Уэрэдым псалъэ хадзыркъым

Сабий садым иджыри кIуэуэ, школ учебникым ит «Удз гъэгъахэр щхъуантIэ мэхъу» усэ цIыкIур къэзыщтэу макъамэ щIэзылъхьа хъыджэбз цIыкIум цIыхушхуэ къызэрыхэкIынур гурыIуэгъуэт. Илъэс куэд дэкIа иужьщ, а усэ дыдэр композитор Чайковскэм и макъамэ щIэлъу романсу зэрыщыIэр езым къыщищIар. Гъэсашэ Наталье иджы Урысейм и цIыхубэ артисткэщ, профессорщ, Кавказ Ищхъэрэм ГъуазджэхэмкIэ и къэрал институтым вокал гъуазджэмкIэ и кафедрэм и унафэщIщ.
И сабиигъуэр, школ кIуэгъуэр, зэрызиужьар
Бзылъхугъэм и гукъэкIыж псори Джылахъстэней щIыналъэм епхащ, абы къыщалъхуащ. «Сабийр дунейм къыщытехьэкIэ ину магъ. КъызэрысщыхъумкIэ, сэ занщIэу уэрэд жысIащ. Ар къарууэ къысхэзылъхьар си лъахэращ. СщIэжыркъым уэрэд щыжызмыIа зэман щIагъуэ щыIауэ. Сабий садым дыщыкIуэм си дэлъху нэхъыщIэ Мурат къыжьэдэхуауэ щытащ: «Ди Таля (апхуэдэут унагъуэм къызэрыщызэджэр) артисткэ хъунущ». Абы жиIам сытеIэбащ», - игу къегъэкIыж Гъэсашэм.
Макъамэ Iэмэпсымэхэр щыгъуэтыгъуей зэман щыIащ. Наталье къызэрыджиIэжымкIэ, абы щыгъуэм Тэрч жылэ псом зы дохутыр гуэрым фIэкIа пианинэ нэгъуэщIым имыIэу апхуэдэт. Арати, дохутырым и унэмкIэ щIалэгъуалэм щIэх-щIэхыурэ зыблрагъэхырт, абы къыщIэIукI макъамэхэм яфIэгъэщIэгъуэныщэу едаIуэрт. Абыхэм яхэтт уэрэджыIакIуэ цIэрыIуэ иужькIэ хъуа Гъэсашэри. «Зэманыр нэхъ тынш щыхъум, курыт школым фортепианэ къытхуашащ. Нэфлъашэ Махьмуд музыкэм дыхуигъасэрт, нотэхэр дигъэджырт. Сэ абы къыдит псори нэхъуеиншэу зыхэслъхьэрт, псом хуэмыдэу нотэхэр фIыуэ зэзгъэщIати, I0-нэ классыр къэзухыу Налшык дэт макъамэ училищэм сыщIэтIысхьэну сыщыкIуам, экзаменхэр къызэхьэлъэкIатэкъым».
Куэдым ягъэщIагъуэрт сольфеджиомкIэ диктантхэр щрагъэтхкIэ, Наталье къэрэндащ къимыгъэсэбэпу ручкэкIэ занщIэу зэритхыфыр, сыту жыпIэмэ а лэжьыгъэр гугъуу ялъытэрт. ИлъэсищкIэ Налшык дэт макъамэ училищэм щеджауэ, 4-нэ курсыр къэзыух цIыхуитхум яхэту, ар Саратов консерваторэм ягъэкIуащ, и щIэныгъэм щыхигъэхъуэну.
Балигъ гъащIэр
Наталье Къэбэрдей-Балъкъэрым и композитор нэхъ цIэрыIуэ псоми я уэрэдхэр игъэзащIэу щытащ. Молэ Владимир, Жырыкъ Заур, ХьэIупэ ДжэбрэIил, Османов Нихьэт, нэгъуэщIхэми я лэжьыгъэхэр абы гурыхьу утыку кърихьэрт. Псалъэм папщIэ, куэдым ящIэж Жырыкъ Заур и «Хадэ къэгъэгъа», «Утёс», «Бахъсэн» уэрэдхэр Гъэсашэм дахэу зэригъэзащIэу щытар.
«Кабардинка» къэрал академическэ ансамблым уэрэд щыжиIэу Наталье лэжьащ, къэрал куэди къызэхикIухьащ. А зэманхэм пыщIа гукъэкIыжхэри и мащIэкъым уэрэджыIакIуэ бзылъхугъэм.
Иджыпсту абы егъэджэныгъэ лэжьыгъэм зритыпащ, Кавказ Ищхъэрэм ГъуазджэхэмкIэ и къэрал институтым щIэсхэм я къэухьым зэрыхигъэхъуэным толажьэ. Ар, зэрытщIэщи, къару куэд пщIэзых IэнатIэщ.
- Институтыр къызэрызэIуахрэ зэпымыууэ зыужьыныгъэм и гъуэгум тетщ, абы и егъэджакIуэхэри щхьэж и IэнатIэм хуэIэижь зэрыхуэхъунум хущIокъу. ЕджапIэм и лъэщагъым зиубгъуху, зэфIэкI яIэу абы къыщIэкI щIалэгъуалэри нэхъыбэж мэхъу. Егъэджэныгъэ лэжьыгъэм зэрызестыжрэ (япэ илъэситхум Къэбэрдей-Балъкъэрым и къэрал филармониеми сыIуту мы институтми лэжьыгъэ щызэдэсхьащ) зэхьэзэхуэ зэмылIэужьыгъуэхэм я къэпщытакIуэ гупхэм сыхэтщ. Срагъэблэгъауэ щытащ Рахманиновым, иужькIэ Лисицианым я цIэкIэ къызэрагъэпэща зэпеуэхэм. Ди студентхэр дошэ Москва, Санкт-Петербург, Владикавказ, Астрахань, Сочэ, Дон Iус Ростов, нэгъуэщI щIыпIэхэми. ЕхъулIэныгъэу яIэм арэзы дыкъещI, - жеIэ егъэджакIуэм.
Илъэсипщым щIигъуауэ Гъэсашэ Наталье хэтщ Урысейпсо методикэ советым. Гъэ къэс мэлыжьыхь мазэм хуэзэу, зэфIэкI зиIэ щIалэгъуалэр Санкт-Петербург щызэхуашэс. Кавказ Ищхъэрэм ГъуазджэхэмкIэ и къэрал институтым икIыу зэхыхьэм илъэс къэс екIуалIэ ди артистхэм къахь фIыщIэ, щIыхь тхылъхэм ятепщIыхьмэ, мы еджапIэ нэхъыщхьэм зыужьыныгъэфIхэр иIэу жыпIэ хъунущ.

 

БАГЪЭТЫР Луизэ.
Поделиться: