|
Тхыдэ
6 апреля, 2023 - 09:28
Адыгэ уэрэдыжьхэр, цIыхур тIысрэ къигупсыса мыхъуу, хъыбар пэж зыщIэлъ защIэщ. Ар е лIыхъужь гуэрхэм траусыхьыжащ, е езы лIыхъужьхэм зэхалъхьэжа гъыбзэщ. Абыхэм ящыщщ къызэрыгуэкI къуажэдэс, Нартыгу жыхуаIэ лIыжьым Щэуэтыкъуэ пщыр зэрыIэщIэукIам триусыхьыжауэ щыта уэрэдри. Ар итхыжащ КъардэнгъущI Зырамыку.
Пщы Щэуэтыкъуэ и тетыгъуэт. ВакIуэ дэкIыгъуэт, арщхьэкIэ пщыр гъуэгу тетти, абы и Iизыныншэу вакIуэ дэкIын иракуртэкъым. Пщыр къогувэ, гъатхэри къэсащ.
– Пщым дежьэурэ ди щIыр къинэжынущ, сыт тщIэнур?
5 апреля, 2023 - 11:11
Адыгэхэм куэд щIауэ къадогъуэгурыкIуэ къан хабзэр. Ар пасэрейхэм – нартхэм, я деж къыщежьауэ къалъытэ. Хабзэр епщыкIубгъуанэ лIэщIыгъуэм къэсащ, нэхъ зезыхьари лIакъуэлIэшхэрщ. Пщым и къуэр атэлыкъым иримыгъэпIмэ, апхуэдэпщым пщIэ имыIэу къалъытэрт. Щыгъуазэхэм зэратхыжамкIэ, пщым и бын и унэ къринэртэкъым: ар дунейм къызэрытехьэххэу, и уэркъхэм ящыщ зым иритырти, балигъ хъуху иригъэпIырт. Балигъ хъуа нэужьт ар унэм къыщашэжыр. Абы щыхьэт тохъуэ Нэгумэ Шори, Хъан-Джэрии, нэгъуэщI щIэныгъэлIхэри.
5 апреля, 2023 - 11:10
Совет лъэхъэнэм ипэкIэ адыгэхэр, Кавказым щыпсэу нэгъуэщI лъэпкъхэм яхуэдэу, тхыбзэншэу щытащ. ИужьыIуэкIэ ди лъэпкъым и блэкIа жыжьэм ехьэлIа Iуэхугъуэ куэд къатIэщIыжами, дызыщымыгъуазэр нэхъыбэщ. Ауэ «дыдыр къэпым ибдзэкIэ гъэпщкIуа хъукъым, а дыдым и пэр къэп зрадзам гува-щIэхами къиплъынущ» зэрыжаIэм ещхьу, ди лъэпкъым и тхыдэр, дауэ ямыгъэпщкIуми, щIамыуфэми, къыщIощыж…
5 апреля, 2023 - 11:07
Дэтхэнэ зы IэщIагъэми мыхьэнэшхуэ иIэщ. Ауэ жэуаплыныгъэшхуэ нэхъ зыпылъыр, цIыху гъащIэмрэ узыншагъэмрэ хъумэнымкIэ къалэн пыухыкIа уи пщэ къыдэзылъхьэр дохутыр IэщIагъэрщ. Уи щIэныгъэкIэ, IэзагъкIэ, зэфIэкIкIэ уигурэ уи щхьэрэ зэтелъу а IэнатIэм упэрытын папщIэ, сытым дежи нэхъыбэ зэрызэбгъэщIэным ухущIэкъуу, еджэныгъэм ухуэмыщхьэхыу ущытын хуейщ. Медицинэ IэщIагъэр къыхэзыха нобэрей студентхэр зыхуэдэм, абыхэм зэрадэлажьэм дыщигъэгъуэзащ КъБКъУ-м и медицинэ къудамэм факультет терапиемкIэ и кафедрэм и доцент, медицинэ щIэныгъэхэмкIэ кандидат Тау Мадинэ:
5 апреля, 2023 - 10:14
Урысей академик цIэрыIуэ Гюльденштедт Иоганн Антон Псыхуабэ и Iэхэлъахэм 1773 гъэм къыщигъуэта статуе мывэ гъэжам и хъыбарыр куэд щIауэ къокIуэкI; илъэс 250-м нэсауэ ар къыздикIамрэ зыхуагъэувамрэ къалъыхъуэ урысей, дунейпсо щIэныгъэлIхэм. Иджыблагъэ ар аргуэру урысей журналистхэм я къалэмыпэм къиубыдащ. Статуер 1849 гъэм Псыхуабэ яшэри, зыгъэпсэхупIэ щIыпIэхэм щагъэувауэ щытащ. 1881 гъэм Москва нагъэсащ. Иджыпсту ар щахъумэ Урысейм и къэрал тхыдэ музейм и зал №12-м.
4 апреля, 2023 - 14:55
Тхыдэтххэм къызэраIуэтэжамкIэ, Франджым и пащтыхь, дзэзешэ цIэрыIуэ Бонапарт Наполеон цIыху зэчиифIэт, алъандэрэ тхыдэм имылъэгъуауэ дзэпщ телъыджэт, ауэ ищIэмрэ къизэумрэ фIэмащIэу, и къэралым нэхъри зэрызригъэубгъуным, сыт и лъэныкъуэкIи зэрызригъэужьыным пылъу псэуащ. Мис а лIы гуащIэмрэ Мысырым щыIэ адыгэ мамлюкхэмрэ зэжьэхэуауэ щытащ зэгуэр…
4 апреля, 2023 - 12:06
Париж и щIыщIагъ зекIуапIэхэр къагъэунэхуауэ зыщаплъыхь Монмартррэ Елисей губгъуэхэмкIэ зызыгъэнщIахэм.
Километри 187-м щыщIэдзауэ 300 зи кIыхьагъ, метр 20 зи куууагъ щIыщIагъ бгынэжахэм мывэ къутахуэхэр щыкуэдщ. X лIэщIыгъуэм и кIэхэм члисэхэмрэ пащтыхь уардэунэхэмрэ зэрызэрахьэ сэхухэр къыздрашу щытар аращ. ЯпэщIыкIэ шахтэхэр къалэм пэIэщIэу щытащ, XVIII лIэщIыгъуэм икухэм Париж зиубгъуурэ абыхэм пэгъунэгъу хъуащ, икIи Сен Жак уэрамыр, щихъ Виктор, Сен-Жермен-де-Пре цIэхэр зезыхьэ къалэщIыб щIыпIэхэр шынагъуэ ихуащ, ахэр бгыщхьэм тести.
4 апреля, 2023 - 11:41
Дэтхэнэ уэсмэн сулътIанми и гаремыр къащти, лъэпкъ зэхуэмыдэхэм ящыщу пщащэ тхьэIухудхэр щэ бжыгъэкIэ щIэсу щытащ. Ахэр теплъэкIи, хьэлкIи, щэнкIи зэщхьтэкъым. Ауэ 1839-1861 гъэхэм Уэсмэн къэралыгъуэр зезыхьа Абдул-Мэжид Езанэм и гаремым адыгэ фIэкIа нэгъуэщI лъэпкъым щыщу зы бзылъхугъи хэтакъым.
3 апреля, 2023 - 14:00
Пасэрей зэманым адыгэр лъэпкъышхуэу, КъуэкIыпIэ Гъунэгъуми Европэми нэсу, хамэ къэралхэм сату дащIэу щытащ. КъищынэмыщIауэ, адыгэ щIалэгъуалэр гъэру яубыду нэгъуэщI къэралхэм щхьэхуимытхэр щащэ я бэзэрхэм яшэу щытауэ тхыдэм къыхощыж. Дауи, абыхэм щIэблэ къащIэхъуат икIи хамэ щIыпIэхэм щыщ пасэрей цIыху цIэрыIуэ зыбжанэм адыгэлъ яхэтауэ генетикхэм къызэрахутэжыр умыгъэщIэгъуэн плъэкIыркъым.
3 апреля, 2023 - 09:12
Адыгэпщхэм ящыщ зыбжанэм фIыуэ къагурыIуэрт пщыхэр гуп - гупурэ зэрызэзауэм лъэпкъым и кIуэдыжыгъуэр къызэришэнур. Абыхэм мурад ящI Урысейм зыпащIэну, ар дэIэпыкъуэгъу, жэрдэмщIэгъу хъумэ, адыгэхэр кърым тэтэрхэм щыхъума хъуну ябжри. Адыгэхэм я пщы щхьэхуэхэр зэрызэзэуэжым кIэ етын зэрыхуейри къагуроIуэж.
Страницы
|