Къэбэрдей-Балъкъэрым щыщIадзэжынущ гъущIхэкIхэм ящыщу нэхъ гъуэтыгъуей дыдэхэм хабжэ молибден, вольфрам, литий, бериллий хуэдэхэр щIы щIагъым къыщIэхыным ехьэлIа лэжьыгъэхэм.
УФ-м экономикэ зыужьыныгъэмкIэ и министр Решетников Максим, КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек, «Кавказ. РФ» зэгухьэныгъэм (корпорацэм) и унафэщI ТIымыжь Хьэсэн сымэ, технологие лъагэм къыщагъэсэбэп продукцэр къыщIэгъэкIынымкIэ, экспортым хуэгъэхьэзырынымкIэ «Ростех» къэрал корпорацэм и лIыкIуэхэр я гъусэу, тепсэлъыхьащ Тырныауз къалэм и Iэгъуэблагъэм зи гугъу тщIа гъущIхэкIхэм хуэдэхэр къыщыщIэзыхыу щыIа комбинатым и лэжьыгъэр егъэжьэжыным хуэгъэзауэ щыIэ хэкIыпIэхэр зыхуэдэм.
Решетников Максим къызэхуэсахэр щыгъуазэ ищIащ УФ-м и Президентымрэ и Правительствэмрэ зытепсэлъыхь проектым теухуауэ дэIэпыкъуныгъэ нэхъыщхьэу хагъэунэхукIахэр зыхуэдэм.
«ПредприятэщIэм зэрипхынущ Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ щIыналъэм и хэгъэгухэу Къэбэрдей-Балъкъэрымрэ Ставрополь краймрэ. Иужьрейращ, зэрытщIэщи, зэрытыр Тырныауз къыщыщIах пцIийм къыдэхуэну концентратхэм щелэжьыж гидрометаллург заводыр здэщыIэ Невинномысск къалэр. Ауэ щыхъукIи, Бахъсэн и псыхъуащхьэхэм къыщыунэхужыну комбинатыщIэм и мыхьэнэр а Iуэхугъуэм нэхъри иIэтынущ. Абы къалитIыр зэрызэпищIэнум и мызакъуэу, щIыналъитIым я экономикэми зригъэужьынущ, лэжьакIуэщIэу къыщащтэнухэми я бжыгъэм хригъэгъэхъуэнущ, - къыхигъэщащ Решетников Максим.
Проектым и гъэзэщIэныр и пщэ далъхьащ «Ростех» къэрал корпорацэм хыхьэ «Iуащхьэмахуэ гъущIхэкI» («Эльбрусметалл») АО-м. Мы зэманым УФ-м и Правительствэм щыхоплъэ вольфрамымрэ молибденымрэ къыщIэзых-щелэжьыж предприятэхэм тралъхьэ налогыр гъэмэщIэн зэрыхуейм ехьэлIауэ къыхалъхьа жэрдэмым. А Iуэхугъуэр, зэрагугъэмкIэ, проектыщIэм хуабжьу хуэщхьэпэнущ, гъущIхэкIхэр зыщIэлъ гъуэжлау-бгъуэнщIагъхэр, текIуадэ щымыIэу, нэхъ езэгъырабгъуу къахутэнымкIи, къыщIахынум тралъхьэну уасэр ягъэмэщIэнымкIи. Мы зэманым ди къэралым вольфрамым щелэжьыж комбинатхэр здэщыIэр Приморскэ, Забайкальскэ, Хабаровскэ крайхэм-рэ Бурят Республикэмрэ я закъуэщ. Молибденым дытепсэлъыхьмэ, Хакасие Республикэмрэ Забайкальскэ краймрэщ», - къыхигъэщащ Ростехым и лIыкIуэм, зэIущIа лIыщхьэхэр Тырныауз къалэ къыщызэIуахыжыну зыхуамурад комбинатым щыкIуам.
«Ди республикэм и бгылъэ щIыпIэхэм пцIийхэкIхэр къыщыщIэхыным щыщIыдодзэж Урысей Федерацэм и Президент Путин Владимир и унафэм тету. Ауэ щыхъукIи, Тырныауз къалэ къыщыунэхуж комбинатыщIэр щытынущ Къэбэрдей-Балъкъэрым щынэхъ ин дыдэ предприятэхэм ящыщ зыуэ. ЛэжьапIэщIэу щэ бжыгъэхэр къызэрыдитынум и мызакъуэу, абы республикэм и бюджетми хэпщIыкIыу хигъэхъуэнущ. Ди мурадщ мылъкушхуэ зыхалъхьэну проектыщIэр гъащIэм щыщ Iыхьэ хъунымкIэ тхузэфIэкI псомкIи зыщIэдгъэкъуэну», - жиIащ республикэм и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек.
Зи гугъу тщIы зэIущIэм зэрыщыжаIамкIэ, проектыщIэм, псори зэхэту, сом мелард 55-м нэблагъэ халъхьэнущ. Абы и фIыгъэкIэ Тырныауз, Невыномысск къалэхэм лэжьапIэщIэу 900-м нэс къыщыунэхунущ. Производствэм ехьэлIа япэ «къудамэхэм» лэжьэн щIрагъэдзэнущ 2023 гъэм и кIэухым - 2024 гъэм и пэщIэдзэхэм ирихьэлIэу.
