Календарь событий

КъытщIэхъуэ щIэблэм къыщалъхуа щIыналъэр фIыуэ ялъагъуу къэгъэтэджыныр къызэрымыкIуэу мыхьэнэшхуэ зиIэ лэжьыгъэщ. А къалэныр екIуу зэфэIзых егъэджакIуэхэм Iуэхум лъабжьэ хуащI Хэкум, къыщыхъуа лъахэм, жылэм я тхыдэм ныбжьыщIэхэр щыгъуазэ хуэщIыныр. Апхуэдэ лэжьэкIэ мардэщ иIэр егъэджакIуэ цIэрыIуэ Щомахуэ Дусэ. Фигу къэдгъэкIыжынщи, унэтIакIуэ IэкIуэлъакIуэм и гъэсэнхэм я гъусэу лъахэхутэ лэжьыгъэ купщIафIэ дапщэщи ирегъэкIуэкI. Абыхэм къахьа щIэныгъэщIэхэм ятеухуа тхыгъэ нэхъапэIуэкIэ тетащ ди газетым. А къэхутэныгъэ хьэлэмэтхэм къарикIуахэм пыдощэ.

Иджыпсту куэд топсэлъыхь ИИ-м цIыхухэр IэнатIэншэ ищIыным зэрытегузэвыхьым. IэщIагъэлIхэм къызэрыхагъэщымкIи, псалъэм папщIэ, бухгалтер, логистикэ IэщIагъэхэм хуэдэхэм, зыгуэрхэр къызэрыщIагъэкIым бжыгъэр и лъабжьэ ящIмэ, нейросетымрэ роботхэмрэ ахэр яубыдынущ. 

Литературэдж, публицист, зэдзэкIакIуэ Iэзэ КIурашын БетIал лъэпкъ щэнхабзэм и зыужьыныгъэм зи гуащIэ хэзылъхьа лъэпкъылI гъуэзэджэхэм ящыщщ. БетIал куууэ иджащ ди лъэпкъ литературэм, драматургием зэрызиужь щIыкIэр, абы хэлъ ныкъусаныгъэхэр къихутащ, гъуазджэм и лэжьакIуэ пашэхэм я IуэхущIафэхэм щыгъуазэ зыхуищIащ. Абы куууэ зэпкърихащ ЩоджэнцIыкIу Алий, КIыщокъуэ Алим, КIэрашэ Тембот, Мэзыхьэ Борис сымэ, нэгъуэщIхэми я творчествэр. Абыхэм къадэкIуэу IуэрыIуатэр, къуажэхьхэр, псалъэжьхэр зэхуихьэсыжащ, хъыбарыжьхэр, жыIэгъуэхэр, хъуэрыбзэхэр, къебжэкIхэр итхыжащ.

Дызытет дунейм укIэлъыщIэмыхьэу зехъуэж. Зехъуэж гъащIэм, нэхъапэкIэ щымыIа IуэхугъуэщIэхэр къежьэкIэрэ, цIыхур зыщымыгъуэза къэхъугъэщIэхэм утыкур яубыдкIэрэ. Зехъуэж щIэныгъэм, лъэныкъуэ куэдкIэ къызэкIуэцIыкIыу зэрыхуежьамкIэ, щыIэныгъэм щиубыд увыпIэр хэпщIыкIыу нахуэ зэрыхъуамкIэ. Зехъуэж егъэджэныгъэм, IэнатIэм щекIуэкI лэжьыгъэм унэтIыныгъэщIэхэр зэригъуэтамкIэ, еджэмрэ езыгъаджэмрэ абы хуаIэ щытыкIэм зэрызихъуэжамкIэ. Сыт хуэдэ зэхъуэкIыныгъэри гугъэм епхащ.

Нобэ ди Президент Путин Владимир Владимир и къуэр къыщалъхуа махуэщ. Къэбэрдей-Балъкъэрым щыпсэухэми къабгъэдэкIыу, си щхьэкIи гурэ псэкIэ сохъуэхъу Владимир Владимир и къуэм! 
Дэ дрогушхуэ ди къэралым ис лъэпкъхэм я Пашэм. Путин Владимир и унафэм щIэтущ Урысейр экономикэми политикэми я лъэныкъуэкIэ дуней псом щыпэрыт къэрал щыхъуар. 
Урысейм и гупэр цIыхубэм яхуэгъэза зэпытщ. НэгъуэщI зы къэрали щыIэкъым апхуэдэу езым и цIыхухэм, сабий зэрыс унагъуэхэм шэсыпIэ убгъуа яриту. 

Къэбэрдей-Балъкъэрым и хуабэщхэм къыщагъэкI хадэхэкIхэм я куэдагъым хуэди 3,7-кIэ хэхъуащ, 2019 гъэм елъытауэ. ЖыпIэнурамэ, абы щыгъуэ яхузэфIэкIар тонн мини 10,5-м щIимыгъуамэ, нэгъабэ псори зэхэту тонн мин 39-рэ къыщIачыжащ.
Апхуэдэ ехъулIэныгъэ республикэм иIэ хъуащ 2023 гъэм Шэджэм щIыналъэм «Шэджэм-Агро» хуабэщым и япэ Iыхьэм лэжьэн щригъэжьа нэужь. Абы ирагъэубыдащ гектар 37,6-рэ. 

Адыгэ хабзэр Iыхьэ куэду зэхэлъщ, дэтхэнэми и лъэпкъым и щыIэкIэм, къекIуэкIыкIэм щыгъуазэ ухуищIу. Къапщтэмэ, нэхъыбэу а хабзэхэрщ лъэпкъым и пщIэмрэ и щIыхьымрэ къыхуэзыхьыр. Хабзэм хэтщ нобэрей гъащIэм къемызэгъыжу ирагъэкIуэтэкIахэр, ауэ нэхъыщхьэращи, адыгэм и дауэдапщэхэр лъэпкъ хабзэ дахэм тету сытым дежи ирегъэкIуэкI. Апхуэдэ хабзэхэм ящыщщ кIэлъыгъэхуабэри. Псалъэм и къэхъукIэм, абы и мыхьэнэм, хабзэр зыхуэдэм и гугъу къытхуищIащ Мэлей ФатIимэ.

 Зы дыжьынрэ домбеякърэ

СурэтыщI гъуазджэхэмкIэ музей Ткаченкэ Андрей и цIэр зезыхьэм щагъэлъагъуэ УФ-м и Жылагъуэ палатэм хэт, Ингуш Республикэм и цIыхубэ сурэтыщI, Карабулак къалэм ГъуазджэхэмкIэ и Сабий школым и унафэщI, щIыналъэм и СурэтыщIхэм я зэгухьэныгъэм и унафэщI, УФ-м и ТхакIуэхэм я зэгухьэныгъэм хэт, усакIуэ Мартазанов Муса и лэжьыгъэхэр. Ар къызэрагъэпэщащ художникыр илъэс 50 щрикъум ирихьэлIэу.

«ГъащIэм хуэщIа инфраструктурэ» лъэпкъ пэхуэщIэм хыхьэ «Коммунальнэ инфраструктурэр егъэфIэкIуэн» къэрал пэхуэщIэм къыщыгъэлъэгъуа Iуэхухэр Къэбэрдей-Балъкъэрым жыджэру щагъэзащIэ. ЖыпIэнурамэ, мы гъэм республикэм къыпэщылъщ объект 22-рэ иухуэну е къигъэщIэрэщIэжыну. 

УФ-м щагъэлъапIэ кхъухьхэм - псым тетхэми, псы щIагъым щIэтхэми, уэгум итхэми - я командирхэм я махуэр 
1860 гъэм Бахъсэн цIыхубэ судыр къызэрагъэпэщауэ щытащ. 
1928 гъэм къалъхуащ филологие щIэныгъэхэмкIэ доктор, АКъУ-м и профессор, ЩIДАА-м и академик, АР-ми УФ-ми щIэныгъэхэмкIэ щIыхь зиIэ я лэжьакIуэ ЗекIуэхъу Увжыкъуэ. 
1935 гъэм къалъхуащ мэкъумэш щIэныгъэхэмкIэ доктор, профессор Умар Анатолэ.