Ди фIэщ ящI… шыпсэхэр
Хэт димыхьэхыр тылъ, кино гъэщIэгъуэнхэм, теленэтын цIэрыIуэхэм, дымыщIэхэр къытхузэIуахыу газетхэмрэ журналхэмрэ традзэ тхыгъэхэм, еджагъэшхуэхэм жаIэхэм? Десэжащи, дэ дегупсысыхэркъым ахэр пцIыуэ къыщIэкIынкIэ зэрыхъунум. Мыбдеж сигу къыщокIыж «зэманыщIэм» (90 гъэхэм) дыщыхыхьам ди кинотеатрхэм щагъэлъэгъуа «Юкка» фильмыр. Телъыджэщ, ауэ абы и лIыхъужь сурэтыщIым мастэ къызэрыхаIуу занщIэу бзаджэнаджэхэм яжреIэ яукIа и къуэшым и унэ уардэр здэщыIэр. Флъагъурэ щхъухьым (е хущхъуэм?) и къарур?
ЕтIощIанэ лIэщIыгъуэм ятха шпион тхылъхэм уащрохьэлIэ ар дыдэм: яубыда хамэ къэрал тIэсхъэщIэхым, апхуэдэ мастэ зэрыхаIуу, и бзэр къеутIыпщри, ищIэ псори кърагъэIуатэ. Зыри иримыхьэкIыу.
ЩIэгъэкъуэныфIт, арщхьэкIэ ди жагъуэми ди гуапэми апхуэдэ мастэ щыIэкъым, пэжыр къыбжезыгъэIар гуэри къагупсысакъым. Дауи, апхуэдэ мурадкIэ щэхурылажьэ IуэхущIапIэхэм Iэмал зэмылIэужьыгъуэхэр (псалъэм и хьэтыркIэ, афияныр) къагъэсэбэп. Ауэ абыхэм щыгугъыщэ хъуркъым: пэжрэ пцIырэ зэхэлъу къыбжиIэнкIэ е пцIы иупсынкIэ зыпкъырупщIыхь цIыхур тIэу еплъынукъым.
Дгъэзыжынти блэкIа зэман жыжьэм. Пушкин Александр Урысейм и тхыдэм и фэеплъ «Повесть временных лет» Iэрытхым Iэзэу къытрищIыкIащ «Песнь о вещем Олеге» хъыбарыр.. Абы къыщыгъэлъэгъуащ Олег езым иш лIам и щхьэкъупщхьэм къипща блэм иукIауэ. Тхыдэджхэм мыбы шэчышхуэ къытрахьэ: зи гугъу ищI лъэхъэнэм джыназхэм я лъэнкIапIэм къыфIэкIыу ящыгъыт фэ Iувым къыхэщIыкIа шырыкъу лъагэхэр. АтIэ апхуэдэ вакъэм пхырыкIыну блэм и шэрэзыр?
Е къэтщтэнщ Троян зауэр, Трояр шэч хэмылъу щыIащ (иджыри щыхьэт тохъуэ) икIи ар алыджхэм яубыдри, ягъэсащ. Ауэ дэнэ къыздикIар а хъыбарым и лIыхъужь нэхъыщхьэ шыр? Гомер и IэдакъэщIэкI цIэрыIуэм фIэкIа ар нэгъуэщI зы щIыпIи къыщыхэщыркъым. Апхуэдэу щыщыткIэ, къигупсысауэ аращ.
Курыт лIэщIыгъуэхэм католикхэм «гъущIым къыхэщIыкIа хъыджэбзым» (цIыхубзыщхьэ зыфIащIыхьа гъущI бэнщ, Iупхи хуэпщIи хъууэ) дагъэтIысхьэрт диныр зи фIэщ мыхъуу гу зылъатахэр. ЩIегъуэжу гъуэгу тэмэм теувэжыху е илIыхьыху дагъэст. Аращ а лъэхъэнэм ялэжьу щыта щIэпхъаджагъэхэм я музейуэ Голландием щыIэм щIэт а фэеплъым щхьэкIэ жаIэр. Ауэ езы «хъыджэбзыр» щыIа? А упщIэм иджыблагъэ жэуап иратащ: «гъущI бэныр» щащIар епщыкIуиянэ лIэщIыгъуэрщ, Рим и папэм и инквизицэм и зэманыр блэкIа иужьщ.
Совет лъэхъэнэр къапщтэмэ, тхыдэр зэрыхуей дыдэмкIэ яшэрт. Ауэ ар нэгъуэщI Iуэхущ.
