Сом меларди 110-м нэблагъэ и уасэ

ЗэкIэ къызэрабжамкIэ, Къэ­бэрдей-Балъкъэрым и мэкъу­мэш-промышленнэ комплек­сым 2024 гъэм продукцэу къы­щIигъэкIащ псори зэхэту сом меларди 110-м нэблагъэ и уасэ. Ар процент 22-кIэ нэхъыбэщ абы ипэ илъэсым щыIа бжыгъэхэм нэхърэ. 

Хъыбар къызэрыдатамкIэ, ­къапщытэж пIалъэм къриубыдэу хьэцэпэцэрэ джэш хъурейуэ зэхэту кърахьэлIэжащ тонн ме­л­уан 1,1-рэ, кIэртIофу – тонн мини 160,5-рэ, хадэхэкIыу – тонн мин 444,9-рэ, пхъэщхьэмыщхьэрэ мэракIуэ лIэужьыгъуэу – тонн ­мелуаным щIигъу.
Илъэс блэкIам пхъэщхьэмыщ­хьэ жыгыщIэ цIыкIухэр жыджэру республикэм и щIыналъэхэм щыхасащ икIи гектар 1000-м щIигъу ирагъэубыдащ, абы щыщу гектари 120-р питомникхэм хухахащ. Ахэр псори иджырей мардэм тету къагъэхъу жыгхэрщ.
Псы зыщIагъэлъадэ щIым гектар мини 5-м щIигъу гъэ блэкIам къыхагъэхъуащ. 
Хьэрычэт IэнатIэ мыинымрэ курытымрэ республикэм щрат дэIэпыкъуныгъэхэм хохьэ субсидиехэр, техникэхэр, чэнджэщхэр икIи абыхэм я фIыгъэкIэ фермерхэм я хэхъуэр нэхъыбэ хъу зэпытщ, цIыху нэхъыби мэкъу­мэш IэнатIэм къахуошалIэ. Къуа­жэхэм зегъэужьыным халъхьэ инвестицэр хуэунэтIащ жылэдэс­хэм я псэукIэр егъэфIэкIуэным, лэжьапIэщIэхэр къызэIухыным, щIалэгъуалэр къуажэм къыдэнэн папщIэ ахэр дэзыхьэхын IуэхущIапIэхэр щIыным. 
Мыдрейуэ, 2024 гъэм и щIы­шылэ – щэкIуэгъуэ мазэхэм ­къриубыдэу щIыналъэм и ­мэ­къумэшыщIэхэм яхузэфIэкIахэм щыщ къэдгъэлъагъуэмэ, а пIалъэм къриубыдэу хьэцэпэцэм­рэ джэш лIэужьыгъуэхэмрэ зэ­хэту тон мини 176,3-рэ нэгъуэщI щIыналъэхэм хурагъэшащ. 2023 гъэм и апхуэдэ пIалъэм щыIа бжы­гъэхэм нэхърэ процент 31,8-кIэ нэхъыбэщ ар.
Хэхъуэр нэхъыбэу къызыпэ­кIуар нартыху жылапхъэ ящахэрщ, 2023 гъэм и щIышылэ – щэкIуэгъуэ мазэхэм елъытауэ нэгъабэ Iурагъэшар хуэдитIкIэ нэхъыбэщ е тонн мин 90-м щIигъу мэхъу. 
Абы нэмыщI, республикэм и мэкъумэш IуэхущIапIэхэм къапщытэж пIалъэм къриубыдэу нэгъуэщI щIыналъэхэм сэхурану хурагъэшам и куэдагъым процент 37,4-кIэ хагъэхъуащ - дагъэ къызыщIаху сэхурану тонн мини 6,7-рэ ящащ.