Календарь событий

                   Къэбэрдей-Балъкъэрым Транспортымрэ гъуэгу хозяйствэмкIэ и министерствэм иджыблагъэ къызэритамкIэ, «ГъуэгуфI шынагъуэншэхэр» лъэпкъ пэхуэщIэм и фIыгъэкIэ, республикэм щызэрагъэпэщыжащ спорт ухуэныгъэхэм ухуэзышэ автомобиль гъуэгухэр. 2024 гъэм апхуэдэ лэжьыгъэхэр щIыпIихым щрагъэкIуэкIащ. Абыхэм хуэкIуэ гъуэгухэм псоми зэхэту километр 33-м нэблагъэ я кIыхьагъщ.

                          Урысей Федерацэм и ДОСААФ-м и Къэбэрдей-Балъкъэр щIыналъэ къудамэм Iуэхугъуэ куэдым хуэщIа и центру цIыхухэр зауэ хуэIухуэщIэхэм щыхуагъэхьэзырым, дзэ-хэкупсэ гъэсэныгъэ щыхалъхьэм зэпеуэ къыщызэрагъэпэщащ иджыблагъэ.  Центрым нэщанэ еуэным хуэщIа и пэшым щекIуэкIащ Урысейм и Хьэуа флотым и махуэмрэ дзэ Iуэху хэхам хэтхэмрэ я щIыхькIэ зэхаша, «Ворошиловский стрелок» зэхьэзэхуэр. 

Арщыданрэ Александровскэ станицэмрэ зэпызыщIэ автомобиль зекIуапIэр (километр 12 и кIыхьагъщ) къызыхуэтыншэу зэгъэпэщыжыным ехьэлIа лэжьыгъэхэр и кIэм нагъэблэгъащ.

Гъуэгум ехьэлIа Iуэхум 2024 гъэр къызэрихьэу щIадзащ. БлэкIа мазэ бжыгъэм къриубыдэу IэщIагъэлIхэр къапэщылъ къалэным и нэхъыбэм пэлъэщащ, къэдгъэлъагъуэмэ, автомобиль зекIуапIэм и лъабжьэр ягъэбыдащ, машинэ зекIуапIэм зрагъэубгъури, асфальт тIуащIи тралъхьэжащ. Мы зэманым гъуэгум и щхьэфэм телъын хуей къыкIэлъыкIуэ асфальтри трабзэ.         

Сэральп Мадинэ и арт-центрым щекIуэкIащ «Кавказ в XXI веке. Народный костюм в контексте культурного кода: традиции и современность» зэIущIэ щхьэпэр.

        Большевикхэм (иужькIэ коммунист хъужахэм) тепщэныгъэр зэраубыда щIыкIэмрэ кърикIуахэмрэ ноби цIыхухэр иризодауэ. Девгъэгупысыт абыхэм нобэрей IуплъэгъуэкIэ. 

                        «ПщафIэми къэралыр хузехьэнущ»

                      «Налшык уэрдыхъу гъуэгу» зыфIащам и проектыр зэхэгъэувэным инженерхэр иужь ихьащ.  

Къэбэрдей-Балъкъэрым машинэ зекIуапIэхэм зыщегъэубгъуным теухуауэ республикэм къыщрахьэжьа Iуэхугъуэ нэхъ ин дыдэхэм ящыщу къалъытэ Налшык къалэ лъэныкъуэ псомкIи къыпэзыжыхь «уэрдыхъу гъуэгум» и проектым елэжьын зэрыщIадзар.

Ар зыхуэдэнур зэпэзылъытхэм къызэрабжамкIэ, ухуэныгъэ къызэрымыкIуэм и къалэн нэхъыщхьэр хуэгъэзащ къалащхьэмрэ абы и Iэхэлъахэмрэ автомобилхэр нэхъ щызэтрихьэ щIыпIэхэм а гугъуехьыр ящхьэщыхыным.  

Кавказ Ищхъэрэм Къэрал статистикэмкIэ и управленэм иджыблагъэ къызэритамкIэ, 2024 гъэм и щIышылэ - бадзэуэгъуэхэм Къэбэрдей-Балъкъэрым и ерыскъыпхъэ промышленностым сом меларди 7,8-рэ и уасэ яхуригъэшащ и продукцэм  къыщIэупщIахэм. Ар проценти 121,5-кIэ нэхъыбэщ нэгъабэ и апхуэдэ пIалъэм къриубыдэу яхузэфIэкIахэм нэхърэ.

Дызэрыт илъэсым и мазиблым нэкулъ лIэужьыгъуэу къыщIагъэкIам хагъэхъуащ процент 16,4-кIэ, тхъуцIынэм – проценти 6,8-кIэ, кхъуеймрэ кхъуейлъалъэмрэ – проценти 5,6-кIэ.

      Илъэсищэм щIигъуащ дуней псор зыгъэзджызджа Октябрь революцэ Иныр къызэрыхъурэ. КъухьэпIэ щIэныгъэлIхэм абы фIащар «октябрь переворот»-щ. Ар щыщыIа I9I7 гъэ лъандэрэ зэманыфI дэкIащ икIи куэд къэхъуащ. Абы къыхэкIыу Iэмал хъарзынэ диIэщ къэунэхуауэ щыта властыщIэм и япэ унафэхэм (декретхэм) я мыхьэнэхэм гупсэхуу дахэплъэжыну. 

             «ЩIы хъуреишхуэм и Iыхьэ ханэм,

              Пшагъуэ куэншыбэр къафIыщыптхъащ…»

Урыс уэрэджыIакIуэу япэ дыдэу дунейпсо утыку ихьар Шаляпин Фёдорщ. Ар 1873 гъэм мазаем и 13-м Къэзан къыщалъхуащ.

ФокIадэм и 24,

гъубж

ЧэруанакIуэм и дунейпсо махуэщ

ТхьэкIумэкIыхьым и дунейпсо махуэщ

Кърым Республикэм и къэрал гербымрэ къэрал ныпымрэ я махуэщ       1863 гъэм къалъхуащ уэрэдус, уэрэджыIакIуэ, джэгуакIуэ Сыжажэ Къылъшыкъуэ.

1898 гъэм къалъхуащ Иордание Хьэшимит пащтыхьыгъуэм и Парламентым и унафэщIу, премьер-министру, Сенатым и Iэтащхьэу щыта Хьэбжокъуэ Сэхьид.