Индусыр Инджылызым и тепщэщ

 «Сэ сыпсэууэ, инд щылъху премьер-министру теувэнукъым!» - жиIауэ къаIуэтэж махуэ щэ ныкъуэ ипэкIэ дунейм ехыжа инджылыз пащтыхь гуащэм. Арати, Трасс Лиз зэрытеувар къабыл зэрищIу, Елизаветэ ЕтIуанэр дунейм ехыжащ, инд щIалэри премьер-министр хъуащ. Ипэрей зэхьэзэхуэми адрейхэм япэ куэдкIэ щищат Сунак, ауэ зыгуэр зэрыхэпсэлъыхьар наIуэу, ирагъэкIуэтыжати, зэрынэрылъагъущи, IэнатIэр зейм IэщIэкIакъым. Пащтыхьыгъуэр зыIэрыхьа Карл Ещанэм и текIуэныгъэу къалъытэ захуагъэм гъуэгу зэригъуэтыжар.
Хъуэпсэгъуэ гуэр хэмылъу пхужыIэнукъым Инджылызым унафэщI хэхыныр апхуэдэу нахуэу зэрыщекIуэкIым. Зэхэгъэжрэ хабзэншагъэ гуэррэ яIэщIэкIыу щытми, «цIыхубэм я гукъыдэжыр къегъэлъагъуэ» псалъэухам и мыхьэнэр щехуэхыпакъым хэгъэгум. Армыхъумэ, I858 гъэм щегъэжьауэ I947 гъэ пщIондэ Великобританием и лъабжьэм щIэта Индием лъыкIэ зэрепхар зи фэми къытещ щIалэ къамылыфэр гъэпщылIакIуэ къэралым и тахътэм къихутэныр дзыхьщIыгъуэджэ дыдэт.
 Сыт зэрыхэIущIыIур Сунак Риши? ЩIалэр I980 гъэм Инджылызым, Саутгемптон къалэм къыщалъхуащ. И адэр дохутырщ, и анэр фармацевтщ, ахэр Индиер Инджылызым и пщылIыпIэм щита зэманым Пенджаб Iэпхъуэри, иужькIэ Великобританием къэкIуахэщ. И адэ-анэр щызэрыцIыхуари Инджылызырщ. Риши Оксфорд университетыр къиухащ, щIэныгъэкIэ философием, экономикэм, политикэм нэхъ хуэгъэпсауэ. ИужькIэ а Iуэхум Америкэм, Стэнфорд университетым щыпищэри, экономикэмкIэ магистр хъуащ. Мэй Терезэ и тетыгъуэм Риши правительствэм хэтащ псэупIэ-коммунальнэ хозяйствэмрэ жылагъуэ IуэхухэмкIэ министру. Джонсон Борис щыдэлажьэм, Хъарзыналъэм и секретарь нэхъыщхьэу, нэгъуэщIу жыпIэмэ, мылъку IуэхухэмкIэ министру щытащ.
Сунак лэжьыгъэм пэлъэщын политик губзыгъэу къалъытэ. Ауэ мазитI ипэкIэ и IэнатIэм трагъэкIа Джонсон Борис и лъабжьэр нэхъ жыджэру къэзытIари аращ. Абы щхьэкIэ «епцIыжакIуэ» цIэр кIэрыпщIащ. Риши и щхьэгъусэ Мурти Акшатэ дунейм ехыжа инджылыз пащтыхь гуащэм нэхърэ нэхъ бейуэ жаIэрт. Иджыпстуи гушыIэ сурэтхэр ирахьэжьакIэщ, пащтыхьымрэ абы и щхьэгъусэмрэ я мылъкур зэхэту Акшатэрэ Риширэ яйм зэрылъэщIэмыхьэр къищу. Электроннэ программэхэмрэ компьютер Iэмэпсымэхэмрэ елэжь «Infosys» IуэхущIапIэр зей Мурти Нараянэ ипхъущ Сунак и щхьэгъусэр. И щыкъу адэр Путин Владимир и цIыхугъэу зэрыщытыр, 2004 гъэм и IуэхущIапIэм екIуалIэу и IэщIэдзри къызэригъэнар Сунак Риши и ипэрей хэхыныгъэм къыщыхудрагъэжеяуэ щытащ. «Сэ жэуап зэрысхьыр си IэнатIэм къызит къалэнхэращи, ахэр согъэзащIэ», - кIэщIу зыщхьэщигъэкIат Риши журналистым и упщIэ гуащIэр. Сытми, унагъуэм я ахъшэр Урысейми щолажьэ.
 Шэч хэлъкъым щIалэм и хэкужьыр текIуэныгъэм егъэлеяуэ зэрыригушхуэм. «Лондон дыдейщ!» - тратхакIэщ я ныпым премьер-министрыщIэм и лъэпкъэгъухэу Индием щызэрызехьэхэм. ЩIалэр инджылыз правительствэм и унафэщI щыхъуа махуэр инд махуэшхуэхэм я зым зэрымыщIэкIэ техуэри, лъэпкъым и гуфIэгъуэр абы нэхъ кIыхьыж ищIащ.
 Сыт хуэдэ щIыкIэкIэ-тIэ Сунак Риши инджылызхэр зэригъэунэнур? ЦIыхухэм зэхахыну зыхуейр жеIэ зэкIэ. Унэ куэду иригъэухуэнущ, апхуэдиз хамэ къригъэтIысхьэнукъым, хэхыпщIэхэр илъэситхум къриубыдэу игъэмэщIэнущ, Урысейм хуэгъэза санкцэхэр щIикъузэнущ. Пащтыхь Карл Ещанэр премьерыщIэм ехъуэхъури, IэнатIэм теувэну къабыл ищIащ. Сытми, лъакъуэ зышха Индием иджы и щхьэ шхыгъуэщ.
ПремьерыщIэр и лъэпкъ хабзэхэр IэщIыб зымыщI индусщ, бынитI иIэщ, илъэс 42-рэ мэхъу. ЗэрыцIыкIурэ зыцIыхухэм ар гъэсэныгъэ зыхэлъ, хьэлрэ теплъэкIэ цIыхухэр тыншу къыдэзыхьэх щIалэ зэпIэзэрыту къалъытэ. Щхьэри лъакъуэри зыIэщIэлъ Ротшильдхэ япыщIауэ зэрыжаIэри Iуэхум зэран хуэхъуркъым.

Чэрим Марианнэ.
Поделиться: