Нобэ зи гугъу фхуэсщIыну щIалэщIэм IэщIагъэ гъэщIэгъуэн иIэщ. ГИТИС-м и «Сценографие» къудамэр къиухауэ ди республикэм исыр Жылэ Къантемыр и закъуэщ. СурэтыщI Iэзэ Жылэ Анатолэ и къуэ Къантемыри сурэтыщIщ, дуней еплъыкIэ, лъагъукIэ гъэщIэгъуэн, щIэщыгъуэ зиIэщ. Жылэм иджыблагъэ зыхуэдгъазэри и лэжьыгъэм, IуэхущIафэм теухуауэ депсэлъащи, къыджиIахэр ди гуапэу фи пащхьэ идолъхьэ.
- Театрым лэжьыгъэшхуэ, лэжьыгъэ гъэщIэгъуэн щокIуэкI. Зы Iуэхум телажьэхэм я акъыл, гупсысэ зэрызэтехуэм куэд елъытащ. Дэбагъуэ Роман хуэдэу тыншу сыздэлажьэ режиссёр иджыри къэс срихьэлIакъым, абырэ сэрэ ди Iуэху еплъыкIэхэр нэхъ зытохуэ, - жеIэ Къантемыр. - Иджыблагъэ «Невеста из Имеретии» гушыIэр (Константинов Владимиррэ Рацер Борисрэ) Избербаш щыдгъэуващ. Иджы етIуанэ Дагъыстэным драгъэблагъэ. Гъатхэ кIуам «Кровавая свадьба» пьесэм (Лорка Гарсия) къытращIыкIа спектаклыр Дербент щыдгъэуващ. Балъкъэр театрым Айтматов Чингиз и IэдакъэщIэкIхэм ящыщ утыку къыщитхьащ. Ар зэрыдгъэувар куэдым ягу ирихьри, къалэ зэмылIэужьыгъуэхэм я театр зыбжанэм Дэбагъуэм сэрэ драгъэблэгъащ.
Спектаклыр сценэм щызыгъэув художникымрэ режиссёрымрэ я къалэныр тыншу куэдым къалъытэ. Хуэмызэ лIыфIщ. Спектаклым и щIагъыбзэр утыку цIыкIу къибгъэзагъэу, сценэр абы теухуауэ къызэбгъэпэщыныр тыншкъым, псом хуэмыдэу мылъкур щебзыхьэкIам деж. Спектакль къэс ди лъэпкъым зыгуэркIэ епхауэ щытын хуейуэ зэрыжаIэр сфIэщыуагъэщ (ар куэдым къыдаIуэкI). Ди щэнхабзэм имызакъуэу, адрей лъэпкъхэм ейхэри зэдгъэцIыхупхъэщ. СызэреплъымкIэ, дунейм лъэпкъыу тетым я щэнхабзэм нэIуасэ зыхуэпщIыныр зыужьыныгъэм и гъуэгущ. Лъэпкъым ухуэщхьэпэнумэ, дунейм зыдэужьи щIэныгъэ, IэщIагъэ, гупсысэ зэгъэгъуэти, къыхуэгъэсэбэп. Сэ апхуэдэущ сызэреплъыр.
- Театрхэм ущылэжьэну ухуэмеижу уи интервьюхэм язым щыжыпIащ. Сыт абы и щхьэусыгъуэр?
- Уздэлажьэv куэд елъытащ. Театрыр гуп лэжьыгъэщ. Ди республикэм и театр сыздэлажьэхэм ящыщу Музыкэ театрым ди зэфIэкI, гупсысэ къыщыдгъэлъэгъуэну Iэмал нэхъыбэ щыдиIэщ.
Ди лэжьыгъэм куэдым дыхуегъасэ, псалъэм папщIэ, дэ зедгъэсащ мылъку куэд темыкIуадэу спектакль дгъэуву. Ауэ дгъэува спектаклхэр утыку къыщрахьэкIэ зэи сеплъыркъым, сыт щхьэкIэ жыпIэмэ, сщIэну сызыхуеямрэ зэрыхъуамрэ (щхьэусыгъуэ зэмылIэужьыгъуэхэмкIэ) зэи зэтехуэркъым. Ар дунейм къытехьэн хуей сабийр ныкъуэдыкъуэу къызэралъхунур ипэ иту пщIэным хуэдэщ.
- ИтIани, сэ зэрысщIэмкIэ, театрхэм уадолажьэ.
- ПцIыр сыткIэ щхьэпэ, сэ театрыр фIыуэ солъагъу, ауэ абы сызэрыхуейм хуэдэу сыщылэжьэну Iэмал сызэримыIэр нэгъуэщI Iуэхущ.
- СурэтыщIхэр щыбгъэхьэзыру бгъэлажьэ студием и гугъу къытхуэпщIыт.
- Си деж зыщагъэсауэ,сурэтыщI хьэзыркIэ уеджэ хъуну, цIыхуитху сиIэщ. Ахэр я IэщIагъэкIи щIэныгъэкIи зэщхькъым, ауэ сурэт щIыным къызэрымыкIуэу дехьэх.
Куэдым къащохъу занщIэу сурэтыщI бэлыхь къахэкIыну. СурэтыщI цIэрыIуэ, Iэзэ хъуахэм я лъагагъым унэсын папщIэ узыпхыкIын хуей псоми щымыгъуазэу. Абы папщIэ цIыху къызэрымыкIуэу ущытын хуейщ. Ауэ цIыху къызэрымыкIуэхэр жылэм зэи яхэзагъэ хабзэкъым (абыи ухуэхьэзыру щытыпхъэщ). ЕтIуанэрауэ, егъэлеяуэ лэжьакIуэшхуэу ущытыпхъэщ. Дэтхэнэ зыми и гум хъуапсэ илъщ творчествэ лIэужьыгъуэ гуэрым и зэфIэкI щеплъыжыну. НыбжькIэ зэщхьэщыкIыу си деж цIыхухъуи цIыхубзи къокIуэ, мылъкурэ былымкIэ къахуэт щымыIэу. Къахуэтыр сыт? Я сабиигъуэм я гум итIысхьауэ нобэ къыздэсым тIыгъуэ хъуэпсапIэрщ.
Си деж къакIуэ сабийхэм сопсалъэ, щхьэж игу ирихьымрэ иримыхьымрэ зэхызогъэкI. Зы сурэт зэщхьу ящIкъым икIи ящIакъым си гъэсэнхэм, щхьэж и гум нэхъ пэгъунэгъу гуэр ещI. Иджырей щIалэгъуалэм я нэхъыбэр къузауэ къохъу. АбыкIэ къуаншэр адэ-анэращ. Сабийм игу илъыр къиIуатэу езгъэсэным тхьэмахуэ бжыгъэ щытезгъэкIуадэ щыIэщ. Ауэ ар хэмыту лэжьыгъэр къыдэхъулIэнукъым.
- Тхылъ еджэн зэрыпфIэфIыр сощIэ…
- Дунейпсо гъуазджэр е лъэпкъ щхьэхуэхэм я псэукIэр къызыхэщ литературэр къызэрымыкIуэу сфIэфIщ. Псалъэм папщIэ, тхакIуэ псоми къахызогъэщ Габриэль Гарсиа Маркес. Абы и «I00 лет одиночества» романыр зыпэсщI щыIэкъым. КъищынэмыщIауэ, фантастикэр фIыуэ солъагъу.
