ЩIэблэр гугъапIэщ

КъБР-м ПечатымкIэ и унэм щызэхэтащ Урысейм и Журналистхэм я зэгухьэныгъэм и Къэбэрдей-Балъкъэр къудамэм къызэригъэпэща «Жур­налист ныбжьыщIэм и еджапIэ» мазищым щIигъукIэ щрагъэджахэр щызэхуашэса зэIущIэ. 

Зэхыхьэм хэтащ республикэм лъэпкъ Iуэхухэмрэ жылагъуэ проектхэмкIэ и министрым и ­къуэдзэ Гергоков Джамбулат, «КъБР Медиа» IуэхущIапIэм и унафэщIым и къуэдзэ Холлаев Тамерлан, Къэбэрдей-Балъкъэ­рым и Журналистхэм я зэгу­хьэ­ныгъэм и унафэщI, «Адыгэ псалъэ» газетым и редактор нэхъыщхьэ Жыласэ Заурбэч, «Заман», «Советская молодёжь» ­газетхэм я редактор нэхъыщ­хьэхэу Конаков Хьэсэнрэ Суано­-вэ Залинэрэ, зи гугъу тщIы еджапIэм иригъэкIуэкIа дерсхэм пхыкIа ныбжьыщIэхэмрэ абы­-хэм я лэжьэкIэм кIэлъыплъахэмрэ. 
ЗэIущIэр езыгъэкIуэкIар Жы­ласэ Заурбэчщ.
- Ди къалэныр зыхуэгъэзар еджапIэм къекIуалIэхэр журналистикэр зищIысым, абы и щэху­хэм щыгъуазэ фыхуэт­щIынырт,         а лъэныкъуэмкIэ фи зэфIэкIыр, и пэщIэдзэ нэхъ мыхъуми, фэ езыхэм зэхэвгъэкIынырт. Си гугъэщ мыбдежым щывгъэкIуа ­зэманыр фэркIи дэркIи пщIэн­шэ мыхъуауэ, дерсхэм едэIуахэр а Iуэхум нэхъ гъунэгъу фызэ­хуищIауэ, фщыщ дэтхэнэми журналистикэм и «хъуаскIэ» къыфхидзауэ. Фызыхуедгъэджа-­фы­зы­хуедгъэсахэр адэкIи къызэ­рыв­гъэсэбэпынур зэлъытэжар, дауи, фэ езыр а Iуэхум фызэ­рыбгъэдыхьэрщ. 
Согугъэ дэ иджыри дызэIу­щIэну. Журналистхэм я зэгу­хьэ­ныгъэм и щIыналъэ къудамэм деж зэпыу имыIэу щыдгъэлэ­жьэну ди мурадщ «Журналист ныбжьыщIэм и еджапIэ» зыфIэтщар. КъыдэхъулIэмэ, еджапIэ цIыкIум и етIуанэ, ещанэ, еплIанэ зэхэшэгъуэхэри зэдгъэуIунущ. Адрейхэр нэхъри нэхъ гъэхуауэ едгъэкIуэкIыну ди мурадщ. ­Алъандэрэ еджэныгъэм нэхъ ­тедгъэщIамэ, иджы дерсхэм ­къекIуалIэхэр цIыхухэм зэра­дэлажьэми дыкIэлъыплъынущ. КъызэрытлъытэмкIи, а бгъэды­хьэкIэрщ фэ нэхъ фызыпсыхьынур, лэжьыгъэм нэхъ хуэIэзэ ­фы­зыщIынур. Фщыщ гуэрхэри, га­зетхэм зэрыхуэтхэм къинэ­мыщIауэ, радио-теленэтынхэми зрап­щытыфынущ. Абы папщIэ дэри тлъэкI къэдгъэнэнукъым. 
Ди лэжьыгъэр зэтегъэувэнымкIи ипэкIэ кIуэтэнымкIи дэ дэ­IэпыкъуэгъуфI къытхуэхъуащ рес­публикэм Лъэпкъ Iуэхухэм­рэ жылагъуэ проектхэмкIэ и министерствэр. ФIыщIэ яхуэфащэщ Iуэхум зыкъыщIэзыгъэкъуахэу, «Заман», «Советская молодёжь» газетхэм я редактор нэхъыщ­хьэхэу Конаков Хьэсэнрэ Суано­-вэ Залинэрэ, «Адыгэ псалъэ» газетым щылажьэхэу Дол Маринэрэ Хьэхъужь Иринэрэ. ЕджапIэм мы иджырей зэхэшэгъуэм текIуэда мылъкум и зэгъэзэ­хуэ­кIэм кIэлъыплъар Хьэхъужь Ири­нэщ. Нэхъри, ди деж щыяпэу, къэдгъэсэбэпар ахъшэр зэ­кIэ­лъы­гъэкIуэнымкIэ къэунэхуа IэмалыщIэхэм ящыщ электрон бгъэдыхьэкIэрщ, - жиIащ Жы­ласэм. 
- Къэбэрдей-Балъкъэрым и «Медиа» IуэхущIапIэмрэ дэрэ тлъэкIащ Журналистхэм я зэгухьэныгъэм и республикэ къу­дамэр къэдгъэщIэрэщIэжын. Абы мы зэманым хузэфIокI зи ­IэнатIэр фIыуэ зылъагъу, зи лэ­жьыгъэм хуэIэижьхэр зэри­шэ­лIэн, - жиIащ Гергоков Джам­булат. - «Журналист ныбжьы­щIэм и еджапIэ» зыфIащам къе­кIуэлIахэр я ныбжькIи зыпэ­рыт IэнатIэкIи фызэтехуэркъым. ­Аракъым, дауи, нэхъыщхьэр, атIэ мы проектым псори фызэры­зэ­ришэлIарщ. Журналист IэщIагъэм фIы дыдэу хэпщIыкI ухъун папщIэ, а Iуэхум уи гъащIэ псор тебгъэкIуадэми иримыкъун хуэдизщ. АтIэми дэ къыдолъытэ мыбдежым щекIуэкIа дерсхэр а IэщIагъэм и пэщIэдзэ дэкIуеи­пIэу щытауэ. Дызэрыт зэманым тетщIыхьынщи, хъыбарегъащIэ IэнатIэхэр дяпэкIи хуэныкъуэнущ зи къэухьыр лъагэ, зыпэрыува Iуэхум фIыуэ хэзыщIыкIхэм. А псом къыхэкIыуи догугъэ, нэ­гъуэщI мыхъуми, фщыщ гуэр­- хэр журналистикэм фыдихьэ­хыу, фи щIэныгъэм, фи Iэзагъэм ­нэхъри зэрыхэвгъэхъуэ­ным фы­хущIэкъуну. НэгъуэщI лэ­жьыгъэ фыпэрыхьэми, мыбдежым щы­зэхэфхар щхьэпэнущ ди къэралым, республикэм къы­ще­кIуэкI­хэр Iэзагъэ хэлъу, пэжыгъэм фы­темыкIыу Интернет на­пэ­­кIуэцI­хэм къыщывгъэлъэ­гъуэнымкIи. 
- Журналистхэм я зэгухьэныгъэм лэжьыгъэшхуэ ирегъэ­кIуэкI. Мы IэнатIэр республикэм  и жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я нэхъ ин дыдэхэм ящыщщ. НыбжьыщIэхэр мазэ бжыгъэкIэ фе­зы­гъэджахэри дэри догугъэ фызыпэрыхьэну IэнатIэр къы­щыхэфхкIэ, мыбдежым фызы­щыпхыкIа дерсхэр щхьэпэ фхуэхъуну, - къыхигъэщащ Холлаев Тамерлан. 
Конаков Хьэсэни къыщыпсэ­лъащ зэIущIэм.
- Япэрауэ, сынывохъуэхъу «Журналист ныбжьыщIэм и ­еджапIэр» ехъулIэныгъэ фиIэу къызэрывухамкIэ! Мыбдежым щывгъэкIуа зэманым къриу­бы­дэу фэ IэщIагъэм и щэху псори, дауи, фхузэгъэщIэнутэкъым. Ауэ, дапхуэдэу мыхъуами, журналистикэм и унэтIыныгъэ нэхъыщхьэхэр зыхуэдэм щыгъуазэ фыщыхуэхъуагъэнущ, - къыхигъэщащ Конаковым. - Сыхуейт, республикэм и хъыбарегъащIэ IэнатIэхэм фадэлэжьэфын хуэ­дэу, фи щIэныгъэм адэкIи хэвгъэхъуэну, дерсхэм къыщы­пыт­щэну къыкIэлъыкIуэ пIалъэр къэсыху фыщымысу фыкъыддэлэжьэну, республикэм и къалэхэмрэ къуажэхэмрэ къыщаIэт-къыщрахьэжьэ Iуэхухэм теухуауэ фыкъытхуэтхэну, радио-телевиденэми фыкъыщыпсэлъэну. 
КъыкIэлъыкIуэу псалъэ зрата Суановэ Залинэ жиIащ:
- Шэч хэлъкъым дерсхэм пхыкIа псори фызэрыгуа­щIа­фIэм - псоми лэжьыгъэшхуэ евгъэкIуэкIащ. Уеблэмэ, и и щIэдзапIэм фызэрыщытар тлъэгъуати, ди фIэщ хъунтэкъым дерсхэр и кIэм щынэблагъэм апхуэдизу фыкъызэрыкIыну! ХъыбарегъащIэ IэнатIэхэм фазэрыдэ­лэ­жьэ­ным зытевухуэми нэгъуэщI лъэ­ныкъуэкIэ вгъазэми, си фIэщ ­мэхъу мыбдежым къыщыфщIахэр адэкIи къызэрыфхуэгъэсэ­бэпынур. 
«Журналист ныбжьыщIэм и еджапIэр» къэзыухахэм ящыщхэми я Iуэху еплъыкIэр къыщагъэлъэгъуащ зэхуэсым. Къуэ­гъуэлъкъуей (Урыху) къуажэдэс Хьэту Астемыр жиIащ:
- Ди гъэсакIуэ лъапIэхэ! Тхьэгъэпсэу вжыдоIэ журналистикэм щIэдзапIэ хуэхъуну дерсхэр гъэ­щIэгъуэныщэу, удихьэхыу зэрытхуевгъэкIуэкIам папщIэ. Ди еджэныр и кIэм зэрынэблэгъар тIэкIуи ди жагъуэ мыхъуу къа­нэркъым. Ди гъэсакIуэхэу Жы­ласэ Заурбэч, Конаков Хьэсэн, Суановэ Залинэ сымэ фIыщIэ ин фхудощI, журналистикэм япэ лъэ­бакъуэ хыдэзыгъачэ, щыгъуа­зэ дыхуэзыщI щIэныгъэ къы­зэ­рыдэфтам щхьэкIэ. Си щхьэкIэ сыхущIегъуэжакъым дерсхэм сызэрыпхыкIам. 
Холлаев Тамерлан Хьэту Ас­темыр щытхъуащ. 
- Журналистикэм зэрызыхуигъасэм нэмыщI, Астемыр жы­лагъуэ гъащIэми щыжыджэрщ, псапащIэ Iуэхухэри ирегъэкIуэкI, зи узыншагъэкIэ хуэмыщIахэм ахъшэ яхузэхуэзыхьэсхэми яхэтщ. Ди деж щIэх-щIэхыурэ ­къопсалъэри, щыгъуазэ дещI цIыхухэм я гукъеуэхэм.
Гергоков Джамбулэт еджа­пIэр къэзыухахэм защыхуигъазэм жиIащ: 
- Дерсхэр къызэрыфщыхъуам теухуауэ мыбдежым щызэхэд­в­гъэхар я щыхьэтщ дгъэзэщIа ­лэ­жьыгъэр къызэрыдэхъулIам, Журналистхэм я зэгухьэны­гъэм ди республикэм лэжьыгъэ щхьэ­пэ зэрыщригъэкIуэкIым, зи яужь дит проектхэм гъуэгу зэ­ра­гъуэ­тым. 2025 гъэм мы Iуэхум ехьэ­лIауэ проектыщIэ щызэ­хэтлъ­хьэкIэ, дэ къэдгъэсэбэпынущ фы­зыпхыкIа мы иджырейм къриу­быдэу вгъэхьэзыра лэ­жьыгъэхэри иджыпсту жыфIахэри.
«Журналист ныбжьыщIэм и еджапIэм» и япэ зэхэшэгъуэр къэ­зыухахэм а Iуэхум щыхьэт ­техъуэ сертификатхэр иратащ. 

Сурэтыр Къарей Элинэ ейщ.