Календарь событий

14 марта 2025

Зауэм щыхахуэт, мамыр гъащIэм щыжыджэрт

ТекIуэныгъэ - 80 

Куэд елэжьащ

Литературэмрэ IуэрыIуатэмрэ дихьэх, елэжь, зыдж цыхухэр куэд мэхъу. Мы тхыгъэм щIэныгъэл Гъут Лианэ щызэпкърех адыгэ псалъэжьхэм елэжьахэм я IэдакъэщIэкIхэр къазэрехъулIар:
«I936 гъэм урысыбзэкIэ къыдэкIа «Кабардинский фольклор» («Къэбэрдей IуэрыIуатэ») сборникым итщ Цагъуэ Нурий зэхуихьэсыжа и Iэрытххэр, «Адыгэ макъ» газетым ита псалъэжьхэри дыщIыгъуу. Тхыгъэр а зэманым щыIа Iуэху еплъыкIэмрэ политикэмрэ нэхъ егъэщIылIащ, щапхъэхэри темэ жьгъейкIэрэ зэпыудащ. 

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Парламентым и Унафэ

«Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм щыпсэу лъэпкъхэм я щэнхабзэ щIэиным (тхыдэмрэ щэнхабзэмрэ я фэеплъхэм) щыщхэм я IуэхукIэ» Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Законым и 3-I-нэ, I3-нэ статьяхэм зэхъуэкIыныгъэхэр хэлъхьэным я IуэхукIэ» Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Законым теухуауэ
Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Парламентым и Унафэ

НОБЭ

Гъатхэпэм и 14, мэрем
Адыгэ тхыбзэм и махуэщ
1853 гъэм
адыгэбзэкIэ къыдэкIащ Берсей Умар и «Адыгэ псалъалъэр».
1995 гъэм Налшык экономико-правовой лицей къыщызэIуахащ.
1913 гъэм къалъхуащ абхъаз тхакIуэ, Куржымрэ Абхъазымрэ гъуазджэхэмкIэ щIыхь зиIэ я лэжьакIуэ Гулиа Георгий.
1937 гъэм къалъхуащ тхакIуэ, литературэдж, критик, КъБР-м щэнхабзмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Къэрмокъуэ Хьэмид.

Гъуэзыпшэ вагъуэхэр

Къэрал куэдым къыщыдэкI Nature щIэныгъэ журналым иджыблагъэ къытехуащ США-м и Калифорние штатым щыIэ еджапIэ нэхъыщхьэхэм ящыщ зым щылажьэ астрономхэм ди Галактикэм (Шыхулъагъуэм) и кум алъандэрэ зыхамыщIыкIа вагъуэ гъэщIэгъуэнхэр къызэрыщалъэгъуам. 

Нартхэр ноби къыдопсалъэ

Лъэпкъ щIагъуэ щыIэу къыщIэкIынкъым ар щIалъытэн псэкупсэ хъугъуэфIыгъуэ зыбгъэдэмылъ, щIэныгъэ къызыхэпх мыхъун акъыл къэгъэщIыгъэ зимыIэ. Псалъэм и фащэр зыщатIэгъа нэужь, абыхэм ящыщ дэтхэнэри телъыджалъэщ, гупсысалъэщ.

ЖьантIэр иIыгъщ

КIыщокъуэ Алим пщIэшхуэ зиIа, цIыхугъэ лъагэрэ лIыгъэ мыкIуэщIыжрэ зыхэлъа цIыхуу щытащ. Сыт хуэдэ IэнатIэ пэрытами, сыт хуэдэ къалэн и пщэ дэлъами, ар псоми къахэщырт и гуащIэр зэрыинымкIэ, зэрыцIыху пэжымкIэ – абыкIэ щапхъэт Алим дапщэщи.
КIыщокъуэм и IэдакъэщIэкIхэр бзэ куэдкIэ зэдзэкIауэ дунейм къытехьащ. Жылагъуэм пщIэшхуэ зэрыщиIам, зэфIэкI ин зэрыбгъэдэлъам, тхакIуэ, усакIуэ зэчиифIэу зэрыщытам и щыхьэтщ цIыху цIэрыIуэ куэдым Алим хужаIахэр. Абыхэм ящыщ зыбжанэм фыщыдгъэгъуэзэнщ.

*   *   *

Сурэтхэм я джэ макъ

ЦIыхум ищI гукъэкIыфIхэм щIэблэм я дежкIэ мыхьэнэшхуэ зэраIэм и шэсыпIэщ ар нэгъуэщIхэм къазэрыщыхъумрэ къызэращтэ щIыкIэмрэ.