Адыгэ ныпым и махуэр зэдагъэлъапIэ

Адыгэ ныпым и махуэшхуэр мэлыжьыхьым и 25-м дуней псом щагъэлъапIэ. Иужьрей илъэсхэм махуэшхуэр щIалэгъуалэм ягъэлъапIэ зэрыхъуар, а Iуэхур нэхъыжьхэми зэрыдаIыгъыр гуапэщ.

Лъэпкъ зэкъуэтыныгъэм и дамыгъэ хъуа Адыгэ ныпыр Дунейпсо Адыгэ Хасэм и ГъэзэщIакIуэ комитетым и жэрдэмкIэ къащтауэ 2010 гъэ лъандэрэ ягъэлъапIэ.

Адыгэ ныпым и гугъу япэ дыдэ зыщIар инджылыз зыплъыхьакIуэ Спенсер Эдмундщ. Абы и гукъэкIыжхэр 1839 гъэм тхылъ щхьэхуэу Лондон къыщыдэкIауэ щытащ. Япэ напэкIуэцIым щхъуэкIэплъыкIэу къыщыгъэлъэгъуа адыгэ ныпым тепсэлъыхьу, Спенсер етх: «Iэтащхьэ къэсар къезыгъэблагъэ фоч уэ макъхэр зэрыувыIэу, екIуу хуэпа зауэлI мин шууэ къытпежьэри, асыхьэтым шэрджэс щIалэ бжьыфIэ гупым дыкъаухъуреихьащ. Языныкъуэхэр къызэрыгуэкIыу, мэкъумэшыщIэхэм ещхьу хуэпат, адрейхэм Iэщэ-фащэр къакIэрылыдыкIырт. Абдежым Хъерсыс СулътIан зи цIэ тхьэмадэ махуэм къыщызэкIуэцIихащ Истамбыл къраха, Тыркум пщIэшхуэ щызиIэ пщы гуащэм IэкIуэлъакIуэу хидыкIа нып дахащэр. Апхуэдизу зыщIэхъуэпс лъэпкъ ныпыр къызэралъагъуу, а цIыху къомым я гум из хъуауэ къыщыпкI гуфIэгъуэр нэхъри щIиIэтэу, джатэ мин уафэм хуэгъэзарэ дыгъэм пэлыдащ».
Адыгэ ныпым тет дамыгъэхэм къэхутакIуэхэр зэтемыхуэу топсэлъыхь. Ауэ ди дежкIэ нэхъыщхьэр зи Хэкур зыхъумэжхэм а ныпыр къызэрызэдащтарщ. Аращ вагъуэ пщыкIутIрэ шабзэ зэблэдзаищрэ зытет нып удзыфэм и пщIэр ди зэманми щIэиныр.
Иужьрей илъэс 30-м адыгэ ныпыр Кавказым исхэми хэхэс адыгэхэми я лъэпкъ дамыгъэ нэхъыщхьэ хъуащ. Нобэ ар щыдолъагъу автобусхэм, щыгъынхэм, сыхьэтхэм, нэгъуэщI куэдми къыкIэрощ. А ныпыр щамыIыгъ зы адыгэ хьэгъуэлIыгъуи екIуэкIыркъым.
Абы и дахагъымрэ и мыхьэнэмрэ нэхъри зыхозыгъащIэр Адыгэ Республикэм и къэрал нып зэрыхъуарщ.

Ныпым цIыхухэр зэкъуэтыныгъэм къыхуреджэ, хабзэ, нэмыс яхэлъыным, нэхъыжьхэм пщIэ, нэхъыщIэхэм гулъытэ яхуэщIыным хуеущий.

Ныпым и махуэр щагъэлъапIэкIэ, мы Iуэхум адыгэ фащэ екIур ящыгъыу ини цIыкIуи хэтщ, я нэгум гуфIэгъуэрэ гушхуэныгъэрэ къищу. Къэбэрдей-Балъкъэрым и къалэхэмрэ къуажэхэмрэ мы махуэм пшыхьхэр, концертхэр, джэгухэр, спорт зэхьэзэхуэхэр, шыгъажэхэр щрагъэкIуэкI, цIыхубэ IэпщIэлъапщIэхэм, сурэтыщIхэм я Iэдакъэ къыщIэкIа лэжьыгъэ хьэлэмэтхэр ягъэлъагъуэ.

ТЕКIУЖЬ Заретэ.
Поделиться: