Календарь событий

26 февраля 2025

Ныбжьышхуэ зиIэ «псэ быдэ»

2012 гъэм шыщхьэуIум и 6-м Марсым щрагъэтIысэха Curiosity («Кьюриосити» - «УпщIэрей», «ЩIэныгъэм хущIэкъу») Iэмэпсымэм, 2025 гъэм мазаем и 21-м къызэрахутауэ, и лэжьыгъэм иджыри къыздэсым а уафэщIым щыпещэ, къыщигъуэтахэм ящыщ органикэ Iэрамэу зэхэухуэна тиофен пкъыгъуэхэри телъыджэщ.

Псэр и закъуэ къыщынэм деж

- Алий, атIэ уэ узэреджэр адыгэбзэт, хьэмэрэ? – щIэупщIащ Синэжан, ди гъусэу еджэ зы пщащэ.

- Хьэуэ, зиунагъуэрэ, дауэ адыгэбзэнт, фэри фи адэ-анэхэми къащыщIауэ къыщIэкIынщ ар. Ди егъэджакIуэхэр еджапIэм дыщыщIыхьам деж къыдэжьэу щыст, хэт дапщэрэ адыгэбзэкIэ псэлъами, ди Iэгухэм чы цIыкIукIэ къиуэну. ИкIи щысхь ямыщIэу ди Iэхэр паубэрэжьыкIырт. Ди къуажэ псом зы е тIу адыгэбзэ еджэф дэсу арат, ари езы-езыру зрагъэщIэжауэ. Дэнэ къипхынт, тхылъ диIэтэкъым, хьэрфхэр зыщIэр закъуэтIакъуэт.

- Фызэрыпсэлъар дауэт абыхэм къызэращIэр?

Мультфильмхэр къызэрыунэхуар

Мультфильм техыным къыгуэхыпIэ имыIэу епха анимацэ къыфIэщIыныгъэ жыхуэтIэр япэ дыдэ 1828 гъэм къигупсысащ Франджым щыщ Рогет Пауль. Абы папщIэ Рогет къигъэсэбэпащ зы лъэныкъуэмкIэ бзу сурэт, адреймкIэ бзу хъар къыщыгъэлъэгъуа диск. Дискыр ягъэкIэрахъуэрти, мультфильмым еплъхэм къыфIагъэщIырт бзур хъарым ису.

Я щхьэ хуэлэжьэжхэм я фейдэ хэлъу

2024 гъэм къэралым и компание инхэм я щхьэ хуэлэжьэжыну зезыгъэтхахэм Iуэхутхьэбзэу къыхуащIам процент 64-кIэ хэхъуащ 2023 гъэм елъытауэ икIи ар сом меларди 11,9-рэ и уасэм нэсащ.

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэм и Унафэ

1. Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм коронавирус уз зэрыцIалэр цIыхухэм къащемыгъэуэлIэным икIи зэрызиубгъум щыкIэлъыплъыным теухуауэ ялэжьхэр пхыгъэкIынымкIэ оперативнэ штабу Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэм «Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм коронавирус уз зэрыцIалэр цIыхухэм къащемыгъэуэлIэным икIи абы зэрызиубгъум щыкIэлъыплъыным теухуауэ ялэжьхэр пхыгъэкIынымкIэ оперативнэ штабым и IуэхукIэ» 2020 гъэм гъатхэпэм и 13-м къыдигъэкIа унафэ №29-РГ-мкIэ къызэрагъэпэщар щымыгъэIэжын.

2. Къару ямыIэжу къэлъытэн:

Ди нэхъыжьхэм я сабиигъуэ

Зи гугъу тщIы пIалъэр - сабиигъуэр - цIыхум и гъащIэм щыщ Iыхьэ нэхъыщхьэу жыпIэ хъунущ: абы и хьэлыр псыхьа щохъу, и гупсысэм лъабжьэ щегъуэт.

Иджыпсту сабийхэм я зэманыр зэрагъакIуэ Iэмалхэр куэдыкIей хъуащ, адэ-анэхэр я быным зы дакъикъи темыплъэкъукIыу апхуэдэщ. Ауэ япэм джэгукIэу яIар лъэпкъым къыдэгъуэгурыкIуэхэмрэ езыхэм къагупсысыжхэмрэт. Нэхъыбэри щIэблэр я закъуэ унэ-лъапсэм къыщыдани къэхъурт, балигъхэр лэжьакIуэ кIуэн зэрыхуейм къыхэкIыу. Апхуэдэ зы лъэхъэнэм дыхохьэж КIэрашэ Михаил и гукъэкIыжымкIэ.

Дерсышхуэ зыхэлъщ

КIэрэф Мухьэмэд и гъащIэм щыщу илъэс щэ ныкъуэм щIигъу ирихьэлIащ щIэблэр егъэджэным, гъэсэным: ар егъэджакIуэу, унафэщIу щылэжьащ республикэм и школхэм, Къэбэрдей-Балъкъэрым ЩIэныгъэ IуэхумкIэ и министерствэм, егъэджакIуэхэм я щIэныгъэм щыхагъахъуэ институтым. Абы зэхилъхьащ сабийхэр зэрырагъаджэ тхылъ зыбжанэ. КъимыдэкIэ, и псэм псэхугъуэ къезыт, «губампIэдэхыу» къилъытэ тхэн Iуэхур и гущIагъщIэлъу и гъащIэр ихьащ. Абы адыгэ литературэм и япэ лъэбакъуэр щичар «Iуащхьэмахуэ» журналырщ.

ЯщIэр къапщытэж

Телеграмым мы илъэсым лэжьэн щыщIидзащ КъБР-м и Муслъымэнхэм я IуэхущIапIэм «ФэтуэхэмкIэ и къудамэм» и каналым. ЦIыхухэм ирагъэхь упщIэхэм жэуап ярет Iэбу Хьэнифэ и цIэр зезыхьэ Кавказ Ищхъэрэ университетым и егъэджакIуэ нэхъыжь КIэрэф Жамболэт.

ЛIыгъэ зыхэлъым лIэныгъэ ищIэркъым

ЛIыгъэ зыхэлъым лIэныгъэ ищIэркъым.

Адыгэ щIыналъэм зауэр куэдрэ кърахьэу зэрыщытам и лIэужьу дэтхэнэ зы цIыхухъури зауэлIу къэтэдж ищIащ. Зауэм урегъэсэжыр лIэныгъэр зэрыблагъэм, икIи лIахэм я IуэхущIафэ дунейм къытенэу куэдрэ зэрымыкIуэдыжым. Абы къыхэкIащ лIыгъэ зыхэлъ цIыхур япэу зэгупсысыр псэууэ къызэрынэныр армыру, атIэ зауэ IэнатIэм лIы хуэдэу зэрыпэрытын хуейрауэ. МылIэжын щыщымыIэкIэ, уи пIалъэ къыщысам деж умыдзыхэ, уи щхьэм и пщIэр мыкIуэду псэр ты, жыхуиIэщ.

ЗышыIэ зиIэм насып иIэщ.

НОБЭ

Мазаем и 26, бэрэжьей

1940 гъэм къалъхуащ тхакIуэ Щауэ Къалидар.

♦​1953 гъэм къалъхуащ адыгэ сурэтыщI, IуэрыIуатэдж, РАХ-м и дипломант, Адыгэ Республикэм щIыхь зиIэ и художник ГъукIэ Замудин.

♦​1965 гъэм къалъхуащ КъБР-м и Парламентым и депутат, Афганистаным щызэуахэм я республикэ зэгухьэныгъэм и унафэщIу щыта, къэрал дамыгъэ лъапIэ зыбжанэ зыхуагъэфэща Тхьэгъэлэдж Тимур.