Календарь событий

(Ущие зыхэлъ тхыгъэ)
Бегъымбарымрэ зы лIыжь цIыкIурэ гъуэгу зэдытехьащ. Бегъымбарым и къэлътмакъым зы щIакхъуэрэ бдзэжьей цIыкIуитIрэ илът, лIыжь цIыкIум и ейм - щIакхъуитI. «ДетIысэхынщи, зыдгъэпсэхунщ, тIэкIуи дедзэкъэнщ», -  жаIэри къэувыIащ. Бегъымбарыр псыхъуэм дыхьэри, шэджагъуэ нэмэзыр ищIыну тIысащ. ЛIыжь цIыкIум, бегъымбарыр къэтыху, и къэлътмакъым илъыр зригъэщIащ. «Ей-ехь, мыбы зы щIакхъуэщ иIыгъыр, си зы щIакхъуэр лейуэ хэзгъэкIуэдэнкъым», - жиIэри, и щIакхъуитIым языр псынщIэу ишхыжащ.

ЦIыхум зыпэрыт IэнатIэр фIыуэ илъагъумэ, абы ехъулIэныгъэ щиIэнущ, пщIэи къыхуихьынущ. Абы и лъэныкъуэкIэ щапхъэщ Шэджэм район сымаджэщым нэм щеIэзэ и къудамэм и дохутыр, Налшык къалэ дэт Республикэ клиникэ сабий сымаджэщым консультанту щыIэ, ЩIэныгъэм щыхагъахъуэ институтым дохутырхэмрэ медсестрахэмрэ лекцэ къахуеджэ Балъкъэр Щамил. 

Бахъсэн къалэ дэт «Юность» стадионым щекIуэкIуэкIащ «Юг-2022» 2010-2011 гъэхэм къалъхуа ныбжьыщIэхэм регбимкIэ академием и кубокыр къэхьыным ехьэлIа зэхьэзэхуэ. Ар хуэгъэпсауэ щытащ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэр илъэси 100 зэрырикъум. 
Зэхьэзэхуэм хэтащ КъБР-м и командищ, Дагъыстэным щыщ командитI, Ростов областым, Ставрополь крайм, Ингушым къикIа командэ зырыз. Зэпеуэм и хьэщIэ лъапIэу щытащ Бахъсэн къалэ администрацэм и лэжьакIуэхэр, регбист цIэрыIуэхэр, КъБР-м регбимкIэ и федерацэм хэтхэмрэ регбимкIэ«Юг» академием и лIыкIуэхэмрэ. 

Севастополь къалэм дзюдомкIэ и федерацэм и саугъэтхэр къэхьыным ехьэлIа урысейпсо зэхьэзэхуэ мы махуэхэм екIуэкIащ. Абы хэтащ къэралым и щIыналъэ псоми къикIа зи ныбжьыр илъэс 18 иримыкъуа спортсмен 200-м нэблагъэ. 
Къэбэрдей-Балъкъэрым и цIэкIэ зэхьэзэхуэм щыбэнащ дзюдоистих. Я хьэлъагъ елъытауэ зыхэта гупхэм пашэныгъэхэр щаубыдащ Байрамкулов Алим (кг 50), Уэзы Iэдэм (кг 55-рэ), Дер Айдэмыр (кг 73-рэ) сымэ. Дыжьын медалхэр зыIэрагъэхьащ Бер Русланрэ (кг 50) Абдулаев Салимрэ (кг 66-рэ). Атэбий Тамерлан (кг 46-рэ) ещанэ увыпIэр иубыдащ. 

Узыншагъэр хъумэнымкIэ IэнатIэм пэрытхэр сыт хуэдэ зэманми ялъытэу, пщIэ хуащIу къекIуэкIащ, медицинэм цIыху гъащIэм щиIэ мыхьэнэр къыпхуэмылъытэным хуэдэщи. А IэщIагъэм ирилажьэхэр зыпэрыт Iуэхум хуэпэжу, жэуаплыныгъэр зыхащIэу, цIыхугъэ лъагэ яхэлъу щытыпхъэщ сытым дежи. Я псэемыблэж лэжьыгъэм, Iэзагъышхуэм, гумащIагъэм къахуихьащ жылагъуэм щаIэ фIылъагъуныгъэмрэ пщIэмрэ.

 Ратиани Мурман илъэс 30-кIэ тхыдэ щыхьэтхэр зэхуихьэсу Кавказыр къызэхэзыкIухьа куржы тхакIуэщ. 20I9 гъэм зи япэ томыр (ар тхакIуэр дунейм ехыжа нэужь, ипхъу Мзия нигъэсри къыдигъэкIащ) традза тхылъыр теухуащ XIX-XX лIэщIыгъуэхэм я зэпылъыпIэм псэуа кавказ абрэджхэм.

Лэжьэрейм и дунейпсо махуэщ 
Армением и Конституцэм и махуэщ
Аргентинэм щагъэлъапIэ Сабийхэм я махуэр
Тыркумэным и хеящIэ IуэхущIапIэхэм я лэжьакIуэхэм я махуэщ
Венесуэлэм и щхьэхуитыныгъэм и махуэщ. Америкэ Ипщэм Испанием щиIа колониехэм ящыщу Венесуэлэращ щхьэхуит хъуным и Iуэху япэу зезыхуар икIи I8II гъэм ар абы къехъулIащ.
Брянск, Калугэ, Новгород областхэр къыщызэрагъэпэща махуэщ (1944 гъэм)
1829 гъэм Урал щIыналъэм и къухьэпIэмкIэ Урысейм щыяпэу налмэс зыщIэлъ щIыпIэ къыщагъуэтауэ щытащ.

 Дэ фIыуэ дыщыгъуазэщ сабэм. Уеблэмэ, ди Iэпэгъущ. Сыт хуэдизрэ ди пэшхэр, лъэгухэр дымыгъэкъэбзами, сыхьэт бжыгъэ нэхъ дэмыкIыу къытрехьэж. ЦIыхур куэд щIауэ сабэм пэщIэтщ, уеблэмэ абы Iэмал зэмылIэужьыгъуэхэр къыхуегупсыс. Псалъэм и хьэтыркIэ, сабэщыпыр епщыкIубгъуанэ лIэужьыгъуэм и пэщIэдзэм къежьащ. Ар бахъэкIэ зекIуэ мафIэгум ещхьт. Апхуэдизу Iэуэлъауэшхуэ ищIырти, хэбгъэзыхьмэ унэ кIуэцIым щIашэ хъуртэкъым. Езыр кърашэкIырт шитI зыщIэша гу щхьэхуэкIэ. Бжьамийхэр щхьэгъубжэхэмкIэ е бжэхэмкIэ далъэфырт. Пэжу апхуэдэ Iэмэпсымэхэр зиIэр закъуэтIакъуэт.

«Диктатор» псалъэм фIы къикIыркъым, ар зыфIащахэри тхыдэм къызэрыхэнэр бзаджэнаджэущ. Апхуэдэ лъэужь къигъэнащ зи гугъу фхуэтщIыну цIыхуми.
Чили къэралыр куэдым къыщытщIар 1962 гъэм абы и командэр футболымкIэ дунейпсо чемпионатым дыдейхэм 2:I-уэ къытекIуа иужькIэщ. Ар ди гум щIыхьат. Зэман дэкIри, тщыгъупщэжащ къэхъуари езы къэралри.