Календарь событий

Щоджэн Хьэмэдэрэ Мэрзей Нащхъуэ ипхъу Марьянрэ гъащIэм хуэнэхъуеиншэу, насыпыфIэу, лажьэу, гъащIэщIэм декIуу унагъуэ дахэ зэдаухуэри, быниплIи зэдагъуэтыжат.

ГъащIэ щыхъукIэ, гугъуехь куэди абы ущрохьэлIэ. Апхуэдэу, Хэку зауэшхуэр къыщыхъейм, зылI и быну заIэтри, Хэкур яхъумэну кIуащ ди къуажэгъу 246-рэ. 1942 гъэм Шэрэдж Ищхъэрэм щыщу зауэм ираджахэм яхэтащ Щоджэн Хьэмэдэрэ Шондыр Мышэрэ. ЩIалэхэр езыгъажьэхэм ящыщт Щоджэн Хьэмэдэ и щхьэгъусэ Марьяни уэндэгъушхуэу. Шондыр Мышэ зыхэт щIалэхэм къахэкIуэтри, Марьян зыкъыхуигъэзащ:

Сыт Кавказ зауэр къэхъеиным щхьэусыгъуэ хуэхъуар? Дауэ зэрызиубгъуар? Сыт хуэдэу ди лъэпкъыр абы къызэрыхэщыр? А псом теухуа и гупсысэхэмкIэ къыддэгуэшащ тхыдэ щIэныгъэхэмкIэ доктор, профессор, КъБКъУ-м этнологиемрэ КъБР-м ис лъэпкъхэм я тхыдэмкIэ, журналистикэмкIэ кафедрэм и унафэщI ТекIуий Мадинэ. 

КъБР-м и Шэджэм щIыналъэм псы къыщIэшыпIэ зэрыIыгъ щаухуэну загъэхьэзыр, псори зэхэту километр 32-рэ и кIыхьагъыу. ПэхуэщIэр и кIэм нагъэсу щытмэ, псы къабзэкIэ къызэгъэпэща хъунущ Шэджэм къалэм, Шэджэм ЕтIуанэм, Яныкъуей, Каменкэ къуажэхэм, Налшык къалэм и щIыпIэ гуэрхэри хэту, псори зэгъусэу я цIыху мин 51-м щIигъу.

Гъэмахуэ пщыхьэщхьэхэм, хуабэм лъэныкъуэ егъэз зищIу, жьы щIыIэтыIэм утыку щигъуэт зэманхэм хуэзэу, куэбжэпэхэм щызэхуэс хабзэщ хьэблэм къыдэнэжа нэхъыжьхэр. Я пкъым къедэхащIэ акъужь щабэр ягу пымыкIыу, ахэр жэщыбг пщIондэ щызэхэсыр нэхъыбэщ. Абыхэм я гукъэкIыжым щытепщэр блэкIа зэманырщ – я сабиигъуэрщ, я щIалэгъуэрщ. Апхуэдэхэм и деж абыхэм я псалъэмакъым куэдрэ къыхохуэ зэгуэр я хьэблэм дэса БецIыкIу зэкъуэшхэр: Багъ, ХьэзрэIил, Хьэсанш сымэ.

Нобэ дызытепсэлъыхьынур зы усэ закъуэщ. Ар иджыблагъэ Телеграм напэкIуэцIхэм адыгэбзэкIэ щызэIэпахыу къытIэрыхьа Пушкин Александр и «Я вас любил» («Сэ фIыуэ услъэгъуащ») усэ цIэрыIуэрщ.

ЩэкIуэгъуэм и 5, гъубж

♦Урысейм Дзэ тIасхъэщIэхым и махуэр щагъэлъапIэ

♦1867 гъэм къалъхуащ къэрал лэжьакIуэ, полковник, 1910 – 1917 гъэхэм Налшык округым и унафэщIу щыта Къылышбий СулътIанбэч.

♦1942 гъэм къалъхуащ сурэтыщI-график Къып Мухьэмэд.

♦1947 гъэм къалъхуащ медицинэ щIэныгъэхэмкIэ доктор, профессор, Истамбыл щыIэ Адыгэ Бзылъхугъэ Хасэм и гуащэ Шурдым Гюнсел.