|
|
Литературэ
12 октября, 2023 - 15:20
Жызумейхэмрэ жыг хадэхэмрэ къаухъуреихьа Неккар псым и Iуфэм Iусщ Германием и Марбах къалэ цIыкIур. А къалэм 1759 гъэм щэкIуэгъуэм и 10-м къыщалъхуащ Германием и лъэпкъ усакIуэшхуэ Иоганн Кристоф Фридрих Шиллер. Абы и гъащIэмрэ и творчествэмрэ теухуауэ Уэрэзей Афлик итхахэмрэ адыгэбзэкIэ зэридзэкIа и усэхэмрэ тыдодзэ нобэрей къыдэкIыгъуэм.
11 октября, 2023 - 12:55
Дуней псом щыцIэрыIуэ тхакIуэ, гупсысакIуэ, дин узэщIакIуэ, литературэмкIэ Нобель и саугъэтыр хуэфащэу къалъытэу плIэ къагъэлъэгъуа, ауэ зрамыта Толстой Лев къызэралъхурэ мы гъэм илъэси 195-рэ ирикъуащ.
Толстой Лев 1828 гъэм фокIадэм и 9-м Тулэ губернием хыхьэ Ясная Полянэ щIыналъэм къыщалъхуащ. Ар унагъуэм и еплIанэ сабийт. Лев и ныбжьыр илъэситI иримыкъупэу, 1830 гъэм и анэр фIэкIуэдащ, илъэсибгъу щыхъум и адэри лIащ. Благъэхэм я нэIэ къытетащ сабиитхум.
11 октября, 2023 - 11:55
Адыгэм езым и сабий гъэджэгукIэ, и щIэблэ гъэсэкIэ иIэжурэ къэгъуэгурыкIуащ. Куэд мэхъу джэгукIэхэр. Абыхэм цIыкIухэр ягъасэрт я акъылыр жану, хэлъэт къызыкъуахыу. Хабзи къыхахырт. ЩыIэщ гъэмахуэм нэхъ хуэкIуэ джэгукIэхэри, щIымахуэм нэхъ тещIыхьахэри. Адыгэм пасэ лъандэрэ къыдэгъуэгурыкIуа джэгукIэхэм ящыщщ «кIэн джэгу» жыхуэтIэр. КIэнкIэ зэджэр мэлым и кIэбдз къэшыпIэм хэлъ къупщхьэ цIыкIурщ. ДжэгукIэр сэбэпщ цIыкIухэр гупсысэу, шэрыуэу, жану щытынымкIэ.
11 октября, 2023 - 10:31
Адыгэхэм пщIэ хэха яхудощI ди анэдэлъхубзэр джыным, абы зиужьыным елэжьа ди мылъэпкъэгъу щIэныгъэлIхэм. Апхуэдэхэм ящыщщ Чикобавэ Арнольд Степан и къуэр - куржы бзэ щIэныгъэлI цIэрыIуэр, профессорыр, лингвист-теоретик лъэщыр, иберий-кавказыбзэхэр джынымкIэ IэщIагъэлI телъыджэу щытар. ЗэфIиха лэжьыгъэшхуэмкIэ Чикобавэ и цIэр ди бзэ щIэныгъэ тхыдэм къыхэнащ. Абы теухуауэ филологие щIэныгъэхэм я доктор, КъБКъУ-м и профессор Тау Хьэзешэ етхыж: «Сэ си насыпым къихьащ а еджагъэшхуэр сцIыхуну. Чикобавэ Арнольд 1898 гъэм и гъатхэпэм Сачикобао къуажэм (Куржы) къыщалъхуащ.
11 октября, 2023 - 09:46
Щытхъуащ
- СщIа сурэтхэр плъэгъуа?
- Слъэгъуащ.
-АтIэ дауэ къыпщыхъуа?
- Шырыкъу Хъызыр ейхэм нэхърэ нэхъыфIщ.
- Iагъу, ар дауэ? Шырыкъум сурэт ищIыркъым.
- Сэри аращ щIыжысIэр.
Чэзу зимыIэ щыIэкъым
9 октября, 2023 - 13:35
Iуэтэж
Къармэхьэблэ и пщым ХьэтIохъущокъуэ Аслъэнбэч и деж хъыбарегъащIэ къигъэкIуат, молдованхэр адыгэ хэкум къеуэну иужь зэритыр къыжриIэн хуейуэ. Ауэ, ХьэтIохъущокъуэр дэстэкъыми, хъыбарыр абы и шыхъуэ Шурдым Пщымахуэ хуиIуэтащ. «Пщым схужеIэж», - апхуэдэу елъэIури, ежьэжащ.
ХьэтIохъущокъуэ Аслъэнбэч гъуэгу техьэху Пщымахуэ гъусэ хуэхъурт, абы и хьэпшып куэд и шым кIэрыщIауэ хуигъэIэпхъуэрт. Ауэ мы зэм…
Пщыр къэсыжу хъыбарыр щыхуиIуэтэжым, шыхъуэр гъусэ хуэхъун хуейуэ абы унафэ ищIа щхьэкIэ:
9 октября, 2023 - 13:35
Ди лъэпкъым и хабзэ дахэхэм ящыщщ зыхуэзэфIэмыкIым, тхьэмыщкIэм дэIэпыкъуэгъу хуэхъуныр. IуэрыIуатэми тхыдэми къыхощыж абыхэм я щапхъэ куэд. Ауэ, ди жагъуэ зэрыхъущи, нобэрей дунейм нэхъыбэу щытлъагъур нэгъуэщIщ, цIыхухэм IэщIыб ящI я адэжьхэм лIэщIыгъуэкIэрэ яхэлъа хьэл-щэныр. ПсапэкIэ ирикъуа щыIэ, хьэмэрэ фIы щIэныр емыкIуу къалъытэу ара? ГурыIуэгъуэкъым цIыхухэр гущIэгъуншэ щIэхъур.
9 октября, 2023 - 08:33
ЛIыкIуэ лъапIэм и щхьэгъусэ Сафия и лъэпкъкIэ журту щытащ. Журтхэмрэ муслъымэнхэмрэ щызэзэуа Хъэйбар зэпэщIэтыныгъэм гъэру щаубыда цIыхубзхэм яхэту, ЛIыкIуэ лъапIэм и пащхьэ ирашат ар.
5 октября, 2023 - 07:00
Къэбэрдей щIэблэщIэр къызэрыушар, лъагъуэщIэ зэрытеувар, хэпщIыкIыу и зэхэщIыкIым зэрызиужьар тхакIуэм Уэсмэн и образ закъуэмкIэ къыдигъэлъэгъуамэ, фIэщ тщымыхъункIэ е лъэпкъым абы и закъуэпцIий къыхэкIауэ къытфIэщIынкIэ хъунт. Ауэ абы гъусэ зэрикуэдыр, езым нэмыщI и къуажэм нэгъуэщIхэри къызэрыдэкIар наIуэ къытщищIын папщIэ, тхакIуэм и драмэм щызэфIегъэувэ Уэсмэн и ныбжьэгъу зыкъомым я образ гукъинэжхэри.
Страницы
|
