Зи зэфIэкIыр къуэпсыбэ
Адыгей тхакIуэ, литературэхутэ цIэрыIуэ Куэстэнэ Дмитрий къызэралъхурэ илъэси II0-рэ мэхъу. Накъыгъэм и 9-м дунейм къытехьа щIалэм и гъащIэм а дамыгъэм мыхьэнэ тIууащIэ щигъуэтауэ къэплъытэ хъунущ. ЩIэныгъэм хуэпабгъэ щIалэщIэм егъэджакIуэхэр щагъэхьэзыру Краснодар дэт университетым и филологие къудамэр къиухащ. 1942 гъэм и шыщхьэуIу мазэм, езым и фIэфIыныгъэкIэ зауэм дэкIри, лIыхъужьыгъэ къигъэлъагъуэу Берлин нэсахэм яхэтащ. Зауэм абы IэнатIэ зыбжанэ щызэрихъуэкIащ, япэ щIыкIэ миномётчикыу, иужькIэ фочгъауэ ротэм и политрукыу, итIанэ ар ягъэуващ я дивизэм къыдигъэкI «За Родину» газетым и литературэ лэжьакIуэу. А къулыкъур игъэзащIэху абы публицистикэ тхыгъэ, очерк, Iуэтэж гъэщIэгъуэнхэр итхыжурэ къытридзащ. Зауэм къыщигъэлъэгъуа зэфIэкI лъагэхэм папщIэ абы «Вагъуэ Плъыжь», «Хэку зауэшхуэ» (I нагъыщэ) орденхэр, «Берлин къызэращтам папщIэ», «Венэ къызэращтам папщIэ», «1941-1945 гъэхэм екIуэкIа Хэку зауэшхуэм Германым зэрыщытекIуам папщIэ», «Зауэм къыщигъэлъэгъуа зэфIэкIхэм папщIэ» медалхэр къыхуагъэфэщащ. 1946 гъэм и лъахэм къигъэзэжа иужь, ар жыджэру хущIокъу тхакIуэхэм я IуэхущIапIэхэр къэгъэщIэращIэжыным. «Дружба» альманахыр адыгэбзэрэ урысыбзэкIэ къыдагъэкIыу щIадзэжыным толажьэ, критикэ тхыгъэхэр, очеркхэр, Iуэтэжхэр етх. Куэстэнэ Дмитрий лэжьащ Адыгейм я тхылъ тедзапIэм и редактор нэхъыщхьэу, унафэщIу, АР-м и ЩIэныгъэ-къэхутакIуэ институтым и щIэныгъэ лэжьакIуэу, ар мызэ-мытIэу хахащ Адыгей, Краснодар щIыналъэхэм я цIыхубэ депутату. Къалэмыр Iэзэу зыгъэлажьэ тхакIуэм, зауэм и гуащIэгъуэм хэтам итхын и мащIэт?! Мис а Iуэхугъуэхэращ ар псэуху зытетхыхьар. Дмитрий и IэдакъэщIэкIхэм куэд щIыдихьэхым я щхьэусыгъуэр и тхыгъэхэм и нэгу щIэкIа Iуэхугъуэхэр лъабжьэ зэрахуищIарщ. Абы къигъэщI тхыгъэхэм дэ дыщрохьэлIэ дзэм Iут корреспондентым и гупсысэ гъэщIэгъуэнхэм. Куэстэнэ Дмитрий ящыщщ зи зэфIэкIыр къуэпсыбэ цIыху насыпыфIэхэм. Курыт еджапIэм и класс нэхъыжьхэм щеджэхэм папщIэ 40 гъэхэм икухэм абы зэхигъэува тхылъыр куэд дыдэрэ къыдагъэкIыжауэ щытащ. Литературэхутэ лэжьыгъэ мымащIэ къыщIэнащ абы. Куэстэнэм куууэ иджауэ щытащ Теучэж ТIэхьир (Цуг) и творческэ гъуэгуанэр. Абы и къэхутэныгъэхэм япкъ иткIэ «Цуг Теучеж», «Песня обретает крылья» тхылъхэр дунейм къытехьащ. ТхакIуэм адыгейбзэкIэ зэридзэкIи къыдигъэкIащ Горький Максим и «На дне» пьесэр, Фадеев Александр и «Молодая гвардия» романыр, Бабаевский Семён и «Кавалер Золотой Звезды» романыр, нэгъуэщIхэри. 1941 гъэм Куэстэнэр СССР-м и ТхакIуэхэм я зэгухьэныгъэм хагъэхьащ. 1985 гъэм Кустэнэ Дмитрий и ныбжьыр илъэс 73-м иту дунейм ехыжащ.
Поделиться:
Читать также:
24.04.2024 - 15:23 →
ФIыуэ флъагъухэм закъевгъащIэ!
24.04.2024 - 11:41 →
Бэм пэгъунэгъу IэдакъэщIэкIхэр
23.04.2024 - 14:56 →
ФIыуэ флъагъухэм закъевгъащIэ!
22.04.2024 - 17:16 →
ПащIэ Бэчмырзэ теухуа пшыхь
22.04.2024 - 17:00 →
Адакъэпщрэ Купраузрэ
|