэщIым и къуэдзэ Пилипенкэ КъБАССР-м и обкомым и япэ секретарь КIумыхъу Зубер къыхуитха письмор. «ФIэхъус изох узипашэ лъэпкъ хахуэм! - дыкъыщоджэ тхыгъэм. - Дэ игъащIэкIи тщыгъупщэнукъым фи республикэм, абы щыпсэу цIыху гуащIафIэхэм ди зауэлIхэм къыхуащIамрэ лъэкI къамыгъанэу къызэрыддэIэпыкъуамрэ.

Дыкъэзыухъуреихь дунейр

ШыщхьэуIуми хуэбэнкIэ хузэфIэкI къигъанэркъым. Махуэм ику иту а градус 30-р иIыгъщ, пшапэр мащIэу къэщIыIэтыIэ пэтми. Дунейм и щытыкIэ зызыхъуэжым ди щIыналъэм щымыIа псэущхьэ къэзылъэтыхь, хьэпщхупщ жыпIэми дызэмыса гуэрхэр къыщытхуихь щыIэщ.

Къэрал Думэм адэ-анэмрэ сабиигъуэмрэ я хьэкъыр хъумэнымкIэ и комитетым и унафэщIым и къуэдзэ Милонов Виталий бадзэуэгъуэм и 9-м «Псалъэр Мэзкуущ» радиом щита интервьюм гупсысэ гъэщIэгъуэн щыIэщIэкIащ. «Тырку сериалхэр Урысейм къыщагъэлъэгъуэну хуимыту унафэ къэдвгъащтэ», - жиIэри, гупыж ищIащ депутатым. Иджы абы зэры-Урысейуэ топсэлъыхьри, дэри жаIэм девгъэдаIуэ.

ШыщхьэуIум и 15, махуэку

♦Археологым и дунейпсо махуэщ

♦1855 гъэм къалъхуащ адыгей усакIуэ, джэгуакIуэ Теувэж Дзыгъуэ.

♦1898 гъэм къалъхуащ Шэрджэсым и япэ егъэджакIуэ, ГуащIэдэкI Бэракъ Плъыжь орденыр зыхуагъэфэща Уэхъутэ Хьэсэн.

♦1907 гъэм къалъхуащ тхакIуэ, полковник КIыщокъуэ Рашид.