Календарь событий

                        Узыгъэгушхуэщ

Мэкъумэш IэнатIэмрэ ерыскъыпхъэм елэжь промышленностымрэ я лэжьакIуэхэм я махуэр Урысей Федерацэм и Президентым и УнафэкIэ 1999 гъэм къыщыщIэдзауэ ди къэралым и щIыналъэ псоми щагъэлъапIэ. 2024 гъэм ар зыхуэзэр жэпуэгъуэм и 13-рщ (мазэм и етIуанэ тхьэмахуэ махуэрщ).

Пасэрей Мысырым и щэнхабзэ фэеплъу дуней псом къыщацIыху, ауэ нэгъуэщI щIыпIэ щымыпсэу цIывым и мывэ сурэтыр къыщIахыжащ Зеикъуэ и зы кхъэлэгъунэхэм.

Къэбэрдей-Балъкъэрым щыIэ Зеикъуэ къуажэм илъэс зыбжанэ хъуауэ археологхэр щолажьэ. Ахэр иджыпсту зэлэжьыр «Зеикъуэ 3» зыфIаща кхъэлъахэм къыщ1ахахэрщ. ЖыпIэ хъунущ иджыблагъэ къагъуэта зы  хьэпшыпым щIэныгъэлIхэр Iэнкун ищIауэ.

ЩIыуэпсым лей хэткъым, псори зэпэшэчауэ, убзыхуауэ къокIуэкI. Ауэ щыIэщ гъатхэм зыщигъэгуви, бжьыхьэм зыщиIэжьи, щIымахуэр щыуэсынши, гъэмахуэ хуабэм цIыху щиукIи. Иджыпсту дызэрыт гъэм и зэманыр къапщтэмэ, бжьыхьэр зыфIэфIыр нэхъыбэщ, гъэмахуэ жьэражьэм иужькIэ псэ тыншыгъуэ къахуехьри. Ауэ щIэныгъэлIхэм жаIэ бжьыхьэ хуабэр нэхъ зэраныжу зэрыщытыр.

Адыгейм, Къэбэрдей-Балъкъэрым, Къэрэшей-Шэрджэсым я щIалэгъуалэр зыхэт гупым (Москва дежщ) я пашэ, Бахъсэн къалэм щыщ Ныр ФатIимэ къыхихар юрист IэщIагъэрщ.

«А бзылъхугъэ цIыкIур хьэлкIэ къуршыпсым ещхьщ: е бгыри къырри пхриудынщи, псыхъуэ дахэ хъунщ е псыхъурей куууэ зиубгъунщ. Ар псы игъущыкIыжхэм ящыщкъым», – щетх Нало Заур Лыкъуэжь Нелли и усэхэр иту япэу (2001 гъэм) къыдэкIа «КъапщIийхэр» тхылъым и пэублэм. ИкIи гугъущ Налом и ужькIэ а бзылъхугъэм хуэгъэза нэгъуэщI псалъэ дахэ къэбгъуэтыну.

КъуийцIыкIуокъуэ Дэгужьыр лIакъуэлIэш бей гуэрт. Мэл, былым, шыбз и куэдIейт. Езы Дэгужьыр икъукIэ залымт, лIыукIт, пелуант, нэхъ шу зэкIэлъыкIуэ, нэхъ шу цIэрыIуэ щымыIэу апхуэдэт.

Газетыр щIыщыIэр абы еджэхэрщ, дауи. Апхуэдэу «Адыгэ псалъэм» и зы къыдэкIыгъуи блэзымыгъэкIхэм ящыщщ Бахъсэн щыналъэм хыхьэ Ислъэмей къуажэм щыщ Къардэн Мухьэмэд. ЩIиджыкIым и мызакъуэу, ар ди автор нэхъ жыджэрхэми ящыщщ икIи и IэдакъэщIэкIхэр ди газетым и напэкIуэцIхэм щIэх-щIэхыури къытохуэ. Мы тхыгъэр и жылэм, и къуажэгъухэм ятеухуащ.

Къэбэрдей-Балъкъэрым щыщ адыгэ пщащэ Пекъу Алинэ иджыблагъэ хузэфIэкIар Урысей Федерацэм и альпинистхэм, цIыхухъухэми цIыхубзхэми, иджыри къэс зыми яхузэфIэкIакъым. Урысейм и тхыдэм щыяпэу, я лъагагъкIэ метр мини 8-м щIигъуу дунейм тет къурш 14-ми я щыгухэм ар ихьащ. Иужьрей дыдэу Алинэ дэкIащ Гималаим щыIэ, метр мини 8,027-рэ зи лъагагъ Шишабангмэ къуршым. А хъыбарыр иджыблагъэ зэбгригъэхащ экспедицэр къызэзыгъэпэща «Seven Summits Treks» компанием.

Жэпуэгъуэм и 11, мэрем

♦Хъыджэбз цIыкIухэм я дунейпсо махуэщ

♦1956 гъэм къалъхуащ полицэм и генерал-майор, КъБР-м щIыхь зиIэ и юрист Кумыщ Мухьэрбий.

♦1958 гъэм къалъхуащ къэрал, жылагъуэ лэжьакIуэ, КъБР-м Тхылъыр фIыуэ зылъагъухэм я зэгухьэныгъэм и Жылагъуэ Советым и тхьэмадэ, республикэм и ЩIыхь тхылъыр зыхуагъэфэща Бекъул Аслъэнбэч.