Жылагъуэ

Инвестицэмрэ хьэрычэт Iуэху­хэм­кIэ советым хэтхэм я зэIущIэ КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек ири­гъэкIуэ­кIащ. 

КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек Урысей Федерацэм и КъегъэлакIуэм и махуэм, Урысейм и МЧС-р къы­зэрызэрагъэпщрэ илъэc 34-рэ зэ­ры­рикъум хуэгъэпсауэ ирагъэкIуэкIа зэIущIэхэм хэтащ.

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и цIыхубэ усакIуэ ХьэхъупащIэ Амырхъан и фэеплъу Къэхъун дэт 2-нэ курыт еджапIэм къыщызэрагъэпэщащ пэщIэдзэ классхэм я деж щегъэжьауэ нэхъыжьхэм щIэсхэри зыхэта зэхьэзэхуэ. Ди республикэм и мызакъуэу, къэрал псом къыщацIыхуу щыта, лъэпкъ литературэмрэ IуэрыIуатэмрэ хэлъхьэныгъэ ин хуэзыщIа усакIуэм, джэгуакIуэм и художественнэ щIэиныр къыдэкIуэтей щIэблэм зэрыбгъэдалъхьэным иужь итщ курыт еджапIэм и унафэщIымрэ егъэджакIуэхэмрэ.

Республикэм и мэкъумэшыщIэхэм гъатхасэм жыджэру зыхуагъэхьэзыр икIи псом япэу жылапхъэхэр кърашэлIэн щIадзащ. Россельхозцентрым и къудамэу Къэбэрдей-Балъкъэрым щыIэм къызэритамкIэ, гъавапхъэ жылэу тонн мини 4,1-рэ щIыналъэр дызыхуэкIуэ илъэсым хуэныкъуэнущ, абы и процент 62-р нартыхуу, адрейр - гуэдз, хьэ, зэнтхъ хуэдэхэрщ. 
Иджыпсту республикэм иIэщ гъатхасэр зэрыригъэжьэн жылапхъэу тонн мини 3,7-м щIигъу. Псори зэхэту зыхуэныкъуэнум и процент 90 мэхъу ар, ауэ нартыху жылапхъэм и гугъу тщIымэ – дызыхуэныкъуэнум нэхърэ нэхъыбэ гъэтIылъыгъэу диIэщ. 

Урысей гвардием и управленэу КъБР-м щыIэм ведомствэм щIэмыт и хъумакIуэ IэнатIэм и лэжьакIуэ, полицэм и сержант нэхъыжь ГъукIэ  Альберт и зыгъэпсэхугъуэ махуэу     Кэнжэ къуажэм и гъуэгубгъум  гу щылъитащ  хуабэу мыхуэпа,   балигъ мыхъуа   хъыджэбз цIыкIум.  

Уней индустриальнэ парк Къэбэрдей-Балъкъэрым щыухуэным ехьэлIауэ щIыналъэм щыIэ Iэмалхэр иджыпсту зрагъащIэ. Республикэм и экономикэм и зыужьыныгъэм ар щIэгъэкъуэныфI хуэхъуну къалъытэ. Абы къыхэкIыуи, мурад щыIэщ инвесторхэр а Iуэхум къыхашэну, къэрал дэIэпыкъуныгъэ зэмылIэужьыгъуэхэмкIи ахэр къыдахьэхыну. 
Гугъэ зэрыщыIэмкIэ, уней индустриальнэ паркым IэнатIэ зыбжанэ хиубыдэнущ, промышленность псынщIэр, жыг хадэ гъэкIыным, мэкъумэш хозяйствэм ехьэлIа Iэмэпсымэхэмрэ техникэхэмрэ къыщIэзыгъэкI, ахэр щызэхуахьэс IуэхущIапIэхэри хэту. 

2024 гъэм и мазипщIым къриубыдэу Къэбэрдей-Балъкъэрым гъущIхэкI продукцэу къыщыщIагъэкIам и куэдагъым хуэдэ 1,7-кIэ хагъэхъуащ нэгъабэ и апхуэдэ пIалъэм щыIа бжыгъэхэм елъытауэ икIи ар тонн мин 42,3-м нызэрыхьэсащ. 

Хэкум щIэхъуэпсу зи гъащIэр езыхьэкIа ди лъэпкъэгъухэм яIуэтэж хъыбархэм зэ нэхъ нэмыIэми щIэдэIун хуейщ хэкурыс адыгэ дэтхэнэри. Дызыхэт жей Iувым дыкъыхашыжынт абыхэм я гупсысэ хьэлъэхэм. Тыркум къиIэпхъукIыжа, Налшык къалэр псэупIэ зыхуэхъужа IутIыж Мэжид «Черкес хэку» газетым и журналист Аслъэныкъукэ Мадинэ дригъэкIуэкIа зэпсэлъэныгъэр фи пащхьэ идолъхьэ.
- Мэжид, хамэ къэралым укъыщыхъуащ. Уи сабиигъуэм щыщу сыт уигу нэхъ къинэжар?

Илъэсыр иухыным ипэ къихуэу «Iуащхьэмахуэ» курортым и лэжьыгъэм зэкIэ кърикIуахэр къипщытэжащ икIи гур хэзыгъахъуэщ абы къыщыгъэлъэгъуа бжыгъэхэр. Псалъэм и хьэтыркIэ, къурш лъапэм зыщагъэпсэхуащ цIыху мин 800-м щIигъум, нэгъабэ и апхуэдэ пIалъэм щыIа бжыгъэхэм нэхърэ проценти ар I0-кIэ нэхъыбэщ. Къыхэдгъэщынщи, 2024 гъэм и иужьрей тхьэмахуэр мыбы хэткъым. 

2024 гъэм дыгъэгъазэм и 1-м ирихьэлIэу Къэбэрдей-Балъкъэрым я щхьэ хуэлэжьэжыну республикэм и налогхэх IэнатIэхэм зыщезыгъэтхахэм я бжыгъэр мин 80,8-рэ хъуащ. Абыхэм щыщу мин 78,4-р физлицоуэ, мини 2,4-м – уней IуэхущIапIэу.