ЩIыгум и зэхэлъыкIэ

Бгыжьэ - бгы дурэш зэв. Щапхъэ: «Бгыжьэм и лъабжьэр кIыхьу, кууэ щIэупщIыкIат». (Шортэн Аскэрбий).

Губгъуэшэкъракъ - зыри щымыпсэу, къэкIыгъэ щIагъуи къыщымыкI губгъуэ нэщI.

ГузэпыщIэ - IуащхьитI зэхуакур зэпызыщIэ, уанэгум ещхь щIы Iыхьэм, щыгу зиIэ щIыпIэ хэIэтыкIа зэпэгъунэгъуитIым я зэпылъыпIэм апхуэдэу йоджэ. Щапхъэ: «Игужь ипщэм къежэха шумрэ игужь ищхъэрэм къежэха мыщэмрэ гузэпыщIэм щызэIущIащ» (Адыгэ IуэрыIуатэ).

Гъуэдыдж - гъуэ, бгъэнщIагъ куу. Щапхъэхэр: «Чей лъабжьэм и щIэм зы гъуэдыдж гуэр иIэт, унэмыплъысу»; «Ар зы махуэ гуэр зекIуэ къикIыжу къуршымкIэ къыщыщхьэдэхыжым, зы гъуэдыдж гуэр IущIащ» (Адыгэ IуэрыIуатэ).

Гъуэжлау - гъуащхьэ куэд зиIэ щIыпIэ. Щапхъэ: «Iуащхьэ лъапэм ущымыжей, гъуэжлау Iуфэхэм убгъэдэмыхьэ». («Iуащхьэмахуэ» журнал).

Гъуэфылъэ – Уэх мыхьэнэр къикIыу, Псыжь, Инжыдж псыхъуэхэм дэс адыгэхэм я деж щызекIуэ псалъэщ. Щапхъэ: «Шыхъуэм шы гуартэр IуащхьэжьитIым яблихури гъуэфылъэм ириутIыпщхьащ». (Адыгэ IуэрыIуатэ).

ДамэщI - дапхъэ теплъэ зиIэу, бгы нэкIухэм узыщрихьэлIэ занщIапIэ. Мыри къэбэрдей хьэжрэтхэмрэ беслъэнейхэмрэ я деж щызекIуэ псалъэщ. Щапхъэ: «Мэкъу дыгъэл Iэтэшхуэхэр джабэ дамэщI цIыкIухэм къоувэ». («ЛъэбакъуэщIэхэр»).

ДэкIыней - узыдэкIыну гугъу. Щапхъэ: «Адрей бжьэпэхэр задэщ, дэкIынейщи, уи щхьэр ерагъыу пхудэх къудейщ». («Iуащхьэмахуэ» журнал).

Жьанэ - къуэладжэр ищхьэу е и лъабжьэу щызэхуэкIуэ, щиух. Щапхъэ: «Дэ ды къущхьэт, къущхьэ жьанэм дыщалъхуат, Дэ дыкъэзылъхугъэри дыщэкI унагъуэти, ар мэунэ». (Уэрэдыжь).

ЛУЦЭ СулътIан.
Поделиться: