Литературэ

Зэныбжьэгъухэр

         Темболэт къулыкъущIэшхуэт. Ахъмэт лэжьакIуэшхуэт. Зэманымрэ илъэсхэмрэ зэпэIэщIэ ящIа иужькIи, я псэкIэ зэпэгъунэгъуу къэнат. ТIуми я гум ихуртэкъым зы хьэблэжь къызэрыщалъхуар. Быбэ мыгъуэм и шатэ щIэгъэпщтхьар зыIурыбзэежу зэрызэдашхари тIуми я тэмакъым IэфIу телъу нобэми къащыхъурт…

         Темболэт къалэм икIыжу я къуажэ дыхьэжмэ, и машинэр япэу зрихулIэр Ахъмэт и унэрт. Iэджи ягу къагъэкIыжу уэршэрырт, зэдэгушыIэрт а тIур. Я псэми зигъэпсэхурт. Ауэ цIыхум ягъэщIэгъуэн ямыухыу жаIэрт:

Пащтыхьым Кавказым щригъэкIуэкIыу щыта политикэр ямыдэу лъэпкъ куэдым я лIыкIуэхэр пасэм щыгъуэ абрэджу ежьэжу, пащтыхьымрэ абы и IуэхутхьэбзащIэ генералхэмрэ я бийуэ къэуву щытащ. 

Романым щыщ пычыгъуэ

гушыIэ

Етхуанэ Iыхьэ  

7

Хабзэхъумэр махуэ къэс жыхуаIэм хуэдэу ялъагъурт егъэджакIуэхэми, псори Зубер къыщыгуфIыкIащ. Езым «фызгъэгувэнукъым» жиIэурэ утыкум ихьэри, «Iущыцэ» журналыр къызэгуихащ. Борэн Iущыцэ и цIэр зэракIэщIэтыр имылъагъу зищIри, тхыгъэм и цIэм къеджэм, ар зи IэдакъэщIэкIым щIэупщIэурэ, Зубер журналым и кIэм нэс ирикIуащ.

- «ИугъащIэ гъэмахуэм» тхыгъэр зейр хэт?

- Сэращ! - Гений и Iэр еIэт.

- «Бжыгъэхэм епха хъыбархэр»?

Къербэч теухуауэ хъыбарыжьхэм къаIуэтэжыр икъукIэ мащIэщ. Уэрэдым и хъыбарыр зытхыжыгъа КъардэнгъущI Зырамыку зэрыжиIэмкIэ, Щхьэгуащэпсыр я зэхуакуу Къербэч зыдэса Къэние къуажэмрэ Нэгъуей къуажэмрэ зэпэщысу псы Iуфэ зырызым Iусащ. А зэман жыжьэм лъэпкъхэр фIыуэ зэрымылъагъуу, зэбийуэ, зэкъуэхуауэ зэрыгъуэтмэ, зыр адрейм теуэрэ зэрипхъуэу щытащ. Апхуэдэу къэмыхъун щхьэкIэ, зыхуэсакъыу, щхьэж и къуажэ ихъумэжу апхуэдэут зэрыпсэухэр.

Къэшэж Иннэ и усыгъэм цIыхупсэр къулей ещIыф – Хэку лъагъуныгъэкIэ, гукъэкIыжкIэ, гухэлъ къабзэкIэ, гуапагъэкIэ… Куэд къыпыпщэ хъунущ. ЦIыхухэм я гум псалъэ защIэкIэ нэсыфым езым игури и псэри сыту къулей! Усэм и лъагъуэкIэ цIыху гупсысэхэр егъэпIейтей Иннэ. Сабиигъуэм тетхыхьми, щIалэгъуэм хуэусэми, лъахэм епсалъэми, адэ-анэм яхуиIэ хуабагъэкIэ гуашэми, щIыуэпсым итхьэкъуми ди нэгум теплъэ гуапэхэр къыщIохьэ.

Дунейр псыкIэ щикъутэжым щыгъуэ, Нухь бегъымбарым и кхъухьыр гъуни нэзи зимыIэж хы гущIыIум къытенауэ щытащ. Зэман зыбжанэкIэ псым тетащ ар. Кавказ къурш екIуэкIхэр зэлъигъэIэсащ, Iуащхьэмахуэ жьэхэуэху. АдкIэ Нухь бегъымбарым и кхъухьыр мыкIуэжыф хъуащ, икIи Нухь Iуащхьэмахуэм табущхьэщэщкIэ елъэIуу щIидзащ къуршым щхьэдигъэхыу адэкIэ иутIыпщыну. АрщхьэкIэ Iуащхьэмахуэ ауи идакъым. ИтIанэ пщIэншэу лъаIуэурэ еша Нухь бегъымбарым жиIащ:

Къэхъуа хъыбар