Календарь событий

Урысей Федерацэм «Дзэ топографием и махуэ» зыфIащар мазаем и 8-м щагъэлъапIэ. Абы гулъытэ хэха нэхъ хуэзыщIыр дзэм хуэщхьэпэ гъуэгугъэлъагъуэ картэхэр зэхэзыгъэувэ IэнатIэхэм Iутхэрщ.

Ди къэралым «дзэ топографиекIэ» узэджэ хъуну щIэныгъэр къыщрахьэжьауэ къалъытэр XVIII лIэщIыгъуэм и пэщIэдзэрщ. 1711 гъэм Урысей армэм хэту къызэрагъэпэщат «квартирмейстер IуэхухэмкIэ IэнатIэ» зыфIащар.

Щэнхабзэ зыужьыныгъэмкIэ центрым мазаем и 5-м япэу щагъэлъэгъуащ «Лица Кавказа» выставкэр. Ар къызэрагъэпэщащ «Лица Кавказа» мультимедие Iуэхум хыхьэу, щэнхабзэ жэрдэмхэмкIэ Президент фондымрэ «Знание» урысейпсо зэгухьэныгъэмрэ я дэIэпыкъуэгъуу.

Къэбэрдей-Балъкъэрым Лэжьыгъэмрэ цIыхухэм социальнэ и лъэныкъуэкIэ къащхьэщыжынымкIэ и министерствэм дзэ Iуэху хэхам хэтхэмрэ абы и ветеранхэмрэ зэрызыщIагъакъуэ Iэмалхэм зригъэубгъуу, «Хэкум и хъумакIуэхэр» щIыналъэ фондым и хэщIапIэмрэ Къэрал юридическэ бюромрэ юридическэ чэнджэщхэр пщIэ щIамыту щрат. А Iуэхур щыщщ Хэкум и хъумакIуэм и илъэсым къриубыдэу ирагъэкIуэкIыну яубзыхуахэм.

Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал университетым и студентхэм ящыщу дзэ Iуэху хэхам хэтхэмрэ СВО-м щыIэхэм я бынхэмрэ, зэгурыIуэныгъэкIэ ахъшэ щIату абы щеджэхэм, я еджапщIэхэм хуэдитIкIэ хукIэрагъэхунущ.

ЖьантIэр зыгъэбжьыфIэ, щIэгъэкъуэн, чэнджэщэгъу, ущиякIуэ къалэнхэм пэлъэщ, щIэблэр зыунэтI, узыгъэгушхуэ щытхъум щымысхь, лъэпкъым теубгъуа нэхъыжьыфI уиIэныр насыпышхуэщ.

«Адыгэ псалъэ» лъэпкъ газетым и мыхьэнэм, ар щIытрадзэ щхьэусыгъуэм дыщагъэгъуазэу, ди щIэджыкIакIуэхэм тхыгъэхэр щIэх-щIэхыурэ къытIэрагъэхьэ. Абыхэм ящыщ зыбжанэ зэдгъэуIуащ, фэри фыкъеджэмэ ди гуапэу. 

Тэрч районым къратхыкI: «Сыт щыгъуи дыдэзыхьэх, щхьэпэ куэд къызэрытх «Адыгэ псалъэр» ди блэкIари нобэрей зэманри щызэхэухуэна газетщ. Ар зи фIыщIэр, дауи, газетыр жэуаплыныгъэ пылъу къыдэзыгъэкIхэращ. Абыхэм я Iуэху бгъэдыхьэкIэм дэри, щIэджыкIакIуэхэм, Iэмал къыдет дытемызашэу тхыгъэхэм дахэплъэну.

КъэкIуэнум къытхуздихьыну Iуэхугъуэ псори зэлъытар щIалэгъуалэращ. Ар лъэпкъым теухуамэ, абыхэм яхэтлъхьэ гъэсэныгъэмрэ зэхэщIыкIымрэ куэд иIыгъщ. Апхуэдэ дыдэуи езыхэм зыхащIэу щытын хуейщ лъэпкъым, хэкум, анэдэлъхубзэм ехьэлIа жэуаплыныгъэм и инагъыр.

Дэтхэнэ зы цIыхуми къызыхэкIам и щхьэхуэныгъэхэмрэ хъугъуэфIыгъуэхэмрэ игъэлъапIэу, абы хуэфащэу, къэзылъхуахэм я пщIэр иIыгъыу псэун хуейщ. Абы и лъэныкъуэкIэ нобэ къыдэкIуэтей щIэблэр зыхуэдэм, бзэм, щэнхабзэм я мыхьэнэм, ныбжьыщIэхэр лъэпкъ хабзэм щIэпIыкIын зэрыхуейм къытхутопсэлъыхь КъБР-м щIыхь зиIэ и артист Хьэмырзэ Ахьмэд.

Тхыдэм зыгуэр хэзыщIыкIыу, Фарисий Сэлмэн и цIэ зэхэзымыха куэд щыIэ къыщIэкIынкъым. ЛIы махуэм дуней тетыкIэу иIар гъэщIэгъуэным къыщымынэу, щапхъэщ, хъуэпсэгъуэщ, муслъымэныгъэм IэфI къыщIэзылъхьэ нэплъэжыгъуэщ.

Мэзыхьэ Борис и Iэдакъэ къыщIэкIащ тхыгъэ купщIафIэ куэд. Абыхэм къагъэлъагъуэ тхакIуэм гъащIэм и купщIэм нэплъыс нэ жан зэриIэр. Мэзыхьэм и бзэр къабзэщ, зыхуей гупсысэхэр IупщIу къеIуатэ, абы хузэфIокI тхыгъэ мыинхэм Iуэхугъуэ инхэр къыщиIуэтэн. Абы и «ПцIащхъуэ хужь» повестым и зэхэлъыкIэм тетхыхьауэ щытащ критик Абдокъуэ Iэуес.

♦Урысейм щагъэлъапIэ щIымахуэ спорт лIэужьыгъуэхэм я махуэр

♦2014 гъэм Сочэ къалэм къыщызэIуахащ XXII щIымахуэ Олимп джэгухэр.

♦1890 гъэм къалъхуащ КъБР-м и цIыхубэ артист Ашуров Танахум.

♦1968 гъэм къалъхуащ усакIуэ, филологие щIэныгъэхэмкIэ доктор, ЩIДАА-м и член-корреспондент Бэлагъы Любэ.

Дунейм и щытыкIэнур