Спортыр къызэрыхэсхам сыщIегъуэжыркъым

Алыдж-урым бэнэкIэмрэ бэнэкIэ хуитымкIэ дунейпсо чемпионатхэу Албанием и къалащхьэ Тиранэ иджыб­лагъэ щекIуэкIахэм къыщы­хэжаныкIа Гъуэныбэ Iэуес­рэ Шэрий Иналбэчрэ я щIыхькIэ Налшык къалэм и «Гладиатор» спорт комплек­сым деж щызэхаша гуфIэгъуэ пэкIур зэрызэхэтрэ куэд щIакъым.

Зэхуэсым кърихьэлIат КъБР-м и Парламентым и Уна­фэщIым и къуэдзэ, Олимп джэгухэм я чемпион Къардэн Мурат, КъБР-м спортымкIэ и министр Хьэсанэ Ислъам, Олимп джэгу­хэм щытекIуа Хъущт Аслъэнбэч сымэ, политикхэр, спортсмен цIэрыIуэхэр, тренерхэр, спортыр фIыуэ зылъагъухэр, къалэдэсхэр. 
Гъуэныбэ Iэуес алыдж-урым бэнэкIэмкIэ зи ныбжьыр илъэс ­23-рэ щIимыгъуахэм я деж япэ увыпIэр къыщихьащ. Урысей Федерацэм и командэм щыщу ди щIалэм и закъуэщ абы щытекIуар. Шэрий Иналбэч бэнэкIэ хуитымкIэ домбеякъ медаль зыIэригъэхьащ.
ГуфIэгъуэ пэкIур зэфIэкIа нэужь, Гъуэныбэ Iэуес упщIэ зыбжанэкIэ зыхуэзгъэзати, и гуапэу жэуап абыхэм къаритыжащ.
- Iэуес, Албанием щекIуэкIа зэхьэзэхуэм щыщу сыт нэхъ ­уигу къинэжар?
- Нэгъаби сыщыIащ сэ а къэралым. Си гум IэфIу къинэжащ япэ увы­пIэр абы къызэрыщысхьауэ щытар. Мы гъэми апхуэдэу хъуащ,­ ерыщу зыхуэзгъэхьэзырат, зэрыжаIэу, схузэфIэкI къэзмыгъэнэну, сытекIуэну мурадхэр сщIауэ сыкIуати, ар зэзгъэ­хъулIащ. ИлъэситIкIэ зэкIэлъыпыту япэ увыпIэр абы къыщысхьащи, ар гуапэу си гум къинащ. Нэгъаби зэпеуэхэр а къэралырщ щекIуэкIар, уеблэмэ, дыщыбэнари а зы спортзалырщ. Схуэу­гъурлауэ жыпIэ хъунущ а щIыпIэр.
- Командэм и капитану ущытыну ущIэхъуэпсу жыпIат, ущы­нэхъ щIалэм. АтIэ, нэгъаби хуэдэу, мы гъэми а щIыхьыр къыпхуагъэфэща?
- Пэжщ, сызэрысабий лъандэрэ сыщIэхъуэпсырт командэм и капитан сыхъуну. ГъэщIэгъуэнракъэ, япэм гуп пашэуи, старос­тэуи зэи сыщытакъым. СощIэж, къэралым и командэ къыхэхам хагъэхьэнухэмрэ капитану ягъэувынумрэ къыщыхахым, Власов Роман ар дзыхь зэрыхуащIауэ щытар. Тренировкэм сыздэкIуэм сигукIэ жысIэрт: сэри зэгуэр капитан сыхъунщ, зэхьэзэхуэхэм сыщытекIуэурэ балигъхэми я капитану сыхахынщ. Аращи, хуэм-хэмурэ абы сыхуэкIуащ, нэгъаби хуэдэу, мы гъэми а къалэныр згъэзэщIащ. 
- Зэхьэзэхуэ екIуэкIамкIэ къэдгъэзэжмэ: абы и кIэух зэIущIэм бэнакIуэ лъэщ къыщыппэщIэтащ.
- КIэух зэIущIэм и бжыгъэр 4:0-у къыфIэсхьащ Нидерландхэм щыщ бэнакIуэ Стеркенбург Марсель. 2021 гъэм Румынием дыщыIэу ар къыстекIуауэ щытати, Iуэхур згъэзэкIуэжащ. 
- Сыт хуэдэ Iуэхугъуэми упэрыхьэн щхьэкIэ абы щхьэусыгъуэ­ гуэр иIэн хуейщ. Уэ спортыр, алыдж-урым бэнэкIэр къы­щIы­хэпхар Хъущт Аслъэнбэч щапхъэ пхуэхъуауэ ара си гугъэжщ.
- Хъущт Аслъэнбэч и «лъэхъэнэт» спортым сыщыхыхьам. Абы олимпиадэр къызэрихьу си къуэш нэхъыжьхэм загъэсэн щIа­дзащ. Сэ илъэсихрэ ныкъуэрэ сыхъуу арат абы щыгъуэ. Езанэ классым сыкIуауэ ахэр зэ къызэджащ, тIэу къызэджащ, ещанэм – спортзалым сыщIыхьэри - абы сыкъыщIэнащ. ИужькIэ, си къуэш­хэм бэнэн щагъэтыжри, си закъуэ сыкъэнащ. 
- УщIегъуэжакъэ? 
- Хьэуэ. Сэ сызэрысабий лъандэрэ сыхъуапсэрт дунейпсо чемпионатым сыкIуэу, абы сыщытекIуэну. СщIэрт, ар зэзгъэхъулIэн щхьэкIэ ерыщу сызэрылэжьэн хуейр, сыкъикIуэти хъунутэкъым. - Иджыпсту сытхэр уи мурад?
- Илъэс дызыхуэкIуэм Урысей Федерацэмрэ Европэмрэ я чемпионатхэр къытпэщылъщи, абы ерыщу зыхуэзгъэхьэзырынущ, ахэр къызэрысхьыным сыхущIэкъунущ. 
- Хамэ къэралхэм я бэнакIуэхэу зэхьэзэхуэхэм къывдыхэтхэм зыгуэрурэ зыкъыщыфхуащI, ныкъуэкъуэгъу фыщащI къэхъурэ, Урысей Федерацэм фызэрыщыщыр къащIа нэужь? 
- Хьэуэ, апхуэдэ зэи къэхъуакъым. Дэ псори илъэс куэд щIауэ ды­зэроцIыху, зэхьэзэхуэхэм дыщызэIуощIэ, дыщызобэн. Гуапэу дызэхущытщ, гужьгъэжь зыми зэхуаIэкъым. Сызы­щыщ къэралым теухуауи, сэ къысхуэгъэзауи зыми зыгуэру зыщищI срихьэлIакъым.
- Иджы екIуэкIа олимпиадэм ди къэралыр ираджакъым, абы къыхэкIыуи языныкъуэ федерацэхэм унафэ къащтат я спортсменхэр абы ямыгъэкIуэну. Ауэ хъыбархэр къэIуат, зыми емыдаIуэу, абы кIуэну хуеяхэри зэрыщыIам теухуауэ. Дауэ узэреплъыр: унафэр умыгъэзащIэу абы укIуэныр пфIэзахуагъэ?
- Хьэуэ, жаIамэ, абы ущIебэкъуэн щыIэкъым. 
Фигу къэдгъэкIыжынщи, Гъуэныбэ Iэуес Урысей Федерацэм и чемпионщ (2023 гъэ), ещанэ увыпIэри къихьащ (2022 гъэ), ­СНГ-м хэт къэралхэм я Джэгухэм тIэунейрэ щытекIуащ (2021, 2023 гъэхэм), дунейпсо чемпионатым ещанэ щыхъуащ (2023 гъэ), дуней псом пашэныгъэр къыщыхьыным хуэунэтIа зэ­хьэзэхуэхэм (зи ныбжьыр илъэс 23-м щIимыгъуахэм я деж) япэ щыхъуащ (2023, 2024 гъэхэм), Европэ зэхьэзэхуэм (зи ныбжьыр илъэс 23-м щIимыгъуахэм я деж) и дыщэ медалыр къихьащ (2024 гъэ).
Епсэлъар ХЬЭЩЫКЪУЕЙ Олегщ.